Samenvatting van het boek Organisatiewijs van N. Goudswaard, R. Land en I. Timmer (Tweede druk). Gemaakt voor het vak Organisatiekunde. Alle hoofdstukken worden besproken in de samenvatting behalve H4.8 en H5.
1.4 Organisatie, bedrijf, onderneming en rechtsvormen
Organisaties
- Als we het hebben over de volgende elementen dan is er sprake van een
organisatie:
Mensen
Middelen
Samenwerken
Doel
- Eenmansbedrijven zijn in deze defnitie dus geen organisatie, omdat er geen
sprake is van meerdere mensen die samenwerken.
Bedrijven en ondernemingen
- Binnen organisaties worden vervolgens bedrijven onderscheiden
- Een bedrijf is meestal een commerciële organisatie organisatiekundig
spreken we echter van bedrijven als een organisatie producten/diensten
voortbrengt om te voorzien in een maatschappelijke behoefte
- Een bedrijf heeft altijd een afzetmarkt
- Bedrijven die dit op commerciële basis doen, en dus een winstoogmerk
hebben zijn ondernemingen
De rechtsvorm bepaalt onder andere de wijze waarop de organisatie aansprakelijk is
voor schulden en hoe besluitvorming binnen de organisatie plaatsvindt.
De overheidsorganisaties vormen een bijzondere categorie rechtsvormen worden
vaak met een specifek doel opgericht waarbij ze nauwkeurig omschreven taken,
bevoegdheden en verantwoordelijkheden krijgen toebedeeld.
- Art. 2:1 BW bepaalt dat de Staat, provincies, gemeenten, waterschappen en
alle lichamen met verordenede bevoegdheid rechtspersoonlijkheid bezitten.
Een rechtspersoon kan – net als een natuurlijk persoon – contracten sluiten en zaken
in eigendom hebben
- Een rechtspersoon neemt als zelfstandig rechtssubject deel aan het
rechtsverkeer
Een groot voordeel is van het oprichten van een rechtspersoon is, o.a. dat een
rechtspersoon niet (fysiek) kan overlijden, waardoor de continuïteit van de
organisatie beter is gewaarborgd.
Natuurlijke personen kunnen, door samenwerking via een rechtspersoon, ook met
minder risico investeringen doen.
1.5 Organisaties: sectoren en soorten
Er zijn allerlei soorten organisaties en soorten organisaties in categorieën in te delen
- Eén indelingswijze is een indelen aan de hand van de sector waarin de
organisatie actief is
Publiek en privaat
- Private organisaties zijn organisaties die eigendom zijn van private
(rechts)personen en dus niet in handen zijn van de overheid
1
, - Dit zijn niet alleen organisaties die zijn gericht op winst maar ook
stichtingen en verenigingen
- Publieke organisaties maken deel uit van de publieke sector
Centrale en decentrale overheid en semioverheidsorganisaties
Semi houdt in dat de organisatie niet direct onder het overheidsgezag
vallen, maar wel dat de overheid veel invloed uitoefent
Overheidsorganisatie: centrale overheid
- Overheid = het hoogst bevoegd gezag op een bepaald grondgebied
- De Nederlandse overheidsmacht is verdeeld over een groot aantal
organisaties
- De centrale overheid wordt gevormd door organisaties die op landelijk niveau
opereren
Overheidsorganisaties: decentrale overheid
- De decentrale overheid bestaat uit de provincies, gemeenten en
waterschappen
- Hebben bevoegdheden en taken met betrekking tot een bepaald grondgebied
Overheidsorganisaties: semioverheid
- Organisatie die een private rechtsvorm hebben, maar publieke belangen
dienen
Proft en non-proft
- Een andere manier om organisaties in te delen is om te bezien of ze gericht
zijn op het maken van winst (proft-organisaties) of niet (non-
proftorganisaties)
1.6 Organisatiekunde en modellen
INK-model
- Het model laat de samenhang zien tussen de inspanningen en eigenschappen
van een organisatie en de resultaten van deze organisatie
- De linkerkant toont alle belangrijke aspecten van een organisatie die nodig
zijn om resultaten te bereiken
- De rechterkant laat zien dat het om een genuanceerd beeld te krijgen van het
‘succes’ van een organisatie, goed is om alle groepen in acht te nemen, die
een uiteindelijk belang hebben (stakeholders)
Het 7S-model
2
, - Toont de wisselwerking tussen verschillende belangrijke aspecten in een
organisatie
Strategy - doelstellingen van een organisatie en de wegen waar langs de
organisatie deze tracht te bereiken
Structure - organisatiestructuur
Shared values - geheel van gedeelde opvattingen, gemeenschappelijk normen en
waarden
Systems - procedures en informatiesystemen
Skills - kerncompetenties en (sleutel)vaardigheden
Staff - personeelsmanagement
H2. Strategie en innovatie
2.1 Inleiding
Strategie gaat over het stellen en behalen van doelen
- Elke organisatie streeft doelen na
- Strategie raakt de bestaansreden van de organisatie
2.2 Wat is strategie?
Van commerciële organisatie kan worden gezegd dat ze uiteindelijk maar één doel
hebben: winst maken.
Maar het maken van winst is een achterliggend doel, zonder welk doel de organisatie
op lange termijn niet zou kunnen bestaan.
Veel commerciële organisatie streven, naast doelen die direct in het belang van de
organisatie zijn, ook ‘hogere doelen’ na, die neerkomen op ‘het leveren van een
nuttige bijdrage aan de maatschappij’
- Er wordt ook wel gesteld dat commerciële ondernemingen die maatschappelijk
verantwoord ondernemen, het op lange duur beter zullen doen dan
organisatie die louter winst nastreven
De lange termijn doelen die door een organisatie worden nagestreefd noemen we, in
combinatie met de wijze waarop deze doelen door inzet van mensen en middelen
probeert te bereiken, de strategie van de organisatie.
Strategie gaat over de concrete lange termijn doelen die een organisatie zich stelt en
de redenen waarom de organisatie zich die doelen stelt.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper berbervdkaaij. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
