Samenvatting
Samenvatting arresten contractenrecht
Een samenvatting van alle jurisprudentie voor het vak Contractenrecht. Zelf heb ik voor dit vak een 8,5 behaald.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 18 pagina's
Voorbeeld 3 van de 18 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting arrestenHC 1 – Totstandkoming en uitleg van de overeenkomst
HR Haviltex
Juridisch kader: uitleg van de overeenkomst, wilsvertrouwensleer
De HR heeft hier een duidelijke uitspraak gedaan over hoe onduidelijke partijafspraken
moeten worden uitgelegd (de over en weer formule). In de casus hebben Ernes en Langerwef
een machine verkocht aan Haviltex B.V.. In de koopovereenkomst werd een beding
opgenomen dat Haviltex de machine tot het einde van het jaar mocht teruggeven. De
koopovereenkomst zou dan ontbonden worden en Haviltex zou het betaalde bedrag
terugkrijgen. Haviltex gaf middenin het jaar de machine terug, zodat zij haar geld
terugkreeg. De verkopers wilden het geld niet teruggeven, omdat Haviltex geen reden voor
teruggave had opgegeven. Zij stelden dat ze niet hadden bedoeld dat de overeenkomst
zonder gegronde reden ontbonden zou kunnen worden. Haviltex stelde dat in het beding
enkel stond dat de machine voor het eind van het jaar teruggegeven kon worden en dat er
niks over een reden voor teruggave stond. Het Hof oordeelde dat Haviltex de machine terug
mocht geven. De HR oordeelde echter dat bij een totstandkoming van een overeenkomst niet
de letterlijke tekst, maar de bedoeling van de partijen centraal staat.
Rechtsregel:
‘’Een zuivere taalkundige uitleg van de bepalingen van het contract is onvoldoende
om de verhoudingen van partijen te bepalen en een leemte aan te vullen. Het komt
aan op de zin die partijen in de gegeven omstandigheden redelijkerwijs over en weer
aan deze bepalingen mochten toekennen en wat zij redelijkerwijs van elkaar mochten
verwachten.’’ Het kan daarbij ook van belang zijn tot welke maatschappelijke kringen
partijen behoren en welke rechtskennis zij hebben. Deze formulering wordt ook wel
de Haviltex-formule genoemd en is een belangrijke standaard.
HR Pensioenfonds DSM/Fox
Juridisch kader: uitleg overeenkomsten bij derden
Het pensioenfonds van DSM hanteerde een pensioenreglement waarvan de werkgever ten
behoeve van haar werknemers onder bepaalde voorwaarden het recht op een
pensioenuitkering heeft bedongen. Werknemer Fox aanvaardde dit recht waardoor hij als
partij bij de tussen de werkgever en het pensioenfonds gesloten overeenkomst had te
gelden. De vraag was vervolgens hoe dit pensioenreglement moest worden uitgelegd in de
relatie tussen de werknemer en het pensioenfonds. De werknemer had geen invloed gehad
op de bewoordingen van het reglement en de overwegingen die aan die bewoordingen ten
grondslag lagen waren voor hem niet kenbaar. De HR oordeelde dat hier juist meer naar de
taalkundige uitleg ipv bedoelingen van de partijen moet worden gekeken ivm bescherming
van de derde partij.
Rechtsregel:
De HR oordeelt dat de Haviltex-norm en de cao-norm tegenover elkaar staan, maar
dat ze wel in elkaar overvloeien. Afhankelijk van het type overeenkomst en de
omstandigheden van het geval is een meer of minder grammaticale uitleg geraden.
HR Lundiform/Mexx
Juridisch kader: uitleg van de overeenkomst
In dit arrest heeft de HR de Haviltex-norm bevestigd. Lundiform en Mexx hebben een
overeenkomst gesloten. Lundiform stelt dat Mexx in de overeenkomst een garantie heeft
gegeven om hardware bij hem af te nemen. Hij leidt dit af uit een schriftelijke verklaring van
Mexx en op de handelswijze van beide partijen. Mexx beroep zich, door te verwijzen naar de
‘entire agreement clause’, op de taalkundige uitleg en stelt dat verklaringen en de
handelswijze er niet toe doen. Een entire agreement clausule is een beding dat je in een
overeenkomst opneemt, waarin staat dat met de overeenkomst alles is geregeld. Er is dus
geen ruimte voor andere bedoelingen, in de overeenkomst staat alles. De HR oordeelde dat
ook in deze situatie de Haviltex-norm geldt en dat er dus ook naar de verklaringen en/of
handelwijzen van partijen moet worden gekeken.
,Rechtsregel:
Bij de uitleg van commerciële overeenkomsten is de Haviltex-norm ook het
uitgangspunt. Er wordt niet alleen naar de taalkundige uitleg keken (dit is wel
belangrijk), maar ook naar de verklaringen van betrokkenen en de handelswijzen van
partijen voorafgaand aan het sluiten van de overeenkomst.
HR Plas/Valburg
Gemeente Valburg had aannemer Plas ingeschakeld om een overdekt zwembad te bouwen.
Plas had veel moeite gestoken om het uit te zoeken. Gemeente zei uiteindelijk dat ze geen
ovk meer met Plas wilde sluiten omdat ze een andere aannemer hadden gevonden die
goedkoper was. Dit heet leuren. Plas ging naar de rechtbank en zei dat hij veel kosten had
gemaakt, tijd had vrijgemaakt en ervan was uitgegaan dat de ovk gesloten zou worden. HR
stelde 3 fasen vast die in een precontractuele fase bestaan
3 fasen van de onderhandeling.
1. Contractsvrijheid staat voorop, afbreken is toegestaan
2. Afbreken is toegestaan, maar bepaalde kosten moeten worden vergoed
Welke kosten? negatief contractsbelang = de gemaakte kosten en eventuele
misgelopen kansen bij anderen. De kosten die je niet had gemaakt als je niet in
onderhandeling was getreden.
3. Afbreken is in strijd met de redelijkheid en billijkheid. Gederfde winst komt voor
vergoeding in aanmerking. In deze fase wordt ervan uitgegaan dat er een
overeenkomst is, dus je mag deze niet afbreken (positief contractsbelang)
Welke kosten? positief contractsbelang = gederfde winst.
HR FNV/Condor
Juridisch kader: uitleg van overeenkomsten bij derden, uitzondering
Dit arrest ging om de uitleg van een sociaal plan bij faillissement. Condor stond als
moedermaatschappij garant. Uit niet-openbare stukken was gebleken dat ook de
werknemers van de dochtermaatschappij van Condor recht zouden hebben op de bedongen
ontslagvergoeding in het sociaal plan. Dit stond echter niet in het sociaal plan, maar bleek
uit de stukken die tijdens de onderhandelingen waren overgelegd. De vraag in casu was of
derden (de dochtermaatschappij) uit die stukken rechten konden ontlenen. Het hof zei van
niet, want er moet immers naar de taalkundige betekenis worden gekeken en in het sociaal
plan staat het niet. De HR oordeelt echter anders. Hij bevestigd de cao norm (taalkundige
uitleg is dus belangrijk), MAAR zegt dat hier ook een uitzondering op gemaakt kan worden.
De cao-norm is er om de derden te beschermen. In dit geval geeft de derdenbescherming
wél aanleiding om naar de partijbedoelingen te kijken (redelijkheid en billijkheid). De
werknemers van de dochtermaatschappij hadden dus ook recht op de ontslagvergoeding.
Rechtsregel:
Ook bij cao-overeenkomsten is er niet alleen sprake van een taalkundige uitleg. Ook
partijbedoelingen zijn belangrijk. Het is niet het een of het ander. Er is sprake van
een glijdende schaal.
HR Centraal Bureau Bouwtoezicht/JPO
Juridisch kader: afbreken in precontractuele fase, gerechtvaardigd vertrouwen
Uit dit arrest blijkt dat het uitgangspunt contractsvrijheid is. Afbreken is dus toegestaan,
tenzij er gerechtvaardigd vertrouwen van de wederpartij is. Factoren waar naar gekeken
moet worden voor de vraag of er sprake is van gerechtvaardigd vertrouwen:
1. De bijdrage die de afbrekende partij heeft gehad in het ontstane vertrouwen
2. Je moet rekening houden met de belangen van de afbrekende partij
3. Onvoorziene omstandigheden waardoor van de afbrekende partij niet kan worden
verwacht dat de onderhandelingen worden voortgezet
4. Je moet kijken naar het gehele verloop van de onderhandelingen (bv. zijn de
onderhandelingen lang bezig, verloopt het soepel?)
, HR Geurtzen/Kampstaal
Juridisch kader: terhandstellingsplicht, algemene voorwaarden (art. 6:233 jo. 6:234 BW)
Geurtzen is aannemer en besteed werkzaamheden uit aan Kampstaal. Geurtzen en
Kampstaal hadden al vaker zaken met elkaar gedaan en waren allebei professionele partijen.
In eerdere overeenkomsten waren dezelfde algemene voorwaarden van toepassing als in
deze overeenkomst. Kampstaal veroorzaakt brand, waardoor er schade aan het bouwwerk is
ontstaan. Geurtzen wil schadevergoeding van Kampstaal, maar Kampstaal beriep zich op het
exoneratiebeding in de algemene voorwaarden. Geurtzen stelt dat de algemene voorwaarden
niet aan hem ter hand zijn gesteld en dat het exoneratiebeding daarom vernietigbaar is en
niet aan hem kan worden tegengeworpen. De HR oordeelt dat de algemene voorwaarden in
dit geval toch gelden ook al zijn ze niet ter hand gesteld. Geurtzen was al bekend met de
algemene voorwaarden, want deze waren in eerdere overeenkomsten ook gebruikt, en hij
paste deze algemene voorwaarden zelf ook toe. Daarnaast waren partijen ook werkzaam in
dezelfde branche.
Rechtsregel:
Algemene voorwaarden kunnen toch van toepassing zijn, ook al zijn ze niet ter hand
gesteld, als de wederpartij bekend is of geacht kan worden bekend te zijn met de
algemene voorwaarden.
HR Bramer/Hofman en Colpro
Juridisch kader: algemene voorwaarden, art. 6:233 sub a BW, art. 6:248 BW
In dit arrest was een geschil tussen partijen. Ze beriepen zich zowel op art. 6:233 BW als art.
6:248 BW. De vraag was of algemene voorwaarden zowel onredelijk bezwarend als naar
maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar geacht kunnen worden. De HR
heeft in dit arrest bepaald dat partijen een keuzevrijheid hebben. Ze mogen zich zowel op
art. 6:248 BW beroepen als op art. 6:233 BW. Echter, cumulatie van beiden is niet mogelijk.
Rechtsregel:
Partijen hebben een keuzevrijheid om art. 6:248 BW of 6:233 BW in te roepen, MAAR
ze kunnen niet tegelijk ingeroepen worden. Er is geen cumulatie mogelijk, want bij
de een (art. 6:248 BW) wordt een bepaling buiten toepassing gelaten en bij de ander
(art. 6:233 BW) wordt een bepaling actief vernietigd.
HR Gestikte varkens
Juridisch kader: algemene voorwaarden, strijd met redelijkheid en billijkheid (art. 6:248 BW)
Een monteur ging werkzaamheden uitvoeren in een varkensstal met een ventilatiesysteem.
Hij schakelt het alarm uit en zet het daarna niet meer aan. Het ventilatiesysteem viel uit en
het alarm ging niet af. De volgende dag waren alle varkens gestikt. De boer was niet op de
hoogte van het feit dat de monteur het alarm had afgezet en spreekt de monteur aan. De
monteur beroept zich op het exoneratiebeding en zegt dat hij daardoor niet aansprakelijk
kan worden gesteld. De boer vindt dat het beding naar maatstaven van redelijkheid en
billijkheid onaanvaardbaar is. De HR oordeelt dat een exoneratiebeding buiten toepassing
moet worden gelaten, als de toepassing in de gegeven omstandigheden naar maatstaven van
redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn. Dit zal het geval zijn indien de schade is
te wijten aan opzet of bewuste roekeloosheid. Daarbij moet ook rekening gehouden worden
met alle omstandigheden van het geval.
Rechtsregel:
In dit arrest zijn factoren gegeven die meespelen in de vraag of een beding onredelijk
bezwarend is op grond van de redelijkheid en billijkheid:
Feiten en omstandigheden moeten meegewogen worden:
o Laakbaarheid verzuim (toerekenbaarheid)
o Gevolgen
o Verzekeringsaspect (is degene die de schade heeft veroorzaakt verzekerd?)
Opzet of bewuste roekeloosheid
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Hannali. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 48072 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen