Hoi! Deze samenvatting bevat alle stof uit het boek wat je moet weten voor het deeltentamen van gezondheidseconomie. Dit zijn H1, 2, 3, 6, 8, 10. Super handig dus om te gebruiken tijdens het leren voor het deeltentamen en ook nog voor het eindtentamen! Ik ben er lang mee bezig geweest dus hopelijk ...
Samenvatting boek gezondheidseconomie
Hoofdstuk 1 - De relevantie van de economie van de gezondheidszorg
Verschillen tussen de gezondheidszorg en een doorsneemarkt:
1. Onzekerheid en asymmetrische informatie
In de zorg is onzekerheid over het tijdstip van de behoefte van zorg, wat voor soort er
nodig is en hoeveel dit gaat kosten. Ook weet je niet of het een nuttig effect heeft.
Asymmetrische informatie houdt in dat kennis en informatie over verschillende
partijen wordt verdeeld, denk aan vragers, aanbieders, verzekeraars, overheid, etc.
2. Uitschakeling van prijsmechanisme
Prijsmechanisme = Proces waarbij vraag en aanbod op elkaar reageren.
Doordat zorg van noodzaak kan zijn en hoeveelheid zorg die nodig is sterk kan
verschillen is het prijsmechanisme bijna niet meer van toepassing in de zorg. Veel
kosten worden door de overheid of verzekeraars vergoed, waardoor prijsmechanisme
ook niet meer past
3. Aanbieders met verschillende rollen en belangen
Aanbieder, vooral artsen, dienen als agent/belangenbehartiger van hun patiënten.
Dat wil zeggen dat ze zo goed mogelijk willen handelen voor hun patiënten. Maar ook
kunnen hun eigen economische belangen een rol spelen. Door de asymmetrie is de
relatie tussen arts en patiënt onzeker.
4. Aanbod geïnduceerde vraag
Aanbieders kunnen de vraag naar hun zorg beïnvloeden voor hun eigen belangen, dit
heet aanbod geïnduceerde vraag. Vandaar dat er belangrijke ethische gedragscodes
zijn in de gezondheidszorg.
5. Heterogeniteit van het product
Heterogenen producten zijn producten die in de ogen van de consument verschillen.
Dit maakt goede beoordeling en vergelijking van het effect en kwaliteit van zorg
moeilijk. In een ideaaltypische markt zijn er homogene producten.
6. Moral hazard
Doordat er bijna geen prijsmechanisme is en prijs vaak een ondergeschikte rol speelt
voor patiënten, kan het ertoe leiden dat er onnodig veel/dure zorg consumeren of
voor de aanbieders voorschrijven.
7. Kosten gaan soms ver voor de baten uit
Preventieve zorg wordt als investeringsgoed gezien i.p.v. als consumptiegoed. De
burger ziet het belang hier niet altijd van in. Er is wel belang naar en daarom
bevorderd de overheid het gebruik hiervan.
8. Externe effecten
Zorg kan ook effect hebben op je omgeving, ook al wordt vaak alleen aan eigen
belangen gedacht. Denk aan vaccinaties en het opnemen van psychiatrische
patiënten. Om dit te stimuleren zijn vaccinaties vaak gratis en er zijn bv subsidies.
9. Solidariteitsgevoelens
In de zorg is dit sterk, mensen vinden vaak dat iedereen de zorg zouden moeten
krijgen die ze nodig hebben. In een vrije markt is dit niet.
, Prisoners’-dilemma: Niet extra willen betalen omdat je niet zeker weet of andere dat
ook doen.
Free rider-probleem: Niet extra willen betalen omdat je bang bent dat mensen er
onterecht van profiteren.
10. Ethische vraagstukken
Er zijn veel ethische vraagstukken in de zorg, denk aan leven en dood, grenzen bij
onderzoek en behandeling, en emoties.
De vrije markt is vaak geen geschikt mechanisme voor de afstemming van vraag en aanbod in
de gezondheidszorg. De gezondheidseconomie probeert inzicht te krijgen in de effecten van
verschillende manieren waarop de overheid de markt in de zorgsector d.m.v. wet- en
regelgeving kan ‘ordenen’.
De gezondheidszorg als bedrijfstak vertegenwoordigt een groot economische belang 15%
van het werk van de beroepsbevolking ligt in de zorg.
OESO = Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling.
De zorguitgaven in Nederland zijn hoog, vooral door de langdurige zorg wat deels wordt
veroorzaakt door definitie- en meetproblemen
Hoofdstuk 2 – Productie van gezondheid en sociale ongelijkheden
Productie van gezondheid wordt met name bepaald door gezondheidszorg, leefstijl en sociaal
economische status.
Productiefunctie = In een grafiek weergegeven is de relatie tussen (combinaties van) inputs,
bv medische zorg (M), en de daarmee maximaal bereikbare outputs, gezondheid (H). De
combinaties worden technisch efficiënte combinaties genoemd. Het geeft dus ook weer in
hoeverre verschillende productiefactoren voor elkaar substitueerbaar zijn. Vaak geldt voor de
productie functie de wet van het afnemend grensproduct. Dit wil zeggen
dat bv de gezondheid toeneemt bij een toenemende hoeveelheid
gezondheidszorg, maar in afnemende mate: elke extra eenheid zorg
levert een steeds kleinere toename gezondheid op. Zo een grafiek ziet er
uit zoals hiernaast. Het marginale product neemt dan dus af.
Het marginale product = De extra output die geproduceerd wordt door het toevoegen van
één extra eenheid van een bepaalde productiefactor, terwijl alle andere factoren constant
blijven. De marginale bijdrage zou dus ook 0, of zelfs negatief, kunnen worden. Er moet
onderscheidt gemaakt worden tussen het gemiddelde en het marginale bijdrage. Het
gemiddelde effect zou namelijk nog wel positief kunnen zijn, terwijl het marginale product
dit niet meer is. Het verschil hiertussen is van belang bij de discussie over de relatieve
bijdrage van gezondheidszorg aan de gezondheid.
Ook kan leefstijl en SES van invloed zijn op de productiefunctie. Als SES van invloed is op de
beschikbare gezondheidsvoorzieningen en dit rechtstreeks de productiefunctie beïnvloedt
wordt dat productieve efficiëntie genoemd, dit kan bv door een hogere opleiding en
daardoor medische behandeling beter begrijpen en toepassen. Allocatieve efficiëntie kan
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper keskerkhoff. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,66. Je zit daarna nergens aan vast.
