Dit document bevat uitgebreide aantekeningen van alle hoorcolleges (HC 16- 29; steunweefsel, bloed, cel- en weefselkweek, zenuwweefsel, spierweefsel) van het tweede tentamen van het vak 'Weefsels'.
WEEFSELS – HOORCOLLEGES
HC 16 STEUNWEEFSELS: KRAAKBEEN
Bot wordt gevormd uit oesteocyten en kraakbeen uit hypertrofic chondrocyten, deze zijn ontstaan
uit mesenchymale stamcellen (MSC).
Functies van kraakbeen
• Casco voor botvorming tijdens embryogenese
• Vormgeving (oor)
• Bescherming organen
• Schokabsorptie (knie, tussenwervelschijf)
• ‘Wrijvingsloze’ omgeving in gewrichten
• Groeischijf in lange beenderen
Soorten en locatie kraakbeen
Samenstelling hyalien kraakbeen
• Bevat veel water -> belangrijk voor de schokabsorptie. Wordt vastgehouden
door de proteoglycanen. Ook bevinden zich er chondrocyten en blasten
• Collageentype II
• Aggrecan: belangrijke proteoglycaan in kraakbeen. Alle proteoglycanen
zitten vast op hyalonzuur -> veel sulfaat -> negatief -> positieve ionen
aantrekken -> water vasthouden. De proteoglycanen zitten met elektrostatische
verbindingen met collageenvezels verbonden.
• Chondrocyten, kraakbeencellen, zitten vast via integrines aan chondronectine
(lijkt op fibronectine; glycoproteïne), daarmee gekoppeld aan de ECM
(proteoglycanen en collageenvezels).
• Plekken lichaam: neus, larynx, bronchi, groeischrijven, verbinding sternum-
ventrale kant ribben
,Drie soorten kraakbeen
Kraakbeenmatrix bepaalt kraakbeensoort.
Hyalien kraakbeen
Oppervlakte van gewrichten, luchtpijp-trachea, verbinding borstbeen met ribben, groeischrijven,
embryonaal skelet
• Type II collageen
• Proteoglycanen (aggrecan)
• Water
• Chondronectine (brug tussen ECM en integrines van chondrocyt)
• Omgeven door perichondrium (p): kapsel: collageen type I, fibroblasten,
voorlopercellen/stamcellen (liggen onderaan, dicht tegen kraakbeen), bloedvaten
- Voorlopercellen zijn platter en hebben plattere kernen. Zodra ze gaan differentiëren naar
chondroblasten worden ze ovaal. Deze ontwikkelen zich weer door tot chondrocyt: een ronde
cel. Deze is omgeven door veel ECM.
• Vlak onder het perichondrium liggen chondroblasten die ECM maken, dit zorgt voor
appostionele groei
• Hieronder liggen de chondrocyten in chondrocyt lacunes. Chondrocyten die delen vormen
isogene celnesten (rechts). Ze produceren permanent ECM en zorgen voor interstitiële groei
via mitosen.
• Geen perichondrium in gewrichtskraakbeen (oppervlakte scharnierende botten)
Elastisch kraakbeen
Onder andere oor, strottehoofdklep
• Hyalien kraakbeen
• + elastische vezels
• Elastische vezels (orceine)
• Perichondrium (p)
, Fibreus/vezelig kraakbeen
Tussenwervelschijf, meniscus, schaambeenderen
Vormt een overgang tussen dicht bindweefsel en hyaline kraakbeen.
• Hyalien kraakbeen
• Fibroblasten
• + bundels van vezels van collageen type I
• Chondrocyten (c) zijn omhult door een geringe hoeveelheid kraakbeen, matrix (rood) met
daaromheen matrix met collageen type I (D)
• Chondrocyten in groepjes bij elkaar: isogene groep.
• Collageen bevat fibroblasten (pijltjes)
- Fibroblast is plat en langgerekt.
• Geen afzonderlijk perichondrium, dus geen voorloper/stamcellen
- Dus voor groei/heling alleen deling door de chondrocyten en het uitscheiden van extra
matrix.
Zones kraakbeen
• Direct om de chondrocyten ligt capsulaire matrix (rijk aan
collageen type VI, belangrijk om integrines in de chondrocyt te
binden -> verbinding ECM), daaromheen territoriale matrix
(rijk aan proteoglycanen), daaromheen interterritoriale matrix
(rijk aan collageen).
• Chondron: chondrocyt/groepje chondrocyten met
hof/territoriale matrix.
• Let op: veel figuren noemen stamcellen de perichondriale
fibroblasten
• Isogene groep cellen is afkomstig van één cel die is gaan delen
• Chondrocyten hebben een uitgebreid RER en Golgi voor
productie van collageen en proteoglycanen
• Chondrocyten zijn met elkaar verbonden
, Embryonale chondrogenese: mesenchymale condensatie
Mesenchymale cellen (in het bindweefsel) krijgen signalen: o.a. BMP. BMP laat mesenchymale
stamcellen clusteren tot chondrogenic nodules. Ze gaan SOX9 expresseren en differentiëren tot
chondroblasten. Dat differentieert uiteindelijk door naar kraakbeencellen (chondrocyten).
De voorlopercellen krijgen signaal dat ze moeten differentiëren tot chondroblast. Deze gaan veel
ECM produceren en dus water opnemen. Je krijgt zwelling/groei. De cellen die nu gescheiden zijn
door ECM gaan delen en vormen isogene nesten. Aan de rand van zo’n stukje kraakbeen gaat zich
een perichondrium vormen. De voorlopercellen vormen vanaf daar weer chondroblasten. Het
weefsel groeit nu dus vanaf de rand: appositionele groei. De chondrocyten kunnen zich ook delen:
interstitiële groei.
Groei van kraakbeen
• Appostionele groei: voorloper/stamcel
vanuit perichondrium differentiëren naar
chondroblasten. Het perichondrium
wordt als het ware omhoog geduwd;
verdikking mesenchym.
• Interstitiële groei: chondryten delen ->
extra matrix. Chondrocyten liggen in
lacunes en deze gaan delen. (Mitose van
aanwezige chondrocyten in lacunes)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fleurheling. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
