Alles voor week 5 samengevat voor het cursus Oncologische zorg van de HU. Omdat dit pas de 2e keer is dat het cursus gegeven wordt, kan de theorie over de weken nog verschoven worden (hadden wij ook al). Ik heb sowieso alles van het boek van Spil uitgewerkt. Niet alle opgegeven hoofdstukken van het...
,Van Spil, J.A., Van Muilekom, H.A.M. & Van de Walle-van de Geijn, B.F.H. (2013). Oncologie.
Handboek voor verpleegkundigen en andere hulpverleners.
H-4 Verpleegkundige methodiek
4.10.1 Seksueel functioneren
• Wanneer patiënt een verandering ervaart in de seksuele responscyclus die als onbevredigend of
inadequaat wordt gezien.
• Gevolg van behandelingà verlies orgaan/lichaamsdeel
• Chemo/radiotherapieà infertiliteit en functiestoornissen.
• Mannenà verdwijnen libido door chemische/chirurgische castratie.
• Vrouwenà na ovariëctomie in overgang komen.
o Radiotherapieà stuggere vaginawanden, droogheid, pijn tijdens coïtus, wegblijven
wellustgevoelens en soms bloedverlies.
• Ter sprake brengen van seksualiteit.
• Pas later optreden.
• Gericht op het hebben van kanker en de behandeling. Dus niet op seksueel functioneren.
• Verwijzen naar seksuoloog, psycholoog/psychiater of gynaecoloog
H-20 Mammacarcinoom
20.1 Inleiding
• Meest voorkomende kwaadaardige aandoening bij vrouwen.
• Veel verschillende behandelingsmogelijkheden.
20.2 Epidemiologie en etiologie
• Incidentie is 14.000 per jaar.
• Kans op het ontwikkelen ooit in je leven is 12-13%
• Mortaliteit 3500 per jaar.
• Vooral tussen 45 en 75 jaar.
• Ook bij mannenà 1 op elke 100 patiënten met mammacarcinoom is een man.
20.2.1 Hormonale factoren
• Langdurige blootstelling aan oestrogene factoren.
• Jong menstrueren of laat in de overgang meer risico.
• 1e kind krijgen na 35e levensjaar
• Geen of kortdurend borstvoeding geven.
20.2.2 Erfelijke en familiaire factoren
• Zie H-2?? Hier word naar verwezen in het boek
20.2.3 Omgevingsfactoren
• Eerder doorgemaakt mammaca.
• Bestraling bovenlichaam, met name op jonge leeftijd (ziekte Hodgkin)
• Eerder doorgemaakt ovarium/edometrium/coloncarcinoom
• Eerdere verwijdering goedaardige afwijking mamma
• Overgewicht
• Alcoholgebruik.
20.3 Preventie
• Bevolkingsonderzoek mammaca
• Screening buiten het kader van het bevolkingsonderzoek
• Borstzelfonderzoek
2
, 20.3.1 Bevolkingsonderzoek borstkanker
• Alle vrouwen tussen 50 en 76 jaarà iedere 2 jaar een oproep voor het maken van een
mammografie.
• In eerder stadium tumoren ontdekkenà betere prognose.
• 1 op de 100 die worden gescreendà doorverwijzen voor verdere diagnostiek.
20.3.2 Screening buiten het kader van het bevolkingsonderzoek
• Buiten het bevolkingsonderzoek screenen aanraden bij vrouwen met 2-4x zo groot risico op het
ontwikkelen van mammaca
o Eerder behandeld voor mammaca of ductaal carcinoom in situ
o Dragerschap van BRCA1/2 mutaties
o Thoraxwandbestraling in voorgeschiedenis
o Atypische benigne borstafwijking in voorgeschiedenis.
• Vanaf 35e/40e levensjaar jaarlijks mammografie.
• Bij sterk verhoogd risicoà jaarlijks klinisch borstonderzoek..
• Draagsters BRCA mutatieà jaarlijks mammografie, MRI en klinisch borstonderzoek vanaf 25 jaar.
20.3.3 Borstzelfonderzoek
• Herkennen afwijking in borst.
• Geen verminderde sterfte of verbeterde prognose, maar stimuleert kennis over eigen lichaam.
20.4Symptomatologie
• Vrouwen die zelf knobbeltje in mamma hebben ontdekt of met andere klacht van de mamma
naar HA gaan.
• Om wat voor reden dan ook mammografie verricht waarop afwijking is gevonden.
20.4.1 Symptomatische afwijkingen
• Gevoeligheid of pijn in 1 of beide mammae.
• Voelbare afwijking
• Huid/tepelintrekking
• Tepeluitvloed
o Bloederig/bruinà vaak maligne
o Melkachtigà andere aandoening (prolactinoom bijvoorbeeld)
• Eczeem van de tepel
o Ziekte van Paget
• Ontstekingsverschijnselen
o Rode en warme mamma
o Peau d’orange
o Vergevorderd stadium
• Ulceratie
o Vergevorderd stadium
Metastasering vooral naar locoregionale klierstations.
Metastasering (hematogeen) naar longen, lever en skelet.
20.5 Diagnostiek en stadiëring
Triple diagnostiek= klinisch, beeldvormend en pathologisch-anatomisch onderzoek.
20.5.1 Anamnese en lichamelijk onderzoek
• Vragen naar aard klachten, pijn, relatie met menstruatiecyclus, voorgeschiedenis,
hormoongebruik en familieanamnese.
• Borstonderzoek. In verschillende houdingen inspecteren en palperen op zwellingen.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper natashavdb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
