Complete samenvatting uit Nectar voor 5 VWO Hoofdstuk 14: Zenuwstelsel. Deze samenvatting geeft duidelijke definties en overzichtschema's om alles gemakkelijk te leren. Bij ingewikkelde processen zijn ook veel voorbeelden.
14.1 Centraal zenuwstelsel
Indeling zenuwstelsel:
Centraal zenuwstelsel (CZS): de hersenen en het ruggenmerg met al hun neuronen
en al hun ondersteunende cellen.
Perifeer zenuwstelsel: de zenuwen buiten het centrale zenuwstelsel bestaande uit
aan- en afvoerende uitlopers van een groot aantal neuronen in het CZS.
Hersenenzenuwen
Ruggenmergzenuwen: deze worden ook wel spinale zenuwen genoemd
Grensstrengen: Streng van zenuwknopen langs het ruggenmerg
Neuronen: worden ook wel zenuwcellen genoemd.
Bouw en werking van de hersenen en ruggenmerg:
Kleine hersenen
Zorgen voor handhaving van het evenwicht, coördinatie en timing van de
spierbewegingen. Deze coördinatie vindt plaats in samenwerking grote hersenen,
hersenstam en ruggenmerg.
Informatie van je ogen en evenwichtsorgaan worden in de kleine hersenen
verwerkt, zodat er goede impulsen naar de spieren gaan
, 2
Grote hersenen:
Verwerken impulsen en reguleren vrijwillige beweging. Daarnaast vinden er
cognitieve (waarneming) en emotionele processen plaats. Bestaat uit 2 delen en
nemen het grootste deel van de hersenmassa in.
De hele stortvloed aan informatie gaat van zintuigen via het perifeer zenuwstelsel
ruggenmerg verlengde merg hersenstam naar grote hersenen.
1. Hersenschors (cortex): dit is de buitenste laag van de hersenen en deze is
grijs, deze kleur is afkomstig van cellichamen neuronen.
Bestaat uit neuronen met korte axonen en dendrieten
Veel onderlinge verbindingen
2. Hersenmerg: binnenste laag en bestaande uit witte stof
bevat gemyeliniseerde (= extra isolerend omhulsel) uitlopers (axonen)
van neuronen, vandaar witte kleur
verbinden verschillende hersengebieden met elkaar
3. Hersenbalk: verbinding tussen de twee helften van de grote hersenen
Let op: bij het ruggenmerg grijze stof binnen zijde en witte stof aan de buitenzijde.
Motorische hersen schors Sensorische hersen schors
De neuronen in deze schors zorgen voor Binnenkomende informatie gaat naar deze
willekeurige grove bewegingen. sensorische centra in de schors die bij het zintuig
1) Primaire motorische schors: horen. Hier wordt je bewust van iets
kleine gebieden met neuronen die allemaal een Elk zintuig heeft een eigen zintuigcentrum in de
eigen groep spieren aansturen. Verbonden met de schors.
secundaire motorische schors VB: Lichtprikkels komen bijvoorbeeld aan in het
2) Secundaire motorische schors: primaire gezichtscentrum. In de buurt van het
Bevat informatie over hoe spieren hun bewegingen gezichtscentrum liggen secundaire zintuigcentra.
gecoördineerd uit kunnen voeren. Deze geven betekenis aan de waarneming.
3) Gebied van Broca: (interpretatie).
Motorisch spraakcentrum: voorbereiding spreken,
spreken, bij beschadiging nog wel taalbegrip. Hoe omvangrijker en complexer de
informatiestroom, des te groter de centra.
Motorische schors linker hersenhelft bestuurt de *Gebied van Wernicke: begrijpen van gesproken
rechterzijde van het lichaam en de rechter taal
hersenhelft de linkerzijde. Met daartussen nauwe
samenwerking
Prefrontale schors: belangrijk voor de goede ordening van handelen. Groeit in de
puberteit nog verder.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper av1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
