Blok 2 2018/2019: Arbeidspsychologie
An introduction to contemporary work psychology
Hoofdstuk 1. Introduction
Werk is het uitvoeren van activiteiten om een bepaald doel te bereiken en hier een
bepaalde vorm van inkomen voor te krijgen. Het zijn gecoördineerde en doelgerichte
activiteiten die worden uitgevoerd in ruil voor iets anders. Er zijn drie key elementen
met betrekking tot werk:
- doelgerichte activiteiten (goal-directed); bepaalde resultaten moeten behaald
worden.
- gecoördineerde activiteiten (coordinated activities); hierbij gaat het om
werkroutines, procedures en richtlijnen die uitgevoerd worden op het werk.
- iets ervoor terug krijgen; een beloning voor het geleverde werk.
Definitie arbeidspsychologie
Psychologie gaat om gedrag, motivatie, gedachtes en emoties gerelateerd aan mensen.
Arbeidspsychologen kijken naar de activiteiten die worden uitgevoerd; de specifieke
taken die uitgevoerd worden om een doel te bereiken. Het is de psychologische studie
naar werkactiviteiten.
Arbeidsmarkt
De arbeidsmarkt bestaat uit mensen van 15 jaar en ouder (the world labour force).
Hierbij wordt er onderscheid gemaakt tussen agricultuur, industrie en service.
Arbeidspsychologen focussen zich voornamelijk op de Westerse economie, waarbij er
binnen onderzoek vooral gefocust wordt op hoge geschoolde (witte) arbeiders (omdat
deze meedoen en blijven doen aan een studie). De onderzoeksresultaten zijn in mindere
mate generaliseerbaar (selection bias in arbeidspsychologie; als gevolg van
onderzoek op basis van high status workers and ethnic majorities in well-developed parts
of the world) .
Betekenis van werk
Werkloze worden vergeleken met werkenden om zo te kijken naar de betekenis van
werk. Daar komt naar voren dat het hebben van een baan positief effect heeft op welzijn
(sociaal contact, gedeelde doel, sociale identiteit/status, activiteiten en regelmaat).
Relative deprivation theory stelt dat een baan zorgt voor al deze positieve effecten.
Geschiedenis van arbeidspsychologie
Vroeger was er vanuit arbeidspsychologie een focus op de beste manier om werk te
organiseren (het maximaliseren van productiviteit en winst) en de socio-politieke impact
(industriële kapitalisme zoals Marx). Hierna kwam er pas een systematische
wetenschappelijke benadering.
1500 → occupational medicine (arbeidsgeneeskunde). Dit is een studie naar gezondheid
(oorspronkelijk werd er gekeken naar arbeiders die werkte in de mijn en de bescherming
op het werk). Hieruit kwam ook naar voren de werkweek van vijf dagen met shifts van
acht uur.
,1800-1930 → Frederick Taylor (1856-1915)
Tijdens de tweede industriële revolutie (waarin massaproductie een grote rol speelde),
was er sprake van schaalvergroting en een toenemende complexiteit van het
productieproces. De beheersing van deze processen is tegenwoordig terug te vinden in
standaardisatie en efficiency. Taylor zag arbeids als lui en dom (stupid) en geloofde
dat arbeiders onder controle moesten staan en op de plek gezet moesten worden waarbij
de productiviteit het hoogste zou zijn. Division of labour zorgde voor een kleine
(dezelfde) taakuitvoering, waarbij een arbeider aan de lopende band werkte met een
sterke controle en waarbij er sprake was van het opvolgen van bevelen. De stomheid
van mensen kon gecompenseerd worden door middel van: het simpel maken van taken,
uitzoeken hoe de taak op de beste manier voltooid kan worden, het trainen van werkers
(op de uitvoering van de specifieke taak), het scheiden van uitvoeren en denken over de
uitvoering (bevelen opvolgen) en het selecteren van de juiste werknemer voor de taak.
De luiheid werd gecompenseerd door een hoge mate van controle/supervision en het
betalen per stuk (hoe meer je produceert hoe meer je betaald krijgt).
1930- nu → human relation movement. Er kwam speciale aandacht voor de menselijke
kant van werk. Er werd gekeken naar motivatie en welzijn op het werk. Er kwam naar
voren dat teamwork (sociaal contact op werk) een positief effect heeft. Er kwam een
focus op gecoördineerde activiteiten door mensen, op basis van hun eigen capaciteiten,
behoeftes en talenten.
De veranderingen met betrekking tot werk
Er is veel veranderd met betrekking tot werk, mede door technologische vooruitgang en
economische trends:
- de veranderende natuur van werk
Er is een shift naar service-arbeid en binnen de industrie is het werk minder zwaar
dankzij technologieën. Daarnaast is er de kennisindustrie, waar informatieverwerking
hoog is en het doeleind bestaat uit intellectuele performances.
- verandering in flexibiliteit
Er is meer flexibiliteit met betrekking tot wanneer iemand werkt, waar iemand werkt en
nieuwe technologie zorgt voor een andere manier van communicatie.
- de veranderende organisatie
Er is een wereldeconomie en globalisatie zorgt ervoor dat bedrijven verspreid raken over
de hele wereld (ook gevolg van technologische ontwikkeling)
- de verandering in psychologische contracten
Arbeids wisselen tegenwoordig van bedrijven, hebben verschillende collega´s en er is
een verandering in werk wat verricht moet worden. Dit leidt tot intensification of work;
een verhoging in werkuren, werkdruk en de eis om levenslang te leren en te veranderen
van werk.
Task analysis
Dit is een term die verwijst naar het proces van identificeren en onderzoeken van taken
die uitgevoerd moeten worden door werknemers. Het kan gedefinieerd worden als een
studie van wat een werknemer moet doen (actie/processen) om een doel te bereiken
(blueprint). Binnen arbeidspsychologie kan het gezien worden als methodologie, waarbij
data verzameld en geëvalueerd wordt om iets te zeggen over de natuur van de taak en
daarmee de psychologische relevantie. De methodes van taak analyses kunnen verdeeld
worden in 4 categorieën:
- behaviour description approach→ gedrag van de arbeider in relatie tot de
uitvoering van de taak;
, - behaviour requirements approach → verwacht gedrag dat een arbeider zou
moeten vertonen om de taak succesvol te volbrengen;
- ability requirements approach → de mogelijkheid van de arbeider om taken uit te
voeren (kennis, skills, karakter);
- task characteristic approach → analyseren van de objectieve taak onafhankelijk
van bovenstaande categorieën.
Taak analyse kan verdeeld worden in:
- data collectie technieken (interviews, surveys, observaties)
- taken representatie technieken (grafische beschrijvingen)
- taak stimulatie technieken (computer modeling & design programma´s).
Hoofdstuk 2. Research methods in Work Psychology
Wanneer er een onderzoek wordt gestart, wordt er is begonnen met een hypothese; een
voorspelling over de wereld (/datgene wat je gaat onderzoeken). Een abstracte
constructie verwijst naar een begrip wat nog niet testbaar is, we kunnen het niet ´zien´.
Er moet dus een operationele definitie gecreëerd worden, die van een abstract construct
een specifiek, observeerbaar en meetbaar term maakt. Een hypothetische constructie
wordt dus gebruikt om concepten observeerbaar te maken.
2.1 Meetbaarheid (measurement)
Er zijn vier meetniveau´s: nominaal (categorisatie (geslacht)), ordinaal (categorisatie
met verschillen (schoolniveau; vmbo, havo)), interval (gelijke intervallen
((temperatuur)) en ratio (absoluut nulpunt).
2.2 Classical test theory (B
etrouwbaarheid / validiteit)
Betrouwbaarheid (reliability)
De betrouwbaarheid gaat over de constantheid in de resultaten. Hiervoor is er de
volgende formule:
X=T+e
X = de geobserveerde score (actual score)
T = de ware score (true score)
e = error (error component → aspecten van de score die niks te maken hebben met de
echte score).
CTT stelt dat de meting van een construct niet een perfecte representatie is en dat er
rekening gehouden wordt met errors (andere invloeden). Hierbij is betrouwbaarheid van
de meting vrij van willekeurige fouten en daarmee is er een constante meting van
dezelfde score.
Er zijn vijf manieren om de betrouwbaarheid van een meting vast te stellen:
Test-retest reliability (coefficient of stability → de mate waarin de score stabiel zijn op
verschillende momenten).
Hierbij zijn er meerdere testmomenten met betrekking tot de hypothese. Dezelfde
procedure wordt gebruikt om dezelfde construct/variabele te meten op verschillende
momenten.
Alternative forms reliability (equivalent)
Er worden binnen dit construct 2 verschillende, maar gelijke, vormen van meten
ontwikkeld en vergeleken met elkaar. Hierbij gaat het dus om de vergelijking van de
, twee verschillende metingen met betrekking tot hetzelfde ding (concept) wat gemeten
wordt.
Inter-rater reliability (similar)
Dit is de mate waarin er gekeken wordt naar de betrouwbaarheid door middel van
verschillende rates, hierbij worden de verschillende observaties met elkaar vergeleken.
Hierbij zijn er bijvoorbeeld twee observeerders die hun observaties met elkaar
vergelijken.
Split half reliability verwijst naar een methode waarbij een construct van de
onderzoeksmethode wordt opgesplitst (bijvoorbeeld twee vragenlijsten die weer met
elkaar in verband worden gebracht).
Internal consistency (Cronbach´s alpha → betrouwbaarheidscoëfficiënt)
Hierbij wordt er gekeken naar de mate waarin de items in de test hetzelfde meten en of
deze gelijk zijn. Hierbij gaat het om de interne consistentie. Het is een
betrouwbaarheidsanalyse, waarbij er gekeken wordt naar de onderlinge correlatie van
verschillende items. Met een hoge betrouwbaarheid, meet je met alle verschillende items
op de test hetzelfde.
Validiteit
Hierbij gaat het om de vraag of er gemeten wordt wat er daadwerkelijk gemeten moet
worden, er wordt onderscheid gemaakt tussen:
- validiteit gebaseerd op de test;
- validiteit gebaseerd op de relatie tussen een test en andere variabelen.
Inhoudsvaliditeit (test content strategies)
Inhoudsvaliditeit (content validation strategies) gaat over logische en empirische analyse
over de inhoud van het onderzoek ook daadwerkelijk een representatie is van datgene
wat er onderzocht wordt.
Validiteit en andere variabelen (variabele relationships strategies)
Deze vorm van validiteit kijkt naar de mate waarin scores van de meting gerelateerd
kunnen worden tot andere variabelen. Correlaties met andere metingen van dezelfde
construct wordt construct validiteit genoemd.
Criterion-related validity strategies kijkt naar hoe scores van de meting samenhangen
met uitkomsten. Concurrent validation verwijst naar dezelfde uitkomst als andere
metingen. Predictive validation kijkt naar metingen nu vs metingen in de toekomst.
Three central dilemmas (confronting researchers in selecting an appropriate
research design)
Er zijn drie problemen in relatie tot het nagaan van de validiteit van het meten:
Construct deficiency
Dit verwijst naar metingen die niet het gehele construct meten. Hierbij gaat het dus om
datgene wat je wilt meten (het hele construct) en de error die optreedt doordat je maar
een deel van het gehele construct meet (construct overlap → datgene wat een klein deel
is van het gehele plaatje wat je eigenlijk wilt onderzoeken).
Construct contamination
Hierbij gaat het erom dat er iets anders wordt gemeten dat wat de intentie was met de
oorspronkelijke construct.
