In jaar 1 al even ingegaan op verkeersstrafrecht.
Bijzonder strafrecht: Al het strafrecht dat niet is geregeld in het WvSr. Het is in de praktijk wel
heel belangrijk.
Inhoud:
Karakter bijzonder strafrecht
Invloed bestuurlijke sancties
Economisch en fiscaal strafrecht
De Opiumwet en de Wet wapens en munitie
Karakter bijzonder strafrecht
Wat is bijzonder strafrecht?
Al het strafrecht dat niet in het WvSr staat. Dat neemt niet weg dat het WvSr wel van belang
is: deelneming, daderschap, schuld, opzet, causaliteit.
Waar vinden we bijzonder strafrecht?
Verkeersstrafrecht
o Wegenverkeerswet 1994
o Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften (Wet Mulder)
→ bijzonder vorm van bestuurlijke boete
o Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990
→ Komt in de praktijk heel veel voor.
Economisch strafrecht inclusief milieustrafrecht
o Wet op de economische delicten
Financieel strafrecht
o Wet op het financieel toezicht (gedrag financiële instellingen, maar ook:
ongebruikelijke transacties, witwassen, underground banking, financiering
criminele organisaties en/of terroristische organisaties)
Fiscaal strafrecht en Douanestrafrecht
o Algemene wet inzake rijksbelastingen
Bijv. belastingfraude
Algemene douanewet
Bijv. smokkelen
Militair strafrecht
Wetboek militair strafrecht
Wet militaire strafrechtspraak
Gemeentelijke strafrecht
Gemeentewet
, APV’s
Bijv. het te vroeg buiten zetten van de kliko
Strafrecht uit de bijzondere wetten (niet te verdelen in hoofdcategorieën)
Opiumwet
Wet wapens en munitie
Wet op de kansspelen
Leerplichtwet 1969
Spijbelen
Wet natuurbescherming
Mensen die spullen of eten meenemen uit andere landen
Wet dieren
Auteurswet 1912
Participatiewet
Wet personenvervoer 2000
Sancties: Reisverbod, stationsverbod, station-omgevingsverbod
Drank- en Horecawet
Bijzonder strafrecht is in grote mate technisch strafrecht.
Vaak:
Eigen processuele regels (meestal ruimer dan Sv)
o Bijv. een verdenking is niet nodig om dwangmiddelen te mogen toepassen
Eigen regime van toezicht en/of opsporingsdienst
o Je hebt de ‘waakhonden’: autoriteiten (bijv. AP) of inspecties.
Eigen (strafrechtelijke) sancties, of aanvullen op Sr
o Met name WED is hierom berucht
Vaak:
ook handhaving met bestuursrechtelijke handhaving. Handhaving komt dan dus van
twee kanten: zowel strafrecht als bestuursrecht.
Invloed bestuurlijke sancties
De regering/wetgever is zo enthousiast over de mogelijkheden om bij misdragingen ook met
bestuurlijke sancties op te treden. In zeer kort tijd zijn zoveel nieuwe bestuursrechtelijke
sancties gemaakt dat de bestuursrechtelijke instrumentenkist zo vol is geraakt dat mensen
niet meer weten wanneer welk instrument gebruikt moet worden.
Bestuurlijke sanctie (volgens de Awb)
o Herstelsanctie (reparatoir)
o Bestraffende sanctie (leedtoevoegend): Bestuurlijke boete.
Andere bestuurlijke bestraffende sancties of andere bestuurlijke instrumenten
die punitief effect hebben of punitieve trekjes hebben.
Bestuurlijke sanctie & criminal charge
Gevaarlijk ‘etikettenzwendel’: Wet en regelgever door met etiketten te weten wil men
de indruk geven dat er geen sprake is van een criminal charge. Bijv. in de
Gemeentewet worden veel instrumenten een bestuurlijke maatregel genoemd.
‘Maatregel’ is een term uit het strafrecht, niet gericht op leedtoevoeging maar voor
veiligheid samenleving. Deze term wordt overgenomen in bestuursrecht om te
proberen te indruk te wekken dat er geen criminal charge.
We weten niet goed hoe je een overheidsmaatregel in lijn kan brengen met een
criminal.
Klassiek is dat de lijn van de uitspraken Engel, Öztürk en Jussila
o Hoe is de maatregel naar nationaal recht gekwalificeerd? Strafrechtelijk?
o Maatregel heeft het karakter van een bestraffende sanctie
o Geringe impact sluit criminal charge niet uit
, Hrdalo vs. Kroatië en Çelik Bozkurt vs. Turkije
o Art. 6 EVRM is niet beperkt tot strafrechtelijke procedures, maar geldt ook in
daarmee verbandhoudende bestuursrechtelijke procedure
Nilsson vs Zweden
o Schorsing Rijbewijs 18 maanden is criminal charge
De bestuurlijke boete
Algemene regeling in titel 5:4 Awb. Deze zegt dat een boete opgelegd kan worden. In
welke gevallen dit opgelegd kan worden kun je zien in de onderliggende wet.
o Bijzondere regeling in onderliggende wet (bijv: Participatiewet, Wet arbeid
vreemdeling, met o.a. gefixeerde boete, afgedwongen huisbezoek).
Aparte regeling voor bestuurlijke boete overlast in openbare ruimte (art. 154a
t/m 154n Gemw.
o Het is dan bijv. mogelijk dat bij overlast door dronkenschap er op grond
hiervan een boete opgelegd kan worden maar dat iemand ook strafrechtelijk
vervolgd kan worden voor openbaar dronkenschap
Strafbeschikking (artt. 257a Sv e.v.)
OM-strafbeschikking
Politiestrafbeschikking
Bestuurlijke strafbeschikking
Fiscale strafbeschikking
Strafbeschikking milieu- en keurfeiten
Militaire strafbeschikking
→ Komt geen rechter aan te pas en kan leiden tot strafblad.
Met name de burgemeester heeft de afgelopen tijd een andere rol gekregen. Hij is ook een
handhaver geworden.
Gemeentewet (burgemeester)
Algemene bevelsbevoegdheid (art. 172 lid 3 )
Bijzondere bevelsbevoegdheid
o ‘Voetbalwet’ (art. 172a en art. 172b) → is een algemene bevoegdheid voor
allerlei ordeverstoringen geworden
o samenkomsten en vermakelijkheden (art. 174)
Sluiting van panden (art. 174a)
Bestuurlijk ophouden (art. 154a en art. 176a)
o Wordt ‘vrijheidsbelemmering’ genoemd i.p.v. -beneming omdat het voor max.
6 uren geldt
Aanpak prostitutie en seksinrichtingen (art. 151a)
Aanpak woningoverlast (art. 151d)
o Mensen die overlast veroorzaken aan buren kunnen gedragsaanwijzing
krijgen die dan gebod krijgen om te verhuizen
Bevoegdheden van burgemeester ook nog in heel veel andere wetten
o WvSv: art. 257ba Sv
o Wet tijdelijk huisverbod
o Drank- en Horecawet
o Wet Bopz (Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg)
o Wet Bibob
Bewaken integriteit openbaar bestuur
Wet openbare manifestaties
Zwarte Piet
Wet veiligheidsrisico’s
, Zoveel instrumenten: Welke moet je gebruiken? Burgemeester heeft twee bevoegdheden om
panden te mogen sluiten.
174a Gemw.
13b Opiumwet
Het is niet zo dat bij drugs dit per se moet gebeuren op grond van Opiumwet. Juridisch
verschil: Gemw. mag alleen gebruikt worden als de burgemeester kan aantonen dat de
ordeverstoring op straat is veroorzaakt door gedragingen in de woning. In praktijk is dit een
heel lastig causaal verband. Dit betekent niet dat een drugspand nooit kan worden gesloten
op basis van de Gemw. maar het verband zal wel aangetoond moeten worden.
Voor 13b is voldoende dat in de Woning een hoeveelheid drugs wordt aangetroffen die
wijzen op dealen. Ordeverstoring op straat is dan niet nodig.
Wet wapens en munitie
Weigeren en intrekken wapenverloven
Aanwijzen veiligheidsrisicogebieden (zie sheets)
Opiumwet
Sluitings drugspanden (art. 13b Opiumwet)
Verschil met sluiting overlastpanden (art. 174a Gemw.)
o Overlast op straat veroorzaakt door gedraging in het pand
Verkeersstrafrecht
Mulderboetes
Gijzeling
Invordering, inhouding, intrekking en ongeldigverklaring rijbewijs
EMA, LEMA en andere bestuurlijke leerstraffen
Alcoholslotprogramma
(zie sheets)
Drank- en Horecawet
Intrekken en schorsen horecavergunning
Sluiting inrichting
Toegangsverbod en ontzeggingen
Verbod happy hour
Wet Bibob
Weigeren en intrekken vergunning
OM-tip
(Rijks)wetten van 10 februari 2017 (zie sheets)
Overig:
Intrekken begunstigende beschikking
Strafkorting op subsidies
Gedragsaanwijzing OM (art. 509hh Sv)
Gebiedsontzegging, samenscholingsverbod, verwijderingsbevel (APV)
Economisch en fiscaal strafrecht
Wet op de economische delicten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper puckkomrij. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
