Sociale wetenschappen – samenvatng: Praktikonnerroek in ne school
H1: Een inleiding op praktikonderroek
1.1 Een positeeepaling van praktikonderroek
Intentoneel leren: bewust via een bepaalne systematek antwoorn proberen te kriigen op ie vraag.
Onderroekende houding: telkens afvragen of wat ie noet het beste is voor ie leerlingen. Volgens De
Vries (2007) bestaat een leraar met onnerroekenne houning uit 3 basisingenriënten:
- Ontwikkelingsgericht: voortnurenn oproek naar verbetering van eigen beroepspraktik.
- Samenwerkend: verbeteren van ne beroepspraktik is geen innivinuele taak, maar van ne
school als geheel. Interacte met ne omgeving.
- Reflectef: het onbewuste hannelen noorbreken noor vragen te stellen bii het eigen en
annersmans hannelen.
Reflecteren kan op 3 niveaus (Van Veen & Van ne Ven, 2004):
- Instrumenteel niveau: richtbare hannelen van ne leraar, roals opbouw van ne les, instructe,
klassenmanagement.
- Suestanteel niveau: ne onnerliggenne uitgangspunten van het hannelen als leraar, roals ne
visie op onnerwiis.
- Kritsch niveau: roals ne morele en ethische overwegingen van ne leraar.
3 samenhangenne elementen van een onnerroekenne houning:
- De vaarnighein om onnerroek te ontwerpen en uit te voeren;
- Een positeve houning tegenover het onnerroek;
- Een onnerroekenne, kritsche kiik op ne eigen lespraktik gerelateern aan een ineaal over
goen onnerwiis (wat moeten ne leerlingen leren? Waarom nat? Hoe kunnen re nat leren?)
Onnerroekenne houning versterken: refecteren op ie hannelen, coaching, intervisiebiieenkomsten,
uitvoeren van praktikonnerroek.
Hoofddoelen onderzoek:
Fundamenteel onderroek: noel is om theorie te ontwikkelen en te toetsen. Kennis is
generaliseerbaar.
- ‘Welke problemen ervaren kinneren in ne leefiin 10-12 iaarmet Asperger bii het aangaan
van nieuwe relates??
Toegepast onderroek: noel is om toepassen van kennis om problemen op te lossen. Kennis is
probleemgebonnen.
- ‘Welke professionele onnersteuning hebben kinneren in ne leefiin 10-12 iaar met Asperger
nonig om nieuwe relates aan te kunnen gaan??
Praktikonderroek: het noel om ne praktik te begriipen en verbeteren. Kennis is contextgebonnen.
- ‘Hoe kunnen wii leerlingen met Asperger nie instromen op school onnersteunen bii het
aangaan van nieuwe relates??
2 onderroekseenaderingen: opvatngen over wat goed onderroek is
Constructvistsche onderroekseenadering: er bestaan meernere visies op ne werkeliikhein naast
elkaar. Interpretates riin gekleurn noor persoonliikhenen en ervaringen.
- Onmogeliik om ne onnerwiispraktik in algemene wetmatghenen te beschriiven.
Positvistsche onderroekseenadering: er is één bestaanne werkeliikhein.
- De onnerwiikspraktik wornt beschreven vanuit algemene wetmatghenen: lesmethones,
onnerwiistin, leerprestates, schoolinrichtng.
- Maar: beïnvloenenne factoren humeur van ne leerkracht, groepssfeer, nachtrust
leerlingen, pestproblemen. Dere factoren proberen te minimaliseren, roals noor meernere
, klassen te volgen of op verschillenne tinstppen want: obiecteve uitspraken noen over ne
werkeliikhein.
Praktikonnerroek in ne school is onnerroek nat wornt uigevoern noor leraren (in opleining), waarbii
op systematsche wiire in interacte met ne omgeving antwoornen wornen verkregen op vragen nie
ontstaan in ne eigen onnerwiispraktik en gericht riin op verbetering van nere praktik.
- Ontwerponderroek: relfne, maar hoef niet perse uitgevoern te wornen. Er wornt een
intervente ingevoern (nieuwe aanpak, methoniek). Deels onnerbouwn noor theorie.
1.2 Kenmerken van praktikonderroek
Leercyclus van Kole (1984): professionele leerstrategie.
1. Concrete ervaringen opnoen;
2. Observeren van en refecteren op ervaringen;
3. Ervaringen in een theoretsch kaner plaatsen en
integreren, van naaruit conclusies trekken op eigen
hannelen;
4. Conclusies omreten in nieuw genrag en experimenteren in
nieuwe situates.
Regulateve cyclus van aan Strien (1986): werkwiire voor het
nemen van besluiten over praktikproblemen. egulatef, want
wornt sturenn ingegrepen.
Partcipateve element bii praktikonnerroek: belanghebbennen
wornen actef betrokken bii het onnerroek (leerlingen, ouners,
collega?s).
1.3 Kernactviteiten van praktikonderroek
Kernactviteiten van beschriivenn, vergeliikenn, neiniërenn, evaluerenn en verklarenn
praktikonnerroek. Bii ontwerponnerroek komt ne innovatecyclus erbii.
Oriënteren: het verkennen en beschriiven van het praktikprobleem m.b.v. vakliteratuur. Welke
praktikproblemen- en vragen riin er, wat is erover is, het belang van ie onnerroek voor ne school,
etc. Je bekiikt het praktikprobleem vanuit verschillenne perspecteven.
Richten: ie roomt in en bakert het probleem af om tot een nuineliike onnerroeksvraag te komen.
A.n.h.v. literatuur voer ie een verniepenne probleemanalyse uit en maak ie een vergeliiking tussen ne
theorie en iouw beschriiving van het praktikprobleem: wat is eral bekenn? Welke mogeliike
oplossingen? onnerroeksnoel en onnerroeksvraag.
Plannen: ie nenkt na over ne volgorne, nuur, tinstp van ie onnerroeksactviteiten, responnenten,
onnersteuning onnerroeksplan schriiven (‘oriënteren, richten, plannen?).
aerramelen: ie voert ne onnerroeksactviteiten uit en verramelt nata om ie vraag te beantwoornen:
observateschema, interviewleinraan, vragenliist.
Analyseren en concluderen: nata analyseren en conclusies trekken op ie onnerroeksvraag.
Ontwerpen: ne tweene fase, roals een enucateve website, hulpmateriaal op maat, nieuwe
instructevorm, lesmonule, werkblan, ontnekhoek, protocol pesten. Dere test ie in ne praktik
eventueel biistellen opnieuw uitproberen (innovatecyclus nog een keer noorlopen).
Rapporteren en presenteren: leint ie onnerroek tot nieuwe inrichten en kennis, nan versprein ie nit
noor te rapporteren en presenteren. Niet alleen aannacht aan het verspreinen van
onnerroeksresultaten, maar ook een implementatestrategie kieren.
