Burgerlijk recht
Burgerlijk recht week 1 HC A
Ontwikkelingen in wetgeving
Vrouw en man dichter bij elkaar
Verbetering rechtspositie vrouw en kind
Afschaffing schuldbeginsel bij scheiding vroeger kon je alleen scheiden wanneer er
sprake was van overspel.
Invoeren sekseneutraliteit relatievormen en ouderschap
Bescherming op maat kwetsbare meerderjarigen curatele etc.
Nieuwe transgenderwetgeving
Meer internationale (vooral Europese) invloeden zie je terug door het EVRM.
Marckx vs. België
Identiteit
DNA
BSN
Uiterlijk
Voor- en achternaam art. 1:4 e.v BW
Handtekening
Rechtsbevoegdheid:
Persoon = natuurlijk of rechtspersoon
Art. 1:1 lid 1 BW: iedereen die zich in Nederland bevindt, is vrij en bevoegd tot het genot
van de burgerlijke rechten
Begin: geboorte, oprichting rechtspersoon
Einde: dood, ophouden te bestaan
Handelingsbekwaamheid bij handelingsonbekwaam is er bijvoorbeeld een curator
aangewezen en staat de persoon onder curatele.
Handelingsbevoegdheid je bent bijvoorbeeld onbevoegd wanneer het niet jouw goed
is.
Handelings(on)bekwaamheid
Art. 1:234 lid 1, minderjarige is bekwaam mits hij met toestemming van de wettelijke
vertegenwoordiger handelt.
lid 3: van de toestemming wordt uitgegaan, wanneer het logisch lijkt dat hij deze
handeling kan verrichten.
art. 1:235: handlichting (vanaf 16 jaar) naar de kantonrechter bevoegdheid halen
zonder toestemming van de ouders kunnen handelen, de ouders moeten het hier wel
mee eens zijn. Dit kan het geval zijn wanneer een jongere bijvoorbeeld een webshop of
bedrijfje op wil richten.
Art. 1:381 lid 2 BW, onder curatele gestelde is handelingsonbekwaam, voor zover de wet
niet anders bepaalt.
Afstammingsrecht
Familierechtelijke betrekkingen art. 1:197 BW
Bloedverwantschap door geboorte, art. 1:3 lid 1 BW
, Erkenning
Gerechtelijke vaststelling ouderschap
Adoptie
Aanverwantschap, art. 1:3 lid 2 BW
Door huwelijk of geregistreerd partnerschap
Familierechtelijke betrekkingen, gevolgen
Naamrecht
Gezagsrecht
Omgangsrecht
Levensonderhoud
Erfrecht
Nationaliteit
Afstemmingsrecht; moeder
Moeder, art. 1:198 BW
Geboorte
Huwelijk/geregistreerd partnerschap mits
Erkenning
Gerechtelijke vaststelling ouderschap
Adoptie
Gerechtelijke vaststelling vaderschap
Art. 1:207
Sinds 1-4-1998
Kind dat geen vader heeft kan naar de rechter toe om zo vaststelling van vaderschap te
krijgen.
Criterium: man is verwekker als de rechter niet overtuigd is, dan kan er een DNA-test
gedaan worden.
Ook na het overlijden van de verwekker kan dit dan gaat de afstammingsband terug
naar wanneer hij geboren is zo kan hij dus ook de erfenis krijgen bijvoorbeeld. Met
terugwerkende kracht dus.
Verwekker, donor en biologische vader
Verwekker
Donor
Persoon die als levensgezel van de moeder heeft ingestemd met een daad die de
verwekking van het kind tot gevolg kan hebben gehad.
Donor en verwekker zijn biologische vader
Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting
Gezagsrecht (art. 1:245 e.v.)
Gezag
Ouderlijk gezag door ouders tezamen of door één ouder of bijvoorbeeld door
een ouder met een ander (stiefouder bijvoorbeeld)
Voogdij door voogden gezamenlijk of door één voogd
,Sinds 1 januari 2023 een nieuwe bepaling art. 1:253b lid 1 BW belangrijke
wetswijziging.
“Indien ten aanzien van een kind alleen het moederschap vaststaat van de vrouw uit wie het
kind is geboren of indien de ouders van een kind niet met elkaar gehuwd zijn dan wel
gehuwd zijn geweest en zij het gezag niet gezamenlijk uitoefenen, oefent de moeder uit wie
het kind is geboren van rechtswege het gezag over het kind alleen uit, tenzij zij bij haar
bevalling onbevoegd tot het gezag was.”
Ook 1:251 lid 2 is nieuw! Let hierop.
Invulling gezag
Art. 1:245 lid 4: persoon minderjarige bewind vermogen en vertegenwoordiging
Ouders: plicht en recht kind te verzorgen en op te voeden, art. 1:247 BW
Voogd: zorgen dat kind overeenkomstig diens vermogen verzorgd en opgevoed wordt.
Huwelijk
Je moet 18 zijn (art. 1:31 BW)
Geestvermogens (art. 1:32 BW)
Monogamie (art. 1:33 BW)
Geen nauwe bloedverwantschap (art. 1:41 en 1:41a BW)
Burgerlijke staat
Ongehuwd en niet geregistreerd als partner in de zin van het geregistreerd partnerschap;
Gehuwd;
Geregistreerd als partner in de zin van het geregistreerd partnerschap
Art. 1:80b BW: huwelijksvermogensrecht van overeenkomstige toepassing
Scheiden buiten de rechter om
Rechten en plichten voor gehuwden
Getrouwheid etc. (art. 1:81 BW)
Kosten huishouding (art. 1:84 en 1:85 BW)
Vergoedingsrechten (art. 1:87 BW)
Toestemming
Gemeenschap van goederen is dat het vermogen van je echtgenoot ook jouw vermogen is,
dit is in 2008 afgeschaft. Huwelijken die voor 2008 gesloten zijn, hebben nog wel dit
gemeenschap van goederen en is dus niet beperkt.
Beperkte gemeenschap van goederen geldt vanaf 2008, dit geschiedt door boedelmenging
Uitzonderingen:
Erfrechtelijke verkrijgingen en goederen
Pensioenen
Verknochte goederen en schulden
Ontbinding huwelijksgemeenschap
Art. 1:99 BW
door overlijden
, verzoek tot echtscheiding etc.
huwelijkse voorwaarden, art 1:114 BW
voor het huwelijk, art. 1:115 BW notariële akte
..
Burgerlijk recht week 1 HC B
Wat is erfrecht? wat er gebeurt met het vermogen van iemand wanneer hij of zij overlijdt.
Erfrecht staat in boek 4 BW
Wat voor de huwelijkspartner geldt, geldt ook voor degene met geregistreerd partnerschap.
De erflater en de erfgenaam
Le mort daisit le vif -> de doden grijpen de levenden de dode mensen bepalen de
rechtspositie van de levenden. dit kan zowat positief als negatief uitpakken.
art. 4:182 BW en 3:80 lid 2 BW
Denk bijvoorbeeld bij te kwader trouw bij erven gaat de trouw over van de dode naar
de erfgenaam de dode mensen grijpen de levenden.
Wie erft wat?
Erfrecht bij versterf als er niks is geregeld door de dode, dan treedt dit in. De
wetgever heeft hier regels voor opgesteld en deze worden dan gebruikt.
Testamentair erfrecht de erflater heeft zelf een testament bijvoorbeeld opgesteld, dit
wordt dan zo uitgevoerd.
Ab intestaat bij versterf erfrecht
Art. 4:9 – 4:12 BW
Parentelen en plaatsvervulling
Art. 4:10 parentele stelsel
Sleutelbegrippen:
achtereenvolgens (lid 1) je moet ze dus aflopen van boven naar beneden. Tref
je een van deze groepen aan? Dan ben je al klaar vier groepen;
1= echtgenoot en kinderen
2= ouders van de erflater en zijn broers of zussen
3 = opa en oma’s
4= overgroot opa’s en oma’s
Plaatsvervulling (lid 2) Als iemand vanuit het parentele stelsel niet erfgenaam
kan worden, wordt hij opgevuld door iemand anders, zijn plaats wordt opgevuld.
Familierechtelijke betrekking (lid 3)
- Wet kan soms stellen dat een bepaald persoon geen erfrecht heeft denk aan een
familielid dat de overledene bijvoorbeeld om het leven gebracht heeft, of misdrijven
heeft gepleegd t.o.v. de overledene met ten minste 4 jaar gevangenisstraf tenzij de
erflater hem heeft vergeven.
