,Inhoudsopgave
1. Politiek staatsrecht
I. Koning
II. Ministerraad, minister-president, minister en
staatssecretarissen
III. Staten-Generaal
IV. Kamerlid en politieke partij
V. Ministeriële verantwoordelijkheid
VI. Controle op de regering door het parlement
VII. Vertrouwensregel, kabinetsformatie en Kamerontbinding
2. Regelgeving
I. Het Statuut
II. De Grondwet
III. Wet in formele zin en zelfstandige AMvB
IV. Delegatie van wetgevende bevoegdheid
V. Binding van het Koninkrijk aan verdragen
VI. Doorwerking van internationale rechtsnormen en EU-recht
3. Decentralisatie
I. Autonomie en medebewind
II. De ambten van de gemeente en hun bevoegdheden +
onderlinge verhoudingen
4. Rechterlijke organisatie en rechtspraak
I. Rechterlijke organisatie
II. Inrichting rechterlijke macht
III. Ontwikkeling bestuursrechtspraak en het OM
IV. Rechtspositie van rechters
V. Rechterlijke onpartijdigheid en onafhankelijkheid
VI. Toegang tot de rechter als gegarandeerd in artikel 6 EVRM
VII. Bestuursstructuur rechterlijke macht
VIII. Rechtspraak
IX. Bevoegdheid van de burgerlijke rechter in verhouding tot
de bevoegdheid van de bestuursrechter
X. Rechtsvormende taak van de rechter
5. Algemene en bijzondere leerstukken van grondrechten
I. Grondrechten: algemene inleiding (wc 19)
II. Beperking van grondwettelijke grondrechten (wc 20)
III. EVRM (wc 21)
1
, IV. EU-Handvest (wc 22)
V. Uitingsvrijheid en vrijheid van vergadering en betoging
(wc 23)
VI. Vrijheid van godsdienst en vrijheid van onderwijs (wc 24)
VII. Het gelijkheidsbeginsel en het recht op privacy (wc 25)
6. Vergelijkend staatsrecht
I. Staatsvormen
II. EU: bondsstaat of statenbond?
III. Staatshoofden
IV. Britse regering
V. Duitse Bondsregering
VI. Tweekamerstelsels
VII. Amerikaanse tweekamerstelsel
VIII. Parlementair stelsel
IX. Presidentieel stelsel
X. Constitutioneel stelsel
2
, Politiek staatsrecht
Koning
De betekenis van de term ‘Koning’ in de Grondwet betekent koning als lid van de regering. Het is relevant om
deze betekenis te kennen omdat artikel 82 Gw een voorbeeld is van koning als lid van de regering en artikel
41 Gw is een voorbeeld van de koning als persoon.
Als je de terminologie vergelijkt met het Statuut wordt de term ‘koning’ in het Statuut alleen gebruikt voor de
koning als persoon en niet voor de koning als lid van de regering. In de Grondwet komen dus beide voor.
De functie van de Koning is staatshoofd en lid van de regering. Enkele bezigheden van de Koning zijn:
- Staatshoofd: vertegenwoordiging van het volk en werkbezoeken en staatsbezoeken
- Onderdeel van regering:
- Troonrede voorlezen
- De Koning moet wetten en koninklijke besluiten ondertekenen (42 Gw)
- Ministers benoemen en ontslaan en ministeries
In Nederland heeft het staatshoofd, in Nederland de Koning, een overwegend ceremoniële functie. Het
Verenigd Koninkrijk heeft dat ook, want daar is de koning het staatshoofd, maar de werkelijk politieke macht
ligt bij de gekozen regering, geleid door de premier. Zweden is een ander voorbeeld. Hier is de koning geen
onderdeel van de regering. Een land waarvan het staatshoofd sterke inhoudelijke bevoegdheden heeft is
Verenigde Staten. De president is het staatshoofd en de hoogst uitvoerende autoriteit.
Om een volledig ceremonieel koningschap mogelijk te maken, moeten er een aantal artikelen uit de Grondwet
worden gewijzigd waarin de koning wordt genoemd als lid van de regering.
1. Artikel 42 lid 1: Dit artikel bepaalt dat de koning deel uitmaakt van de regering en de regering
voorzit. Dit artikel zou moeten worden herzien om de koning(in) uit de regering te verwijderen en de
rol van de koning(in) te beperken tot louter ceremoniële taken. Regering: Koning en 1 of meer
ministers of ss.
2. Artikel 42 lid 1: Dit artikel regelt de onschendbaarheid van de koning(in) en bepaalt dat de ministers
verantwoordelijk zijn voor de koning(in) tegenover de Staten-Generaal. Om een ceremonieel
koningschap te vestigen, zou dit artikel moeten worden gewijzigd om de koning(in) verantwoordelijk
te maken voor zijn/haar eigen handelingen en de ministers niet langer verantwoordelijk te laten zijn
voor de koning(in). Hedendaags betekent dit vooral dat de Koning geen verantwoording schuldig is
aan parlement.
3. Artikel 45: Dit artikel geeft de koning(in) het recht om Koninklijke Besluiten en besluiten van de
ministerraad te ondertekenen. Deze bevoegdheid zou moeten worden overgedragen aan de ministers.
4. Artikel 46: Dit artikel bepaalt de rol van de koning(in) bij de totstandkoming van wetten. Het zou
moeten worden herzien om de koning(in) uit dit proces te verwijderen en de goedkeuring van wetten
over te laten aan de Staten-Generaal.
5. Artikel 47
6. Artikel 48: Dit artikel regelt het recht van de koning(in) om bij de Staten-Generaal wetsvoorstellen in
te dienen. Dit recht zou moeten worden ingetrokken.
7. Artikel 53: Dit artikel bepaalt dat de koning(in) jaarlijks de troonrede uitspreekt en de regering op de
hoogte stelt van het regeringsbeleid. Dit artikel zou moeten worden herzien om de koning(in) te
beperken tot het uitspreken van de troonrede zonder enige invloed op het beleid.
8. Artikel 74 lid 1
9. Artikel 82
10. Artikel 89 lid 1: koninklijk besluit hoeft niet per se als de koning niet meer lid is van de regering,
maar het is natuurlijk dan wel een beetje een verouderde term
Als de Koning een toespraak waarin hij bijvoorbeeld excuses aanbiedt voor het Nederlandse
slavernijverleden, in welke functie treedt de Koning dan op?
Die toespraak was vooral een morele en symbolische daad en de Koning handelde hier als een representatieve
en symbolische figuur. Het was dus waarschijnlijk in zijn ceremoniële functie als staatshoofd van Nederland.
Maar ook als privépersoon, want hij vraagt vergiffenis voor zijn voorouders.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lynn14. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €14,39. Je zit daarna nergens aan vast.