Samenvatting van alle hoorcolleges, werkgroepen, literatuur en jurisprudentie in 1 document van het vak Materieel Strafrecht. Kort en duidelijk overzicht van de inhoudelijke kern van het vak. Afgerond met een 8.
Materieel Strafrecht
Het beslissingsmodel
Formele vragen art 348 Sv antwoorden art 349 lid 1 Sv
(1) Is de dagvaarding geldig? Nee: dagvaarding nietig
(2) Is de rechter bevoegd? Nee: rechter onbevoegd
(3) Is de OvJ ontvankelijk? Nee: OvJ niet-ontvankelijk
(4) Zijn er redenen voor schorsing? Ja: schorsing van vervolging
*wel opnieuw vervolgen, afwegen bij (3)
Materiële vragen art 350 Sv antwoorden art 352 Sv
(1) Is het ten laste gelegde feit bewezen? Nee: vrijspraak (lid 1)
(2) Is het feit strafbaar? Nee: OVAR (lid 2)
(3) Is de verdachte strafbaar? Nee: OVAR (lid 2)
(4) Welke sanctie dient te worden opgelegd? Ja: straf, maatregel of rechterlijk pardon
*niet opnieuw vervolgen
Formeel
Vraag 1: is de dagvaarding geldig?
• Functies dagvaarding
o Betekend art 36a-36g Sv
o Persoonsaanduidingsfunctie (verdachte)
o Oproepingsfunctie (verschijnen rechter)
o Informatiefunctie (procedurele rechten)
o Beschuldigingsfunctie(tenlastelegging)
▪ Enkelvoudig (eentje)
▪ Primair/subsidiair (zwaarte)
▪ Cumulatief (en)
▪ Alternatief (of)
▪ Eisen tenlastelegging art 261 Sv
• Feit
• Tijd en plaats
• Delictsomschrijving (bestanddelen)
• Omstandigheden (concretiseren)
• Nee: dagvaarding nietig -> opnieuw vervolgen
Vraag 2: Is de rechtbank bevoegd?
• Absolute competentie: soort rechter
o Politierechter = eenvoudige zaken art 368 Sv
o Meervoudige kamer = complexe zaken art 345 lid 3 Sv
o Kantonrechter = overtredingen en stroperij art 382 Sv
• Relatieve competentie: gebied rechtbank art 2-6 Sv
1. Het rechtsgebied waar het feit is begaan
2. Het rechtsgebied waar verdachte woont of verblijft
3. Het rechtsgebied waar verdachte zich bevindt of laatste verbleef
4. Het rechtsgebied waar verdachte eerdere vervolging aanhangig is
• Nee: onbevoegd -> opnieuw vervolgen
,Vraag 3: Is de OvJ ontvankelijk?
• Vervolgingsbeletselen
o Rechtsmacht art 2-8 Sr
o Immuniteit overheidsorgaan art 51 Sr
o Ne bis in idem art 68 Sr
o Verdachte is overleden art 69 Sr
o Verjaring van vervolgingsrecht art 70 Sr
o Transactie voldaan art 74 lid 1 Sr
o Ontbreken van klacht art 269 Sr
o Kennisgeving niet verdere vervolging art 243 jo. 255 lid 1 Sv
o Rechtbank verklaard de zaak beëindigd art 36 jo. 255 lid 1 Sv
o Leeftijd < 12 jaar art 486 Sv
• Ja: niet-ontvankelijk
o Repareren: opnieuw vervolgen
o Niet repareren: niet opnieuw vervolgen
Vraag 4: Zijn er redenen voor schorsing?
• Redenen art 14-16 Sv
• Ja: de vervolging wordt geschorst
Materieel
Vraag 1: Is het ten laste gelegde feit bewezen?
• Tenlastelegging
o Bestanddelen: opnemen en bewijzen
▪ Niet bewezen: vrijspraak (vraag 1)
▪ Niet benoemen: OVAR (vraag 2)
o Elementen: verondersteld aanwezig te zijn
▪ Tenzij strafuitsluitingsgrond OVAR (vraag 3)
• Is er wettig bewijsmateriaal? art 338-344a Sv
o Voldoende -> negatief bewijsstelsel
o Betrouwbaar
• Is de rechter overtuigd?
Vraag 2: Is het feit (bewezen verklaarde) strafbaar?
• Legaliteitsbeginsel
• Kwalificatievraag: welk delictsomschrijving?
• Nee: OVAR
Vraag 3: Is de verdachte strafbaar?
Rechtvaardigingsgrond Strafuitsluitingsgrond
Bestanddeel Vrijspraak Vraag 1 -> niet OVAR Vraag 3 -> niet voldoen
Wederrechtelijkheid voldoen delictsomschrijving element verwijtbaarheid
Bestanddeel Vrijspraak Vraag 1 -> niet Vrijspraak Vraag 1 -> niet
Culpa: wederrechtelijkheid voldoen delictsomschrijving voldoen delictsomschrijving
en verwijtbaarheid
Elementen: OVAR Vraag 3 -> niet voldoen OVAR Vraag 3 -> niet voldoen
Wederrechtelijkheid en element verwijtbaarheid element verwijtbaarheid
verwijtbaarheid
,Vraag 4: Welke sanctie wordt opgelegd?
• Straf of maatregel art 351 Sv (dualistisch stelsel)
• Rechterlijk pardon art 9a Sv
• Hoofdstraf = maximum
• Boete, gevangenisstraf en taakstraf
Week 1 – Inleiding, legaliteit en wederrechtelijkheid
Materieel strafrecht
(1) Strafbaarstelling -> delictsomschrijving, sanctienorm, misdrijven en overtredingen
(2) Algemene leerstukken van strafrechtelijke aansprakelijkheid -> wie en wanneer?
(3) Voorwaarden voor vervolgbaarheid -> vervolgingsbeletselen
(4) Sanctierecht -> welke straf?
Definitie materieel strafrecht:
1. Welke gedragingen onder welke omstandigheden strafbaar zijn (strafbepalingen)
2. Waaruit de straffen bestaan (sanctierecht)
3. Onder welke voorwaarden het strafrecht wordt toegepast (vervolgbaarheid)
Het uiterste redmiddel:
• Ius puniedi: recht van de overheid om burgers te straffen o.g.v. normschendingen
• Men ging van een accusatoir naar een inquisitoir proces
• Doel: voorkomen eigeninrichting
o Schade-beginsel (harm and wrong) -> nooit doel schade herstellen
o Rechtsgoederen beschermen soms indirecte werking
Bronnen:
• Internationale verdragen en EU-recht
o Verplichtingen tot strafbaarstelling (materiele harmonisatie)
o Rechten voor de verdachte
o Positieve verplichtingen EVRM
• Wetboek van Strafrecht
o Primaat bij de wet: legaliteitsbeginsel
o Primaat bij het Sr: codificatiegebod art. 107 Gw
▪ Commune strafrecht in Sr
▪ Bijzondere strafrecht in andere wetten (via art. 91 Sr)
• Boek 1 – Commune Strafrecht
• Boek 2 – Rechtsdelict – misdrijven – opzet en culpa
• Boek 3 – Wetsdelicten – overtredingen – het gedaan hebben
• Lagere wetgeving APV
• Nationale en internationale jurisprudentie
, Ontwikkeling van het strafrecht
• Tot 1886: Franse Code Pénal
• Na 1886: nationaal wetboek van strafrecht
Behouden:
1. Algemene leerstukken niet of nauwelijks gedefinieerd
2. Tweedeling tussen misdrijven en overtredingen
3. Grote straftoemeting
Ontwikkelingen:
1. Slachtoffer van primaire plaats
2. Nieuwe vormen van criminaliteit
3. Toename Europees en internationaal strafrecht
a. Formele harmonisatie: politiële justitiële samenwerking (wederzijdse erkenning)
b. Materiele harmonisatie: afgestemd op Europese normen (secundair recht)
4. Groei van bijzondere strafrecht met gelede normstelling
5. Toename andere disciplines
6. Neo-vergelding
7. Verzakelijking
8. Veiligheidsdenken
9. Strafbaarstelling van de voorfase
10. Functioneel daderschap
De verschillende strafrechttheorieën
Absolute vergeldingstheorieën: de rechtsorde aangebrachte deuk weer vereffend
De rechtsgrond van de straf is tevens het doel, de vergelding
• Grondslag is het misdrijf (quia peccatum est)
• Misdrijf is de rechtvaardiging (absoluta ab effecten)
• Gelijkheid tussen straf en misdaad
De Klassieke School 1886 (Cesare Beccaria): indeterminisme
Beschermen van burger tegenover de overheid (liberale rechtsstaat)
Maximaal geluk, voor maximaal aantal mensen (laissez faire, laissez aller-principe)
• Daadstrafrecht
1. Uitsluitend geschreven wetboeken om willekeur te voorkomen
2. Geen onnodige strafbaarstellingen
3. Duidelijke en heldere formuleringen ten behoeve van rechtszekerheid
4. Gerechtvaardigde straffen (niet meer dan vergelding)
5. Proportionaliteit van straffen
6. Zekerheid van straffen
7. Geen preventief optreden, maar retrospectief reageren
• Kenmerken:
o Terughoudendheid strafbepalingen
o Grote straftoemetingsvrijheid
o Interpretatievrijheid
o Twee deling tussen misdrijven en overtredingen
o Vrijheidsstraffen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sjoukjekraak. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,64. Je zit daarna nergens aan vast.
