INLEIDING IN HET NEDERLANDSE RECHT, HOOFDSTUK 3
HOOFDSTUK 3.1
Een wet bevat bijna altijd algemeen verbindende voorschriften (regels die gelden voor iedereen indien het in
de regel genoemde geval zich voordoet). Het tegenovergestelde van een algemeen verbindend voorschrift is
een beschikking (geldt slechts voor één persoon).
Er wordt onderscheid gemaakt tussen wetten in formele zin en wette in materiële zin. Wetten in materiële zin
gaan over de inhoud van de wet. Dit betreft elk overheidsbesluit dat als inhoud algemeen verbindende
voorschriften heeft. Wetten in formele zin gaan over de herkomst van de wet. Dit betreft elk besluit dat door
de regering en de Staten-Generaal gezamenlijk gemaakt is. De meeste besluiten van regeringen en de Staten-
Generaal bevatten algemeen verbindende voorschriften en zijn daarmee dus een wet informele zin en tevens
in materiële zin.
Wetgeving afkomstig van centrale overheid:
Grondwet -> De grondwet begint met de grondrechten, daarna worden de belangrijkste organen van
de staat benoemt, wordt de Trias Politica behandeld, wordt decentralisatie behandeld en wordt
afgesloten met de procedure van herziening van de grondwet. Soms is in de Grondwet aan de formele
wetgever opdracht gegeven om nadere wetten op te stellen in formele zin. Dit zijn organieke wetten.
Een wijziging in de Grondwet vindt als volgt plaats: eerst wordt bij de gewone wet in formele zin
vastgesteld welke wijzigingen in de Grondwet moeten worden gemaakt (dit noemt men een eerste
lezing). Na verkiezingen voeren de nieuwe Eerste en Tweede kamer een tweede lezing uit. Een
voorstel moet in beide kamers worden aangenomen met een 2/3 e meerderheid.
Wet in formele zin -> een wet in formele zin wordt als volgt opgesteld:
- Er is een wetsvoorstel afkomstig van de regering. Dit kan ook van een lid van de Tweede Kamer
komen. Dit heet het recht van initiatief.
- Het wetsvoorstel gaat naar de Raad van State voor een openbaar advies.
- Het voorstel wordt namens de koning ingediend in de Tweede Kamer. In de Kamer wordt het
voorstel besproken in vaste commissies. Hieruit komt een voorlopig verslag met overwegingen
van de commissie. Naar aanleiding van het verslag komt een minister met een memorie van
antwoord (en eventueel een nota van wijziging). Dit wordt behandeld op basis van het recht van
amendement (er kunnen door de Tweede Kamer zelfstandig artikelen worden toegevoegd).
- Na de Tweede Kamer gaat het voorstel naar de Eerste Kamer. Hier wordt wel gewerkt met vaste
commissies, maar niet met het recht van amendement.
- Voor bekrachtiging wordt de wet ondertekend door de koning.
Nederland kent 5 wetboeken: het burgerlijk wetboek (BW), het wetboek van koophandel (WvK), het wetboek
van de burgerlijke rechtsvordering (Rv), het wetboek van strafrecht (Sr) en het wetboek van strafvordering
(Sv).
De regering heeft beperkte zelfstandige bevoegdheid en kan zonder opdracht opgelegd in een wet in formele
zin een AMvB opstellen. Dit gebeurt in de praktijk echter bijna nooit. Een AMvB moet eerst door de
ministerraad worden besproken en er moet advies worden gevraagd bij de Raad van State. Hierna wordt een
AMvB bekendgemaakt in het Staatsblad. Een formele wetgever kan ervoor kiezen om nadere regelgeving over
te laten aan een minister. Dit noemt men een ministeriële regeling.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper robinhees. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
