Supersamenvatting Materieel Strafrecht
Inhoudsopgave
Supersamenvatting Materieel Strafrecht...................................................1
Probleem 1..............................................................................................6
Hoe wordt het bestanddeel wederrechtelijkheid uitgelegd in theorie en
jurisprudentie?.................................................................................................6
Wanneer is een gedraging wel of niet wederrechtelijk / welke
uitzonderingsgebieden kent het materieel strafrecht, waardoor een bepaalde
gedraging niet wederrechtelijk is?.....................................................................9
ECLI:NL:HR:2006:AX9178 (Leestafel-zooien)...................................................................................11
HR 25 september 2018, NJ 2019/453, ECLI:NL:HR:2018:1769, nt. H.D. Wolswijk (Sliding)..............12
Toepassingsopdracht......................................................................................13
Probleem 2............................................................................................. 15
Wat zijn de eisen voor de delicten doodslag en dood door schuld?....................15
Wat is opzet en welke betekenis wordt hieraan gegeven in de literatuur en
jurisprudentie?...............................................................................................15
Wat is culpa en welke betekenis wordt hieraan gegeven in de literatuur en
jurisprudentie?...............................................................................................16
HR 15 oktober 1996, ECLI:NL:HR:1996:ZD0139, NJ 1997/199, m.nt. A.C. 't Hart (Porsche).............18
HR 25 maart 2003, ECLI:NL:HR:2003:AE9049, NJ 2003/552 (HIV-besmetting I)..............................19
HR 1 juni 2004, ECLI:NL:HR:2004:AO5822, NJ 2005/252, m.nt. G. Knigge (Blackout)......................19
HR 1 december 2015, ECLI:NL:HR:2015:3430, NJ 2016/41, m.nt. P.A.M. Mevis (vuurwerkbom op
ME-bus)........................................................................................................................................... 20
HR 19 september 2017, ECLI:NL:HR:2017:2414, NJ 2017/426, m.nt. N. Rozemond (Roekeloosheid
I&II)................................................................................................................................................. 21
HR 29 mei 2018, NJ2-19/103 (Aanmerkelijke kans).........................................................................22
Toepassingsopdracht......................................................................................23
Probleem 3............................................................................................. 26
Wat is causaliteit?..........................................................................................26
Welke causaliteitstheorieen zijn er en wat houden die in? En wat is de
'heersende' opvatting?....................................................................................26
Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen de theorieen? .....................29
HR 12 september 1978, NJ 1979/60 (Letale longembolie)...............................................................29
HR 23 december 1980, NJ 1981/534 (Aortaperforatie)....................................................................30
HR 25 juni 1996, NJ 1997/563 (Niet behandelde longinfectie).........................................................30
HR 13 juni 2006, NJ 2007/48 (Bloedvergiftiging).............................................................................31
HR 27 maart 2012, NJ 2012/301 (Injecteren HIV-besmet bloed).....................................................31
Toepassingsopdracht......................................................................................32
Probleem 4............................................................................................. 34
Wat houdt noodweer in en hoe wordt dat uitgelegd in theorie en jurisprudentie?
...................................................................................................................... 34
Wat houdt noodweerexces in en hoe wordt dat uitgelegd in theorie en
jurisprudentie?...............................................................................................34
Maakt het uit of degene die zich beroept op noodweer(exces) zelf iets kan
worden verweten? Meer in het bijzonder: wat is culpa in causa en welke
consequenties kan dat hebben voor een beroep op noodweer of noodweerexces?
...................................................................................................................... 35
HR 22 maart 2016, NJ 2016/316 (Noodweer en noodweerexces)....................................................36
Toepassingsopdracht......................................................................................37
,Probleem 5............................................................................................. 40
Wat houdt poging in en hoe wordt dat uitgelegd in de wet, theorie en
jurisprudentie?...............................................................................................40
Wat houdt voorbereiding in en hoe wordt dat uitgelegd in de wet, theorie en
jurisprudentie?...............................................................................................42
Wat houdt vrijwillige terugtred in, hoe wordt dat uitgelegd in de wet, theorie en
jurisprudentie en wat zijn de gevolgen voor poging of voorbereiding (of maakt
het voor strafbaarheid bij poging/voorbereiding verschil of iemand zich bedenkt)?
...................................................................................................................... 43
HR 6 februari 1951, NJ 1951/475 (Inrijden op agent)......................................................................43
HR 24 oktober 1978, NJ 1979/52 (Cito)...........................................................................................44
HR 8 september 1987, NJ 1988/612 (Grenswisselkantoor)..............................................................44
HR 19 december 2006, NJ 2007/29 (Vrijwillige terugtred bij voltooide poging)...............................45
HR 20 februari 2007, ECLI:NL:HR:2007:AZ0213 (Samir A)..............................................................45
HR 30 maart 2021, NJ 2021/228 (Bevrijdingspoging gedetineerde)................................................46
Toepassingsopdracht......................................................................................47
Probleem 6............................................................................................. 50
Wat houdt ne bis in idem in en wat zijn rechtsgevolgen daarvan? Kan een
persoon twee keer veroordeeld worden voor hetzelfde feit?.............................50
Wanneer is er sprake van hetzelfde feit?..........................................................51
Wat houdt samenloop in en wat zijn de rechtsgevolgen daarvan?......................52
Hoe wordt het feitsbegrip bij samenloop uitgelegd in theorie en jurisprudentie?56
HR 15 februari 1932, NJ 1932/298 (Oude Kijk in ’t Jatstraat)...........................................................56
HR 1 februari 2011, NJ 2011/394 (Ne bis in idem)...........................................................................57
HR 20 juni 2017, NJ 2019/111 (Eendaadse samenloop en voortgezette handeling)........................57
Toepassingsopdracht......................................................................................58
Probleem 7............................................................................................. 60
Wat houdt medeplegen in en hoe wordt dat uitgelegd in theorie en
jurisprudentie?...............................................................................................60
Wat houdt medeplichtigheid in en hoe wordt dat uitgelegd in theorie en
jurisprudentie?...............................................................................................62
Wat is het verschil tussen medeplegen en medeplichtigheid en hoe is dat verschil
te duiden in een concrete casus?.....................................................................63
HR 2 december 2014, NJ 2015/390 (Medeplegen)...........................................................................63
HR 5 juli 2016, ECLI:NL:HR:2016:1316, NJ 2016/411 (Medeplegen II).............................................64
HR 20 februari 2018, NJ 2019/73 (Nijmeegse scooterzaak).............................................................64
Toepassingsopdracht......................................................................................65
Probleem 8............................................................................................. 67
Kan een bij het delict betrokken leidinggevende binnen een rechtspersoon ook
worden veroordeeld?......................................................................................70
Kan een publiekrechtelijke rechtspersoon zoals een gemeente strafbare feiten
plegen en daarvoor bestraft worden?..............................................................71
HR 6 januari 1998, NJ 1998/367 (Pikmeer II)...................................................................................71
HR 21 oktober 2003, NJ 2006/328 (Drijfmest te Groote Keeten).....................................................72
HR 26 april 2016, NJ 2016/375 (Feitelijk leidinggevende)...............................................................73
Toepassingsopdracht......................................................................................74
Hoorcollege 1......................................................................................... 77
Hoorcollege 2......................................................................................... 81
HR 25 september 2018, NJ 2019/453 (Sliding.................................................................................82
HR 31 oktober 2006, NJ 2007/79 (Leestafel-zooien)........................................................................82
HR 15 oktober 1996, NJ 1997/199 (Porsche)...................................................................................83
, HR 25 maart 2003, NJ 2003/552 (HIV-besmetting I)........................................................................83
HR 1 december 2015, NJ 2016/41 (Vuurwerkbom)..........................................................................84
HR 1 juni 2004, NJ 2005/252 (Blackout)..........................................................................................84
HR 22 mei 2012, NJ 2012/488 (Roekeloosheid I).............................................................................84
HR 19 september 2017. NJ 2017/426 (Roekeloosheid II).................................................................84
Hoorcollege 3......................................................................................... 86
HR 22 maart 2016, ECLI:NL:HR:2016:456 (Arrest Noodweer(exces))..............................................88
HR 26 januari 2016, NJ 2016/154 (Aanval bij coffeeshop)...............................................................88
HR 12 april 2005, NJ 2005/364 (Causaal verband noodweerexces).................................................90
HR 8 april 2008, NJ 2008/312 (Zware vaas)....................................................................................90
HR 28 maart 2006, NJ 2006/509 (Niet betaalde taxirit)...................................................................90
HR 16 november 2004, NJ 2007/467 (Vleesmes).............................................................................90
HR 16 september 2008, NJ 2010/5 (Overmacht in de zin van noodtoestand)..................................91
HR 9 oktober 2012, NJ 2012/594 (psychische overmacht)..............................................................91
HR 9 maart 2004, NJ 2004/675 (rechtsdwaling)..............................................................................91
Hoorcollege 4......................................................................................... 92
Responsiecollege.................................................................................... 93
Supersamenvatting Materieel Strafrecht...................................................1
Probleem 1.............................................................................................. 4
Hoe wordt het bestanddeel wederrechtelijkheid uitgelegd in theorie en
jurisprudentie?.................................................................................................4
Wanneer is een gedraging wel of niet wederrechtelijk / welke
uitzonderingsgebieden kent het materieel strafrecht, waardoor een bepaalde
gedraging niet wederrechtelijk is?.....................................................................7
ECLI:NL:HR:2006:AX9178 (Leestafel-zooien).....................................................................................9
HR 25 september 2018, NJ 2019/453, ECLI:NL:HR:2018:1769, nt. H.D. Wolswijk (Sliding)................9
Toepassingsopdracht......................................................................................10
Probleem 2............................................................................................. 12
Wat zijn de eisen voor de delicten doodslag en dood door schuld?....................12
Wat is opzet en welke betekenis wordt hieraan gegeven in de literatuur en
jurisprudentie?...............................................................................................12
Wat is culpa en welke betekenis wordt hieraan gegeven in de literatuur en
jurisprudentie?...............................................................................................13
HR 15 oktober 1996, ECLI:NL:HR:1996:ZD0139, NJ 1997/199, m.nt. A.C. 't Hart (Porsche).............15
HR 25 maart 2003, ECLI:NL:HR:2003:AE9049, NJ 2003/552 (HIV-besmetting I)..............................16
HR 1 juni 2004, ECLI:NL:HR:2004:AO5822, NJ 2005/252, m.nt. G. Knigge (Blackout)......................16
HR 1 december 2015, ECLI:NL:HR:2015:3430, NJ 2016/41, m.nt. P.A.M. Mevis (vuurwerkbom op
ME-bus)........................................................................................................................................... 17
HR 19 september 2017, ECLI:NL:HR:2017:2414, NJ 2017/426, m.nt. N. Rozemond (Roekeloosheid
I&II)................................................................................................................................................. 18
HR 29 mei 2018, NJ2-19/103 (Aanmerkelijke kans).........................................................................19
Toepassingsopdracht......................................................................................20
Probleem 3............................................................................................. 22
Wat is causaliteit?..........................................................................................22
Welke causaliteitstheorieen zijn er en wat houden die in? En wat is de
'heersende' opvatting?....................................................................................22
Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen de theorieen?......................25
HR 12 september 1978, NJ 1979/60 (Letale longembolie)...............................................................25
HR 23 december 1980, NJ 1981/534 (Aortaperforatie)....................................................................26
HR 25 juni 1996, NJ 1997/563 (Niet behandelde longinfectie).........................................................26
HR 13 juni 2006, NJ 2007/48 (Bloedvergiftiging).............................................................................26
HR 27 maart 2012, NJ 2012/301 (Injecteren HIV-besmet bloed).....................................................27
Toepassingsopdracht......................................................................................28
, Probleem 4............................................................................................. 30
Wat houdt noodweer in en hoe wordt dat uitgelegd in theorie en jurisprudentie?
..................................................................................................................... 30
Wat houdt noodweerexces in en hoe wordt dat uitgelegd in theorie en
jurisprudentie?...............................................................................................30
Maakt het uit of degene die zich beroept op noodweer(exces) zelf iets kan
worden verweten? Meer in het bijzonder: wat is culpa in causa en welke
consequenties kan dat hebben voor een beroep op noodweer of noodweerexces?
..................................................................................................................... 31
HR 22 maart 2016, NJ 2016/316 (Noodweer en noodweerexces)....................................................32
Toepassingsopdracht......................................................................................33
Probleem 5............................................................................................. 36
Wat houdt poging in en hoe wordt dat uitgelegd in de wet, theorie en
jurisprudentie?...............................................................................................36
Wat houdt voorbereiding in en hoe wordt dat uitgelegd in de wet, theorie en
jurisprudentie?...............................................................................................38
Wat houdt vrijwillige terugtred in, hoe wordt dat uitgelegd in de wet, theorie en
jurisprudentie en wat zijn de gevolgen voor poging of voorbereiding (of maakt
het voor strafbaarheid bij poging/voorbereiding verschil of iemand zich bedenkt)?
..................................................................................................................... 38
HR 6 februari 1951, NJ 1951/475 (Inrijden op agent)......................................................................39
HR 24 oktober 1978, NJ 1979/52 (Cito)...........................................................................................39
HR 8 september 1987, NJ 1988/612 (Grenswisselkantoor)..............................................................40
HR 19 december 2006, NJ 2007/29 (Vrijwillige terugtred bij voltooide poging)...............................40
HR 20 februari 2007, ECLI:NL:HR:2007:AZ0213 (Samir A)..............................................................41
HR 30 maart 2021, NJ 2021/228 (Bevrijdingspoging gedetineerde)................................................42
Toepassingsopdracht......................................................................................42
Probleem 6............................................................................................. 45
Wat houdt ne bis in idem in en wat zijn rechtsgevolgen daarvan? Kan een
persoon twee keer veroordeeld worden voor hetzelfde feit?.............................45
Wanneer is er sprake van hetzelfde feit?.........................................................46
Wat houdt samenloop in en wat zijn de rechtsgevolgen daarvan?......................47
Hoe wordt het feitsbegrip bij samenloop uitgelegd in theorie en jurisprudentie?50
HR 15 februari 1932, NJ 1932/298 (Oude Kijk in ’t Jatstraat)...........................................................51
HR 1 februari 2011, NJ 2011/394 (Ne bis in idem)...........................................................................51
HR 20 juni 2017, NJ 2019/111 (Eendaadse samenloop en voortgezette handeling)........................52
Toepassingsopdracht......................................................................................52
Probleem 7............................................................................................. 54
Wat houdt medeplegen in en hoe wordt dat uitgelegd in theorie en
jurisprudentie?...............................................................................................54
Wat houdt medeplichtigheid in en hoe wordt dat uitgelegd in theorie en
jurisprudentie?...............................................................................................56
Wat is het verschil tussen medeplegen en medeplichtigheid en hoe is dat verschil
te duiden in een concrete casus?.....................................................................57
HR 2 december 2014, NJ 2015/390 (Medeplegen)..........................................................................57
HR 5 juli 2016, ECLI:NL:HR:2016:1316, NJ 2016/411 (Medeplegen II).............................................58
HR 20 februari 2018, NJ 2019/73 (Nijmeegse scooterzaak)............................................................58
Toepassingsopdracht......................................................................................58
Probleem 8............................................................................................. 61
Kan een rechtspersoon zoals een BV een dader zijn?........................................61