Het vak Aardrijkskunde kan als moeilijk worden ervaren. Deze samenvattingen gaan over een bepaald hoofdstuk dat is aangegeven. Deze samenvattingen zijn gemaakt door een succesvolle leerling die een acht op aardrijkskunde gemiddeld staat.
De derde planeet
- Aarde = één van de negen planeten die rond de zon draait.
- Diameter zon = 1500000 km ( 100x groter dan de aarde )
- Zonder het licht van de zon is er geen leven op de aarde mogelijk.
- Mercurius, Venus, de aarde en Mars ( binnenplaneten zonnestelsel, aarde is het
grootst )
- Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus ( buitenplaneten zonnestelsel ) deze bestaan
niet uit steen = Gasplaneten.
- Pluto = Dwergplaneet.
Tijdschalen
- Ouderdom aarde = 4,6 miljard jaar.
- Omdat 4,6 miljard jaar een lange tijd is hebben geologen de geologische tijdschaal
bedacht.
- Geologische tijdschaal = Indeling van de 4,6 miljard jaren omvattende geologische
geschiedenis van de aarde. Dit is onderverdeeld in tijdperken, perioden en
tijdvakken.
- Onderscheid tussen tijdseenheden wordt gemaakt op basis van kenmerkend
planten- en dierenleven van een bepaald tijdperk.
- Relatieve tijdschaal = Ouderdomsbepaling waarbij je ervan uitgaat dat tijdperken in
de aardgeschiedenis worden gekenmerkt door bepaalde planten en dieren. Is
eenmaal de volgorde vastgesteld waarin de fossielen van deze planten en dieren in
de gesteenten voorkomen, dan kun je deze gebruiken om van gesteenten die je
ergens anders vindt, de plaats in die volgorde vast te stellen.
- Later werd dit nauwkeuriger door gebruik te maken van de absolute
ouderdomsbepaling.
- Absolute ouderdomsbepaling = Methode om de ouderdom uitgedrukt in ( miljoenen )
jaren te bepalen.
Opbouw van de aarde
- De aarde is opgebouwd uit de korst, mantel en kern.
- De bolschillen worden van binnen naar buiten steeds lichter.
- Kern = Het binnenste gedeelte van de aarde.
- Bestaat uit een mengsel van ijzer en nikkel. ( 4700 graden Celcius )
- Binnenste deel van de aarde is door de hoge druk vast.
- Het buitenste deel van de kern staat minder druk op en is dus min of meer vloeibaar.
- Mantel = Plastische laag onder de aardkorst die tot een diepte van 2900 km reikt.
- Bestaat uit een binnen- en buitenmantel.
- Binnenmantel gedraagt zich als een vaste stof.
RHF
, - De buitenmantel is ‘taai-vloeibaar’. ( Te vergelijken met zwarte teer )
- Binnen- en buitenmantel bestaan uit siliciumverbindingen met veel ijzer en
magnesium.
- Korst ( aardkorst ) = De lichte, buitenste schil van de aarde. De dikte varieert van 5
km onder de oceanen tot 30 km onder de continenten.
- De aardkorst bestaat uit gesteenten die grotendeels verbindingen van zuurstof met
ijzer, calcium, magnesium, natrium en aluminium zijn.
- De dikte verschilt in de oceaan ( 7 - 10 km ) continenten ( 35 - 40 km ) en gebergten (
kan oplopen tot 70 km )
- De grens tussen de korst en de mantel wordt de Moho-laag genoemd. (
Mohorovicic-discontinuïteit )
- De korst + de buitenste laag van de mantel vormen de lithosfeer. ( 100 - 150 km dik )
- Wordt onderverdeeld in de continentale en de oceanische korst.
- Continenten = Graniet. ( dikker )
- Oceanische = Basalt. ( dunner )
1.2 Drijvende continenten ( Systeem aarde )
Catastrofe of niet?
- Midden 19e eeuw = Wetenschappers dachten dat de continenten en oceanen op
vaste plekken op de aarde lagen.
- Nederlandse cartograaf Abraham Ortelius = Rond 1600 dacht hij als eerste dat er
een mogelijkheid was dat de twee Amerikaanse continenten wellicht door
aardbevingen en overstromingen losgerukt zijn van Europa en Azië.
- Een eeuw later concludeerde de Engelsman Bacon dat de oostkust van
Zuid-Amerika als een puzzelstukje in de westkust van Afrika paste.
- In deze tijd gingen geologen ervan uit dat ingrijpende veranderingen van het
aardoppervlak vrij plotseling en op rampzalige wijze tot stand kwamen.
‘Catastrofetheorie’. ( Mensen wisten vroeger niet beter )
- Wetenschappers bewezen later dat de aarde al miljoenen jaren oud was. Ze kwamen
erachter dat de geologische processen en krachten in het heden niet veel
verschilden van het verleden. Catastrofetheorie ⇒ Principe van het actualisme.
- Principe van het actualisme = Het principe dat ervan uitgaat dat de natuurwetten in
het verleden en het heden dezelfde zijn.
Alfred Wegener
- 1912 = Duitse meteoroloog Alfred Wegener kwam met nieuwe aanwijzingen over het
verplaatsen van de continenten.
RHF
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper RubenYoung. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
