Samenvatting
Samenvatting ontwikkelingsleer (Experiencing The Lifespan 5th edition - J. Belsky, 2019)
Samenvatting met de belangrijkste informatie uit het boek Experiencing The Lifespan fifth edition van J. Belsky.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 32 pagina's
Voorbeeld 4 van de 32 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
9 beoordelingen
Door: jacominewels • 3 jaar geleden
Door: dagmarveraart • 4 jaar geleden
Door: maxrietveld01 • 4 jaar geleden
Door: samvrenken • 4 jaar geleden
Door: arelys1996 • 4 jaar geleden
De content is opzicht prima op een aantal fouten na, maar de hoeveelheid verkeerd
Door: bodigevers • 4 jaar geleden
Door: esmeepeeters • 4 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 1 - The people and the fieldDevelopmentalists = Onderzoekers wiens professionele interesse ligt bij onderzoek naar de menselijke levensloop.
Lifespan development = Het wetenschappelijke onderzoek naar ontwikkeling gedurende het leven.
Child development = Het wetenschappelijke onderzoek naar de ontwikkeling van geboorte naar adolescentie.
Gerontology = Het wetenschappelijk onderzoek naar het verouderingsproces en oudere volwassenen.
Adult development = Het wetenschappelijk onderzoek naar het volwassen leven.
Lifespan development:
● Is multidisciplinair
● Verkent de voorspelbare mijlpalen van ons leven.
● Focust op de individuele verschillen die het menselijke leven interessant maken.
● Verkent de impact van transities in het leven en van bepaalde gewoontes.
○ Normative transitions = Voorspelbare levensveranderingen die plaatsvinden tijdens de ontwikkeling.
○ Non-normative transitions = Onvoorspelbare of atypische levensveranderingen die plaatsvinden tijdens de
ontwikkeling.
Contexts of development = Fundamentele markers, waaronder: cohort, socio-economische status, technologie, cultuur en
geslacht, die vormen hoe we ontwikkelen gedurende de levensloop.
● De impact van cohort = De leeftijdsgroep waarmee we door het leven gaan.
○ Baby boom cohort = De gigantische leeftijdsgroep geboren tussen 1946 en 1964.
○ Emerging adulthood = De levensfase die begint na de middelbare school, die duurt tot in de 20 en die toegewijd
is aan het opbouwen van een volwassen leven.
○ Twentieth-century life expectancy revolution = De dramatische toename van de gemiddelde
levensverwachting die plaatsvond tijdens de eerste helft van de twintigste eeuw in de ontwikkelde wereld.
○ Maximum lifespan = De biologische limiet van het menselijke leven (ongeveer 105 jaar).
○ Developmentalists maken een onderscheid tussen twee groepen van oudere volwassenen:
■ Young-old = Mensen in de 60 en 70.
■ Old-old = Mensen van 80 en ouder. Deze groep is meer geneigd om fysieke en mentale
onbekwaamheden te hebben.
● De impact van socio-economische status = Een marker die verwijst naar de status op het gebied van onderwijs en
inkomen.
○ Upward mobility = De kans van een kind om te stijgen in sociale klasse en of economische status vergeleken
met zijn/haar ouders.
○ Developed-world = De meest welvarende landen in de wereld.
○ Developing-world = De meest arme landen van de wereld.
● De impact van cultuur en etniciteit.
○ Collectivist cultures = Samenlevingen die sociale harmonie, gehoorzaamheid en hechte familierelaties prijzen
over individuele prestatie.
○ Individualistic cultures = Samenlevingen die onafhankelijkheid, competitie en persoonlijk succes prijzen.
Self-efficacy = Volgens het cognitief behaviorisme (sociaal leren theorie van Albert Bandura) is dit een intern geloof in onze
competentie die voorspelt of we activiteiten ondernemen of volharden na mislukkingen en die de doelen die we stellen voorspelt.
Volgens Freud:
● Zijn mensen irrationeel.
● Hangt mentale gezondheid af van de verzorging die we van onze ouders krijgen in de vroege kindertijd.
● Is begrip van het zelf de sleutel naar het leven van een voldoenend volwassen leven.
Twee nature/nurture principes:
1. Onze nature vormt onze nurture.
○ Evocative forces = Onze genetische temperament neidingen produceren bepaalde responsen in andere
mensen.
○ Bidirectionality = Het principe dat mensen elkaar beïnvloeden of dat interpersoonlijke invloeden in beide
richtingen stromen.
○ Active forces = Onze genetische temperament neigingen zorgen ervoor dat we ervoor kiezen om onszelf in
specifieke omgevingen te plaatsen.
2. We hebben de juiste nurture nodig om onze nature volledig uit te drukken.
, ○ Person-environment fit = De extent tot waar de omgeving op maat is gemaakt voor onze biologische talenten.
○ Epigenetica = Onderzoeksgebied dat verkent hoe vroege levensgebeurtenissen de buitenste laag van ons DNA
beïnvloedt, wat veranderingen produceert in gezondheid en gedrag.
Twee psychologen die de menselijke ontwikkeling zien als dat het plaatsvindt in bepaalde stadia:
● Erik Erikson
○ Geloofde dat onze basis motivaties focussen op een onafhankelijke zelf worden en op het relateren aan anderen.
○ Hij wees bepaalde psychosociale taken toe aan verschillende levensstadia.
■ Psychosociale taken = De uitdagingen die we tegenkomen als we door de acht stages van de
levensloop reizen.
● Jean Piaget
○ Cognitive developmental theory = Het principe dat kinderen van de peutertijd tot adolescentie vooruitgaan door
vier kwalitatief verschillende stadia van intellectuele groei.
■ Sensomotorische stadia (0-2 jaar)
■ Pre-operationele stadia (2-7 jaar)
■ Concrete operaties (7-12 jaar)
■ Formele operaties (12+)
○ Geloofde dat mensen in elke levensfase een honger om te leren en om mentaal te groeien delen.
■ Mentale groei gebeurt door assimilatie (=We passen de wereld aan om bij onze capaciteiten of
bestaande cognitieve structuren te passen).
■ Daarna vindt accommodatie plaats (= we passen ons denken aan om in de wereld te passen).
○ Vond dat we leren door dingen te doen.
BronfenBrenner benadrukte het principe dat gedrag veel verschillende oorzaken heeft. Zijn overtuiging dat we naar de gehele
ecologie, of levenssituatie, van een kind moeten kijken vormt het centrale principe van het moderne perspectief:
Ecological, developmental systems approach = Een kijk op ontwikkeling die de behoefte benadrukt om een variatie van
aanpakken te gebruiken en die de realiteit benadrukt dat veel dingen de ontwikkeling beïnvloeden.
● We moeten kijken vanuit verschillende theorieën, we moeten naar het breedste sociale niveau kijken om onze acties te
verklaren, we moeten naar onze genen kijken en we moeten naar de input van iedereen kijken (van biologen tot
neurowetenschappers) om logica te maken van iedereens individuele leven.
● We moeten kijken naar hoe processen met elkaar interacteren.
Cross-sectioneel onderzoek = Een onderzoeksstrategie waarbij verschillende leeftijdsgroepen op dezelfde tijd worden getest.
Hoofdstuk 2 - Prenatal development, pregnancy, and birth
Bevruchting begint bij de ovulatie (dag 14 in de cyclus waarop de eierstok een eicel opneemt).
● Zodra één spermacel het binnenste gedeelte van de eicel heeft bereikt, verandert de structuur van de wand van de eicel,
zodat er geen andere spermacellen meer naar binnen kunnen. Vervolgens smelten de kernen van de eicel en de
spermacel samen tot één cel.
● Een spermacel met een Y-chromosoom is sneller dan een spermacel met een X-chromosoom.
● Er worden meer mannen dan vrouwelijke baby’s gebaard, maar meer mannen sterven in de baarmoeder.
Stadia van de prenatale ontwikkeling:
1. De germinale fase (0-2 weken)
○ Zygote deelt zich en verplaatst naar de baarmoeder.
○ Ontstaan van blastocyste (=gelaagde celmassa met holte).
○ De buitenste laag wordt verwijderd van de blastocyte.
○ Nesteling in de baarmoederwand.
○ De placenta wordt gevormd.
○ Gastrulatie: vorming van drie cellagen
, 2. De embryo face (3-8 weken)
○ Vorming organen (oa hart). Na 8 weken zitten de interne organen op hun plek.
○ Neurale buis (basis zenuwstelsel)
○ Dag 17-19: 1-1.5 mm; Dag 28-32: 4-6 mm
○ Week drie tot en met vier:
■ Drie cellagen:
● Ectoderm (ecto = buiten): basis voor buitenlaag (huid etc) en centraal zenuwstelsel.
● Mesoderm (meso = midden): basis voor skelet en spieren.
● Endoderm (endo = binnen): basis voor interne organen.
■ Neurulatie: vorming van de neurale buis.
● Neurale plaat > neurale groeve > neurale buis.
● Sluiting neurale buis: rond dag 28 (4 weken).
● Problemen met sluiten neurale buis : spina bifida.
● Preventie: foliumzuur moeder.
○ Drie principes in de ontwikkeling:
■ Proximodistale volgorde (van binnen naar buiten).
■ Cephalocaudale volgorde (van boven naar onder).
■ Massa naar specifiek (van grof naar gedetailleerd).
3. De foetale fase (9 weken tot geboorte)
○ Verdere ontwikkeling van brein
○ Vorming hersenkronkels
○ Na 6 maanden kan een foetus horen en na 7 maanden kan het waarschijnlijk zien.
○ Levensvatbaar: 22-23 weken.
■ Dit is het vroegste punt waarop een baby kan overleven buiten de baarmoeder.
○ Amniotic sac = Een zakvormig, met vloeistof gevuld membraan waar de foetus in zit.
○ Umbilical cord = navelstreng waardoor de foetus zijn voedingsstoffen krijgt.
De gestation period/zwangerschap (266-277 dagen) wordt verdeeld in drie trimesters van ongeveer drie maanden.:
1. Het eerste trimester
○ Hormonen triggeren moeheid, hoofdpijn, een flauwval-gevoel en vaak moeten plassen.
○ Ochtend misselijkheid vindt plaats bij ⅔ vrouwen in het eerste trimester. Deze misselijkheid beperkt zich echter
niet alleen tot de ochtend.
■ Een evolutionaire theorie hiervoor is dat, voordat koelkasten bestonden, dit ervoor zorgde dat moeders
geen giftige planten of bedorven producten gingen eten.
○ Couvade: als mannen ochtend misselijkheid ontwikkelen samen met hun vrouw.
○ Ongeveer 1/10 zwangerschappen eindigen in het eerste trimester met een miskraam.
2. Het tweede trimester.
○ Bij week 14 groeit de baarmoeder dramatisch.
○ Rond week 18 vindt quickening plaats. Dit is de baby voelen schoppen in de baarmoeder.
■ De moeder voelt zich verbonden met de baby.
3. Het derde trimester:
○ Rugpijn, beenkramp, gevoelloosheid en tintelingen als de baarmoeder tegen de zenuwen van de lage ledematen
drukt, insomnia, maagzuur en nerveuze anticipatie.
, ○ Onregelmatige baarmoedersamentrekkingen.
Twee factoren die de emoties van een vrouw tijdens de zwangerschap vormen:
● Economische bezorgdheden.
○ Family-work conflict = Wanneer ouders verdeeld worden tussen de eisen van familie en een carrière.
● De relatie.
○ Koppels raken emotioneel verbonden. Als één persoon zich ongelukkig voelt, voelt de andere persoon zich ook
ongelukkig.
Een miskraam is ook zwaar voor de vaders.
● Vaak voelen ze zich verplicht hun eigen gevoelens aan de kant te zetten om te focussen op hun vrouw.
● Omdat het vaak wordt gezien als een vrouwenprobleem, marginaliseert de wereld de pijn van de vaders.
Birth defects = Gezondheidsproblemen bij de geboorte.
● Bedreigingen van buitenaf. Teratogen = Een stof die door de placenta gaat en de foetus beschadigd.
○ Deze voeren over het algemeen hun schade uit tijdens de gevoelige periode. Dit is het moment dat een
lichaamsstructuur het meest kwetsbaar is voor schade, vooral wanneer dat orgaan of proces snel aan het
ontwikkelen is.
○ Principes die van toepassing zijn op teratogens:
■ Teratogens zijn het meest geneigd om hevige structurele schade te veroorzaken tijdens de embryo fase
(tijdens de vorming van de organen).
■ Teratogens kunnen het ontwikkelende brein invloeden tijdens de zwangerschap.
● Teratogens tijdens het tweede en derde trimester (wanneer het brein wordt gevormd) verhoogt
het risico op ontwikkelingsstoornissen. Dit zijn beperkingen bij het leren en gedragsproblemen
tijdens de kindertijd.
■ Teratogens hebben een grenswaarde waarboven schade plaatsvindt.
■ Teratogens doen onvoorspelbaar schade, wat afhankelijk is van kwetsbaarheden van de foetus en de
moeder.
● De schadelijke effecten van een teratogen kunnen variëren, omdat moeders giftige stoffen anders
metaboliseren en omdat baby’s genetisch verschillen in kwetsbaarheid.
○ Ongeveer ⅓ zwangere vrouwen rookt.
■ Het gevaar van roken is een baby krijgen die kleiner is dan normaal en minder gezond.
■ Nicotine krimpt de bloedcellen van de moeder, waardoor de bloedtoevoer naar de foetus vermindert, wat
ervoor zorgt dat belangrijke voedingsstoffen niet bij de baby kunnen komen.
■ Baby’s die geboren worden uit een rokende moeder zijn minder goed in staat hun gedrag te reguleren en
zijn meer geneigd om antisociale gedragingen te ontwikkelen.
■ In de praktijk is het lastig om roken als enige oorzaak aan te wijzen voor negatieve effecten op het kind.
○ Alcoholconsumptie tijdens de zwangerschap kan leiden tot het fetal alcohol syndrome (FAS).
■ Dit wordt gekenmerkt door een lichtere baby, een lichter brein, abnormaliteiten in het gezicht en
ontwikkelingsstoornissen.
■ Als alcohol door de placenta gaat, zorgt het voor genetische veranderingen die neurale groei beperken.
○ Prenatale depressie kan de groei van de foetus beperken of zorgen voor een vroegtijdige bevalling.
■ Hoge levels van cortisol voorafgaand aan de zwangerschap kan zorgen voor de geboorte van een
kleiner kind.
■ Cortisol wordt via de placenta doorgegeven en kan het kind geïrriteerd maken tijdens de eerste paar
maanden van zijn leven.
○ 1960: softenon (thalidomide): middel tegen ochtendmisselijkheid.
■ Gevolg: ontbrekende of onderontwikkelde ledematen.
○ Fetal programming research = Nieuw onderzoeksveld dat de impact verkent van traumatische gebeurtenissen
en stress tijdens de zwangerschap op het ontwikkelen van een lichtgewicht kindje, obesitas en fysieke problemen
op de lange termijn.
● Bedreigingen van binnenin.
○ Chromosomale problemen.
■ Down syndrome vindt plaats doordat er een extra chromosoom zit op het paar 21.
■ XXY: Klinefelter syndroom.
■ X: Turner syndroom.
○ Genetische stoornissen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lottepsychologie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 55628 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen