Samenvatting Groepsdynamica
hoofdstuk 11 Begeleiden van
therapeutische groepen
11.2 Typen therapeutische groepen
Er bestaan veel verschillende soorten typische groepen. Wij gebruiken hier de volgende
indeling:
- Persoonlijke-groeigroepen richten zich op de emotionele groei, de persoonlijke
relaties en de groepsvaardigheden van individuen.
- Therapiegroepen richten zich op de psychische gezondheid en het psychisch
functioneren van individuen.
- Zelfhulpgroepen richten zich op het overwinnen van of leren omgaan met problemen
die zich in het leven voordoen, zoals verslavingen en ziekten.
Doelen
Enkele algemene doelen zijn:
1. Het reduceren van zelfondermijnende en het ontwikkelen van gezondere, beter
hanteerbare (constructieve) gedragspatronen.
2. Het bevorderen van de psychische of geestelijke gezondheid van en het reduceren
van psychopathologische verschijnselen bij individuen.
3. Het ontwikkelen van het vermogen om gezonde relaties op te bouwen en in stand te
houden.
4. Zelfverwerkelijking, wat omschreven kan worden als de psychologische behoefte
om onszelf te ontwikkelen, te ontplooien en gebruik te maken van onze
mogelijkheden.
5. Het ontwikkelen van relationele effectiviteit. De effectiviteit wordt bepaald door de
mate waarin de gevolgen van ons gedrag aansluiten bij onze bedoelingen.
Persoonlijke-groeigroepen
Persoonlijke-groeigroepen zijn kleine groepen waarin een aantal mensen met elkaar in
contact wordt gebracht. Het is de bedoeling dat zij hun relationele vaardigheden ontwikkelen,
zodat hun relaties op allerlei gebieden beter en prettiger verlopen.
T-groepen
Deze groepen zijn ontstaan in de kringen van Kurt Lewin (1935, 1944) en Morton Deutsch
(1949). Oorspronkelijk worden dit sensitivitytrainingen of laboratoriumtrainingsgroepen
genoemd. De naam werd ingekort tot trainingsgroep en later tot T-groep. T-groepen leggen
het accent op de ontwikkeling van de groep en de relaties tussen de groepsleden. De
groepen bestaan uit acht tot tien leden. In de groepsgesprekken staat één thema centraal:
het gedrag dat de groepsleden in de groep manifesteren. De begeleiders en deelnemers van
T-groepen doen geen pogingen om de motieven van deelnemers te interpreteren of
gebeurtenissen uit hun verleden onderzoeken.
Encountergroepen
Het gaat er in de encountergroep om dat de deelnemers hun eigen gevoelens accepteren en
leren vertrouwen, de meeste van hun persoonlijke eigenschappen accepteren en zich
opener opstellen in hun contacten met anderen. De deelnemers worden aangemoedigd om
hun huidige gedrag in termen van ervaringen uit het verleden te verklaren en genezing te
zoeken voor in het verleden opgelopen psychische beschadigingen.
, Gestructureerde persoonlijke-groeigroepen
Deze groepen richten zich op specifieke relationele problemen of sociale vaardigheden.
Therapiegroepen
Therapiegroepen zijn effectieve instrumenten en kunnen mensen helpen om hun psychische
problemen en patronen te veranderen.
Psychoanalytische groepen
Deze benadering richt zich op de innerlijke conflicten die aan de psychische problemen ten
grondslag liggen. Tijdens psychoanalytische groepssessies worden de deelnemers
gestimuleerd om hun herinneringen, angsten, fantasieën en dromen ter sprake te brengen.
Op deze wijze kunnen zij inzicht in hun onbewuste krijgen.
Adleriaanse groepstherapie
Alfred Adler ging ervan uit dat we ons vaak inferieur voelen aan anderen omdat we er als
kind al vrij snel achter komen dat we afhankelijk zijn van volwassenen. Dit
minderwaardigheidsgevoel motiveert ons om naar superioriteit, macht en uiteindelijk naar
perfectie te streven.
Psychodrama
Moreno ontwikkelde een vorm van groepstherapie waarin de deelnemers emotionele
ervaringen uit hun verleden in een psychodrama uitbeelden in een rollenspel.
Gestaltgroepstherapie
Deze benadering is gebaseerd op de veronderstelling dat we een individu in zijn totaliteit
moeten beschouwen. Perls benadrukte de volgende aspecten:
- de integratie van lichaam en geest;
- het verduidelijken van onze wensen, waarden en doelen;
- bewustwording van onszelf, vooral van onze gevoelens en onze uitwerking op
anderen;
- het afronden van onafgemaakte zaken.
Bij de legestoelmethode stellen we ons voor dat de ander in de lege stoel zit en beginnen we
een gesprek met hem of haar. Bij het omkeringsexperiment brengen we een kant van onszelf
tot uitdrukking die we zelden laten zien.
Cognitieve gedragstherapie in groepen
Deze benadering, die oorspronkelijk gebaseerd is op de theorieën van Skinner en Bandura,
richt zich op gedragsverandering en besteedt geen aandacht aan mogelijke oorzaken van
ongewenst gedrag of de psychodynamiek in de belevingswereld van een individu. Aan de
hand van bepaalde procedures, zoals gedragsoefeningen, leren de deelnemers effectievere
gedragspatronen en zelfcontroletechnieken. De laatste jaren is het accent steeds meer op
het veranderen van denkprocessen (cognities) komen te liggen.
Existentiële groepstherapie
Deze benadering gaat ervan uit dat we zelf kunnen bepalen wat we doen met de situatie
waarin we verkeren. We zijn zelf verantwoordelijk voor onze keuzes en acties.
Cliëntgerichte groepstherapie
Deze benadering (Rogers was de grondlegger) gaat ervan uit dat mensen zichzelf willen
actualiseren, oftewel hun volledige mogelijkheden kunnen gaan gebruiken. Daarbij geldt dat
zij hun weg daarin zelf kunnen vinden, zonder veel tussenkomst van de therapeut.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irisvanduinen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.