Kwestie 4: Grens-vervagingen —> ‘A Cyborg Manifesto’ van Donna Haraway (1944)
H11 Grensvervaging tussen mens en dier (en planten, schimmels en bacteriën)
Peter Wohlleben (boswachter): bomen zijn elkaars vrienden (samen groeien, etc) —> een andere
beschrijving van de wereld geeft aanleiding tot een andere omgang ermee
Donna Haraway: de grens tussen mens en dier vervaagt
Timothy Morton (1968): stelt dat er geen scherpe grens tussen mensen en andere levende wezens
is —> wij hebben bacteriën nodig in ons lichaam, die op hun beurt weer bestaan uit andere
‘wezens’ (mitochondriën etc) —> we moeten volgens Morton over onszelf nadenken in verband
tot andere levende wezens —> genoemd het ecologisch denken
Mesh: Morton gebruikt dit als metafoor voor het ecologisch denken, het woord is namelijk op veel
manieren te gebruiken (zowel wetenschaps loso sche als ethische implicaties) —> bijv:
-ecologische fenomenen zijn lastig te scheiden van elkaar —> er is niet maar 1 oorzaak voor het
stikstofprobleem —> ook is stikstof niet alleen goed of alleen slecht —> mesh
Primaire tekst 11: ‘The ecological thought’ van Timothy Morton
Plessner: de mens is een unieke diersoort welke als enige kan nadenken over wat we doen —>
zowel Latour als Morton oneens (berlijnse sleutel, primaire tekst 13)
Onderscheid tussen gedrag en handelen is gebaseerd op 2 vooronderstellingen:
-bewust handelen veronderstelt dat we zoiets als een geest of ziel hebben die nadenkt voordat
het lichaam iets doet —> zijn bewust denken (geest) en doen (lichaam) zo scherp te scheiden?
-is ons vermogen om weloverwogen te handelen wel zo groot? —> wij kunnen minder goed
plannen en nadenken over onze handelingen dan we denken —> we vertonen meer ‘gedrag’ dan
dat we echt ‘handelen”
Plantenneurobiologie: specialisatie in wat planten ‘denken’ (ruiken, proeven, voelen etc)
Vinciane Despret (1959): geeft in haar boek uit 2012 voorbeelden over de grensvervaging tussen
mens en dier —> onderzoek met apen (primatoloog Barbara Smuts, werk van Donna Haraway)
-Smuts wilde onderzoek doen naar Bavianen in Tanzania —> de Bavianen merkten Smuts op, en
gingen hierop hun gedrag aanpassen (slecht voor onderzoek)
-Smuts probeerde zich zoveel mogelijk als ‘baviaan’ op te stellen, maar de bavianen vonden haar
toch ‘anders’ (niet sociaal zoals zij zelf) omdat zij geen interactie met hen aanging
-Shirley Strum deed ditzelfde onderzoek —> probeerde zich net zoals Smuts op te stellen als
baviaan —> de bavianen accepteerden haar pas als ‘normaal’ toen Strum moest plassen, dit was
het bewijs dat zij net zoals de bavianen leeft —> de bavianen pasten hun gedrag niet meer aan
Onderzoek levert enkele uitgangspunten op:
-in plaats van dat de onderzoeker onzichtbaar moet zijn, moet de onderzoeker vooral geen
abnormale invloed uitoefenen op de situatie —> verstoord objectiviteit
-het dier wordt dus bestudeerd vanuit een derdepersoonsperspectief (alleen waarneembaar
gedrag valt binnen het onderzoek)
Vinciane Despret stelt hierdoor dat dit soort onderzoeken niet realistisch zijn en juist leiden tot een
vooringenomen beeldvorming over het gedrag van de dieren —> betrek voortaan ook het
eerstepersoonsperspectief —> mens dus niet het ‘centrum’ van de onderzoekswereld
Primaire tekst 12: ‘What would animals say if we asked the right questions?’ van Vinciane Despret
fi fi
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper renskejasmijn06. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.