Participatie
Samenvatting Van der Stel hoofdstuk 1.1 t/m 1.18
Psychische problemen: als de persoon zijn of haar functioneren als
onaangenaam en niet gemakkelijk veranderbaar ervaart.
Psychische stoornis: meer aan de hand dan een psychisch probleem dat niet
snel op te lossen is. Psychische functies zijn verstoord of niet goed
ontwikkeld. De normale ontwikkeling verloopt niet goed of tekort in het denken,
voelen, ontwikkeling en gedragingen van een persoon.
1.1 Psychische problemen
Psychische functies kunnen we het beste opvatten als processen die zich voordoen
in ons hoofd (onze hersenen) en waarmee wij in staat zijn in het dagelijks leven te
functioneren. Psychische functies liggen zijn onze basis van ons gedrag.
Psychische functies kunnen zich ontwikkelen door ervaring op te doen en
daardoor te leren.
We beïnvloeden psychische functies door denken en door ander gedrag te
vertonen.
Psychische problemen: als een persoon zijn of haar psychisch functioneren als
onaangenaam en niet gemakkelijk veranderbaar ervaart.
-> het gaat vaak om gedachten die in de weg zitten of verstoord zijn geraakt,
gevoelens die als onprettig worden ervaren, emoties die opspelen, een stemming die
gedurende een langere tijd negatief is en waarvan de persoon niet direct weet
waardoor dat komt en hoe dat kan veranderen.
Alle mensen hebben weleens psychische problemen anders kunnen we
onszelf niet ontwikkelen, zouden niet goed in staat zijn om ons een idee te
vormen over wie we zijn en hoe we ons verhouden tot andere mensen.
1.1.1 Stoornissen
Psychische stoornis: er is meer aan de hand dan een psychisch probleem (niet snel
op te lossen).
Psychische stoornissen kunnen ontstaan doordat de hersenen op een bepaalde
manier werken waardoor de normale ontwikkeling van de persoonlijkheid niet goed
verloopt of er tekorten ontstaan in het denken, voelen, ontwikkeling van motivatie en/
of de manier waarop iemand zich gedraagt. De psychische functies zijn verstoord of
niet goed ontwikkeld.
- sprake van een psychische stoornis als kenmerken langer aanhouden.
1.2 Vooruitzichten
Psychopathologie: inzicht in de kenmerken van psychische stoornissen.
De meeste mensen met een psychische aandoening wonen thuis.
Bij een psychische aandoening is er een kans op herstel (niet op genezing)
,1.3 Indelingen
Indelingssysteem psychische stoornissen: DSM-5. Dit is een uitgebreid handboek dat
is opgesteld door de vereniging van psychiaters in de VS en dat systematisch alle
psychische stoornissen beschrijft die nu bekend zijn en worden geaccepteerd. Het
accent hierbij ligt op symptomen, de duur en frequentie van optreden.
1.3.1 Kritiek op DSM-5
- Niet valide (komen niet overeen met de werkelijkheid)
- Volgens de DSM is er sprake van aparte ziekte, maar er zijn ook clusters van
symptomen.
- Normaal en hoogstens opmerkelijk gedrag wordt al gezien als een ziekte
(homoseksualiteit).
1.4 Specifieke groepen
Verhoogd risico bij:
- Familie vanwege genetische kenmerken
- Waarbij bij sociale omstandigheden een hogere kans op psychische stoornis
voorspellen.
- Trauma in de jeugd
Een groot deel van de psychische aandoeningen worden manifest in de
periode 14 t/m 25 jaar. Er verandert veel in deze periode:
- Gedrag veranderd
- Hormoonhuishouding
- Structuur in de hersenen
- Hersenen adolescenten zijn extra kwetsbaar
- Vormen een lastige groep voor de hulpverlening
- Sterke hang naar autonomie
1.4.1 Diverse perspectieven
Aan het einde van het leven in dementie een veelvoorkomend en ernstig
probleem.
Dementie: Zij verliezen het vermogen om nieuwe herinneringen op te slaan of oude
herinneringen actief op te halen.
Mensen die sneller kans hebben op een psychische stoornis:
- Mensen met een lagere sociaaleconomische status
- Langere psychische stresservaringen.
- Te laat constateren
1.5 ontstaan van psychische problemen
Schizofrenie: Langdurige psychose
Psychose: waarbij de patiënt gedurende een zekere periode het contact met
de werkelijkheid geheel of gedeeltelijk kwijt is.
Kwetsbaarheid is GEEN aandoening, maar verhoogd wel de kans.
Iedereen is kwetsbaar voor een psychische stoornis, alleen de mate waarin
verschilt. Ook de aandoening die eruit voortkomt verschilt per persoon.
, Wetenschappers kennen de voorstadia niet waardoor het voorkomen van
moeilijk is.
Waar het gaat om kwetsbaarheden, kunnen we de volgende indeling hanteren:
- Biologische kwetsbaarheden; erfelijk, voeding, verzorging, veiligheid en
algemene leefomstandigheden.
- Psychosociale kwetsbaarheden; psychische stress, trauma, ongunstig
opvoedingsklimaat en leefklimaat.
- Sociale omstandigheden; lage opleiding, gering inkomen, sociaal isolement,
uitsluiting en discriminatie.
- Culturele situatie; wijze waarop in cultuur gedacht en gehandeld wordt naar
psychische problemen/ stoornissen beïnvloed gedrag.
1.6 Biologische determinanten
Mechanismen (manier waarop iets in elkaar zit of werkt): betrekking op de processen
in een systeem (bijvoorbeeld de hersenen)
Determinanten: betrekking op de omstandigheden waarbinnen of waaronder een
systeem functioneert.
Voorbeeld: Een plant wordt gekenmerkt door allerlei mechanismen met betrekking
tot groei en metabolisme. Of deze processen adequaat verlopen is afhankelijk van
determinanten als temperatuur, luchtvochtigheid, zonlicht en luchtdruk.
Psychische aandoeningen hebben alles te maken met ons brein.
Second brain: Ingewanden (vanwege grote invloed van de werking van de darmen
en daarmee de invloed van de darmflora op het functioneren van de hersenen.
1.6.1 Rol van genen
Epi genetica: Ervaringen die mensen opdoen in het begin van hun leven, kunnen
voor de rest van hun leven van invloed zijn op de wijze waarop genen tot expressie
komen, waardoor het gedrag van de cellen in de weefsels die daaruit voortvloeien
subtiel beïnvloed wordt.
Biologische factoren kunnen een sterk van invloed zijn op het ontstaan van
een psychische stoornis maar is opzichzelfstaand onvoldoende.
Combinatie van sociale, psychische, culturele omstandigheden is
noodzakelijk om een psychische stoornis te voorspellen, verklaren en
begrijpen.
1.7 Sociale en psychologische determinanten
Trauma en stress kunnen oorzaken verergeren van een psychische stoornis
Trauma: negatieve of ongunstige ervaring opgedaan die zoveel indruk heeft gemaakt
dat het zijn sporen nalaat in de wijze waarop de hersenen functioneren.
Stress: psychische spanningen die ontstaan tussen de vereisten waar iemand aan
moet of wil voldoen en de mogelijkheden die daartoe ter beschikking staan.
