100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Biologie H13 €4,99
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Biologie H13

 2 keer bekeken  0 keer verkocht

Samenvatting Biologie H13

Voorbeeld 2 van de 9  pagina's

  • Nee
  • Hoofdstuk 13
  • 20 juni 2024
  • 9
  • 2022/2023
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (5574)
avatar-seller
coriendejong
Hoofdstuk 13 Biologie
§13.1

Zenuwstelsel:
- Centrale zenuwstelsel (CZS)
- Perifere zenuwstelsel

Centrale zenuwstelsel:
- Bestaat uit neuronen van de hersenen en van het ruggenmerg met hun ondersteunende
cellen.
- Hersenen en ruggenmerg hebben een licht en donker deel:
 Lichte deel = witte stof: komt door myeline, een witgele vetachtige stof
 Donkere deel = grijze stof: afkomstig van cellichamen van miljarden neuronen
- In de hersenen liggen de cellichamen aan de buitenzijde en de uitlopers met myeline aan de
binnenzijde.
- In het ruggenmerg liggen de uitlopers met myeline aan de binnenzijde en de cellichamen aan
de buitenzijde.
- Het ruggenmerg ligt beschermd in het wervelkanaal en is omgeven door drie
ruggenmergvliezen.
- De hersenen liggen goed beschermd in de schedel en zijn omgeven door drie hersenvliezen.
 Tussen de binnenste vliezen stroomt vloeistof bij de hersenen, extra bescherming en
afvoer van afvalstoffen
 De bloed-hersenbarrière zorgt ook voor bescherming van de hersenen door selectief
stoffen door te laten (via actief transport door middel van tight junctions en
astrocyten).

Tight junctions: de ruimtes tussen endotheelcellen van haarvaten zijn erg klein door deze
verbindingen
- Hoe meer, hoe minder uitwisseling van stoffen

Astrocyten = gliacellen: steuncellen met veel uitlopers, die vrijwel een gesloten kring rondom de
haarvaten vormen
Perifere zenuwstelsel: bestaat uit zenuwen, bundels uitlopers van neuronen die zintuigen verbinden
met het centrale zenuwstelsel en het centrale zenuwstelsel verbinden met spieren en klieren
Grote hersenen:
- Nemen grootste deel in beslag van de hersenmassa.
- Twee helften, die met elkaar verbonden zijn via de hersenbalk.
- Grijze deel = hersenschors: veel neuronen geven hier informatie aan elkaar door
 Alle informatie uit de omgeving gaat via zintuigen, zenuwen, ruggenmerg en
hersenstam naar de grote hersenen.
- Grote hersenen doen bewuste dingen:
 Logisch redeneren, je wil, het bewustzijn, geheugenfuncties en emoties
Thalamus:
- Alle informatie uit je zintuigen, behalve geurinformatie, gaat via de thalamus naar de
hersenschors.
- Dit deel selecteert welke impulsen van zintuigen naar verschillende gebieden van de
hersenschors gaan.
- Thalamus speelt de sleutelrol bij het selecteren van info

, Hersenschors:
- Sensorisch centra: hier komen impulsen via hersenneuronen van een zintuig in de schors die
bij het zintuig hoort
- Primair centra: impulsen komen hier binnen en er vindt bewustwording plaats
- Door koppeling van een zintuig aan geheugeninformatie kun je dingen interpreteren.
 Je kunt signalen koppelen aan informatie.
- Elk zintuig heeft zijn eigen primair en secundair gebied in de schors van de linker en rechter
hersen helft
- Primaire motorische schors: kleine gebieden met neuronen die allemaal een eigen groep
spieren aansturen
- De primaire motorische schors is verbonden met de secundaire motorische schors.
- Secundaire motorische schors: bevat informatie over hoe de spieren hun beweging
gecoördineerd kunnen uitvoeren
- De motorische schors van de rechterhand bevindt zich in de linkerhelft en andersom.
 Lichaamsdelen die nauwkeurig bewegingen moeten uitvoeren nemen een groot deel
van de primaire schors in bezit.
Sensorische schors: impulsen van zintuigen ontvangen
Motorisch schors: impulsen versturen naar spieren en klieren
Alcohol:
- Stimuleert vorming van dopamine: een stof die boodschappen van neuronen doorgeeft
 Veroorzaking ontspannen gevoel
- Zorgt ervoor dat GABA langer aan zenuwcel remmende receptoren gebonden blijft.
 GABA:
 Neurotransmitter
 Slechter functioneren van de thalamus
 Zorgt voor slaperig gevoel.
Hypothalamus:
- Betrokken bij homeostase (o.a. aansturen hypofyse).
 Hypofyse stuurt andere hormoonklieren aan.
- Hypothalamus regelt je lichaamstemperatuur en je biologische klok.
 Biologische klok: regelt je natuurlijke dag-nachtritme
 Van slag door verre vliegreis > jetlag
Kleine hersenen:
- Spelen een rol bij coördineren van bewegingen.
 Vindt plaats in nauwe samenwerking met de grote hersenen, hersenstam en het
ruggenmerg
- Zij je kleine hersenen defect? > Bewegen alsof je dronken bent
Hersenstam:
- Bestaat uit middenhersenen, pons en verlengde merg
- Middenhersenen: spelen rol bij reflexen met betrekking tot zien en horen
- Pons: verbindt kleine en grote hersenen en is een tussenstation tussen evenwicht zintuig in
je middenoor en de kleine hersenen
- Verlengde merg: overgangsgebied van hersenen naar ruggenmerg (kruizen zenuwbanen)
- Uit de hersenen komen 12 zenuwen. Alleen de zwervende zenuw bevindt zich niet in gebied
van hersenen en hoofd. Deze maakt verbinding met o.a. verteringsklieren, hart en longen.

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper coriendejong. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€4,99
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd