Samenvatting Pedagogiek in de samenleving
Boek Politiek en politicologie
Hoofdstuk 1.1 Politieke problemen:
Waarom zijn politieke problemen interessant?
- 1e omdat de politiek zich bezighoudt met het oplossen, voorkomen of verminderen
van problemen. Maatschappelijke problemen die niet als problematisch worden
beschouwd, krijgen doorgaans geen aandacht in de politiek.
- 2e omdat diverse politieke problemen invloed hebben op ons dagelijkse leven. Enkele
voorbeelden hiervan zijn fietsendiefstal, de luchtvervuiling door autos of
werkloosheid onder hoogopgeleiden.
- 3e omdat we meebetalen aan de pogingen om politieke problemen op te lossen. Zo
betalen we belasting voor politie om criminaliteit te verminderen, een hoge
benzineprijs om het autogebruik terug te dringen en premies om de
werkloosheidsuitkering te bekostigen.
Wat ervaren burgers als belangrijk politieke problemen? - > dat is een van de vragen die
onderzocht worden in het Nationaal Kiezersonderzoek (NKO)
NKO wordt sinds 1971 rond de tweede Kamerverkiezing gehouden.
- De houdingen en opvattingen van de Nederlandse burgers worden erin onderzocht.
- Maakt duidelijk hoeveel procent van de burgers een bepaald probleem als een
belangrijk politiek probleem aanmerkt.
Wat zijn politieke problemen? -> eerst moeten deze twee begrippen nader worden
omschreven.
- Politiek
- Problemen
Politiek: Een situatie waarbij de overheid betrokken is of zou moeten zijn. (Van Deth en Vis).
Deze definitie is op te splitsen in twee delen.
- 1e Politiek is een situatie waarbij de overheid betrokken is. Stel een politieagent slaat
iemand een bloedneus tijdens een demonstratie, bij deze situatie is de overheid
betrokken er is dan sprake van politiek
- 2e de politiek heeft te maken met situaties waarbij de overheid niet betrokken is,
maar wel zou moeten zijn. Zo bemoeit de overheid zich nog niet met softporno op
commerciële zenders, het gebruiken van soft drugs of het uitsterven van een
bepaalde vogelsoort.
- Eisen van burgers en organisaties die niet resulteren in overheidsbeleid worden ook
als politiek aangemerkt.
,Probleem: Een situatie is een probleem als aan de volgende voorwaarden wordt voldaan.
- Mensen beschouwen de situatie als ongewenst
- Mensen denken de situatie te moeten en te kunnen veranderen.
- Bij een probleem nemen mensen ten eerste een discrepantie waar tussen een
bepaalde omstandigheid aan de ene kant en een norm of waarde aan de andere kant.
Problemen kennen twee aspecten:
- De feitelijke werklijkheid (objectief aspect)
- De werkelijkheid zoals die wordt ervaren (subjectief aspect) worden ook wel
percepties genoemd.
-
Politieke probleem: een als ongewenst en veranderbaar beschouwde situatie waarbij de
overheid betrokken is of zou moeten zijn.
Er zijn drie oorzaken die ervoor zorgen dat er onder mensen niet altijd een overeenstemming
is over wat een politiek probleem is.
1. Mensen hanteren verschillende normen om de werkelijkheid te beoordelen
2. Mensen ervaren de objectieve werkelijkheid verschillend: hun oordeel is subjectief
3. Mensen zijn het er niet over eens welke problemen tot de politiek behoren.
Hoofdstuk 1.2 Politiek en de overheid:
De overheid speelt een belangrijke rol in de politiek, ze is de grootste werkgever van
Nederland.
- Bijna 2/3 van het nationaal product is afkomstig van de collectieve sector.
- De overheid bemoeit zich met diverse aspecten van het dagelijks leven. Zo stelt ze ze
een maximumsnelheid van het verkeer in.
- De belastingen op auto’s accijns op bier en tabak
- De overheid is als enige bevoegd om wetten en regels te maken. Bovendien kan de
overheid oplossingen voor problemen, desnoods met geweld, opleggen aan de
ingezetenen van haar grondgebied.
Politiek: het overheidsbeleid, alsmede de totstandkoming en effecten ervan. (Hogerwerf)
Politiek: Elke mengeling van conflict en samenwerking. (Laver)
Hoofdstuk 1.3 Politiek en het verdelingsvraagstuk
- Verdelingsvraagstuk is de kern van de politiek
In de politiek worden besluiten genomen over de vraag hoe de beschikbare middelen
verdeeld moeten worden. Deze besluiten zijn politieke afwegingen omdat de beschikbare
middelen niet on uitput baar maar schaars zijn.
, Zero sum game: Extra geld voor de een betekent veelal minder geld voor de andere.
- Volgens Laswell gaat het er in de politiek om wie krijgt wat, wanneer en hoe?
- Volgens Laswell en Kaplan gaat het om het vormen en verdelen van macht.
- Volgens Easton is politiek de gezaghebbende toedeling van waarden voor een
samenleving.
Waarden: alles wat mensen belangrijk vinden. Mensen streven twee soorten waarden na:
1. Materiele waarden zoals voedsel en huisvesting
2. Intermaterielle waarden, zoals vrijheid van meningsuiting en een gevoel van
veiligheid op straat.
- De gezaghebbende toedeling van waarden verwijst naar de bindende en als legitiem
erkende regels voor een samenleving.
Bindend betekend dat de toedeling van waarden dwingend wordt opgelegd. De
toedeling van waarden. De toedeling van waarden wordt door burgers geaccepteerd
als zij deze toedeling als legitiem en rechtvaardig beschouwen.
Hoofdstuk 1.4 Politiek en collectieve-actieproblemen
In een collectieve-actieprobleem conflicteert het eigen belang van elk individu in een
bepaalde mate met het eigenbelang van ieder ander individu. In dit belangenconflict zal elk
individu zijn eigen belang nastreven. Het collectieve resultaat van deze individuele keuzen is
echter een situatie die ieders eigen belang tekortdoet.
Individuele rationaliteit -> botst met collectieve rationaliteit.
Publieke goederen: ook wel collectieve goederen genoemd
Worden gekenmerkt door:
- Ondeelbaarheid: houdt in dat de hoeveelheid van een goed niet vermindert als
iemand het consumeert.
Vb: als iemand bijvoorbeeld profiteert van de veiligheid van dijken vermindert dat
niet de veiligheid van anderen.
- Niet uitsluitbaarheid: betekent dat niemand van de consumptie van het goed kan
worden uitgesloten als het goed eenmaal tot stand is gebracht.
Vb: Zo kan niemand op het grondgebied van Nederland worden uitgesloten van de
veiligheid van de dijken
Free riders: profiteurs
Quasipubliek goederen: semipublieke goederen
Vb: openbaar vervoer, waarom zou ik een kaartje kopen als de trein toch wel rijdt.
Er zijn drie manieren voor het oplossen van collectieve actieproblemen.
1. Overheidsingrijpen
2. De verleiding om te free riden te verkleinen
3. Moraal
, Overheidsingrijpen: de overheid zou burgers, desnoods met geweld kunnen dwingen om
samen te werkenn.
De verleiding om free riden te verkleinen: volgens sommige auteurs is het mogelijk dat
burgers bij bepaalde collectieve actieproblemen toch vrijwillig zullen samenwerken.
Moraal: burgers kunnen om morele redenen vrijwillig samewerken. Dit wordt een
sociologische benadering genoemd.
Samenvatting hoofdstuk 1
- Mensen, organisaties en bedrijven wenden zich veelvuldig tot de overheid voor een
oplossing voor hun problemen.
- Een politiek probleem is een als ongewenst en veranderbaar beschouwde situatie,
waarbij de overheid betrokken is of zou moeten zijn.
- Bij het oplossen van politieke problemen krijgen burgers en politici te maken met
bijvoorbeeld geld, macht, waarden, rechtvaardigheid, conflict en samenwerking.
- Precepties zijn daarbij belangrijk want die sturen uiteindelijk het gedrag van burgers
en beslissers.
- Politiek kan omschreven worden in de termen van: - de overheid -
verdelingsvraagstukken – collectieve actieproblemen.
- Het is niet mogelijk de juiste definitie van politiek aan te wijzen want er bestaat geen
beste omschrijving.
- Politicologen geven verschillende definities van politiek. Elke definitie heeft voor- en
nadelen, maar:
De definitie van Easton in termen van waarden is te ruim.
Taylors definitie heeft ook betrekking op collectieve actieproblemen die niemand
tot de politiek rekent.
De definitie van Hoogerwerf beperkt zich tot het feitelijke overheidbeleid
- De definitie van politiek van Deth en Vis beperkt zich tot de overheid maar noemt ook
de verschijnselen politiek, waarbij de overheid niet betrokken is, maar dat wel zou
moeten zijn
- De politicologie kent vier centrale vragen omtrent het object, de centrale begrippen,
de wetenschappelijke strategieën en de wetenschappelijke benaderingen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper wendyvegelin. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,36. Je zit daarna nergens aan vast.
