Dit document bevat een uitgebreide uitwerking van de leerdoelen van het vak AFPF aan de Hogeschool Utrecht. De uitwerking heeft betrekking op casus 4: 'Muriël' (leerjaar 1, blok 1A 'Gezondheid'). Naast de tekst zijn er verschillende afbeeldingen en figuren aan het document toegevoegd om zo de stof...
, DE MANNELIJKE EN VROUWELIJKE GAMETEN (GESLACHTSCELLEN) BENOEMEN
De mannelijke gameten heten spermatozoa (zaadcellen) en de vrouwelijke gameten
worden ova (eicellen) genoemd.
BENOEMEN HOE GAMETEN WORDEN GEVORMD EN WAT ZIJ BEVATTEN
Gameten worden door meiose (celdeling waarbij geslachtscellen ontstaan) gevormd.
Ze bevatten het genetisch materiaal (DNA) op de chromosomen die overgeërfde
eigenschappen aan de volgende generatie door te geven.
SAMENVATTEN WAT ER BIJ EEN BEVRUCHTING GEBEURT
Na geslachtsgemeenschap bewegen zaadcellen zich vanuit de vagina via de
baarmoederhals en de baarmoeder naar de eileiders, waar één zaadcel de eicel
bevrucht. De bevruchte eicel (zygoot) deelt zich herhaaldelijk tijdens de weg omlaag
door de eileider naar de baarmoeder. De zygote nestelt zich in de baarmoederwand
(innesteling) en groeit daar uit tot een embryo die zich ontwikkelt tijdens de 40
weken zwangerschap.
DE VOLGENDE UITWENDIGE EN INWENDIGE GESLACHTSORGANEN VAN DE VROUW
AANWIJZEN EN BENOEMEN: OVARIUM, TUBA UTERINA, UTERUS (INCL. DE TERM
ENDOMETRIUM), CERVIX, VAGINA, CLITORIS, LABIUM MAJUS/MINUS
Ovarium eierstokken Vagina vrouwelijk
geslachtsorgaan
Tuba uterina eileiders Clitoris deel uitwendig
vrouwelijk
geslachtsorgaan
Uterus baarmoeder Labia major grote schaamlippen
Endometrium baarmoeder- Labia minora kleine
schaamlippen
slijmvlies
Cervix baarmoederhals
, DE UITMONDING VAN DE URETHRA, HET PERINEUM EN DE ANUS AANWIJZEN EN
BENOEMEN
Urethra: plasbuis
Perineum: driehoekig gebied dat zich uitstrekt van de onderkant van de labia minora
(kleine schaamlippen) tot de anus.
DE FUNCTIE VAN DE VAGINA EN UTERUS UITLEGGEN
Vagina: verbindt de uitwendige en inwendige voortplantingsorganen met elkaar. De
vagina fungeert als ontvanger van de penis bij de geslachtsgemeenschap en is het
elastische kanaal waar de baby doorheen gaat bij de bevalling.
Uterus: de menstruele cyclus bereidt de baarmoeder voor op het ontvangen, voeden
en beschermen van een bevrucht ovum (eicel). Tijdens de bevalling drijft de
baarmoeder met kracht de baby uit door krachtige ritmische samentrekkingen.
HET PROCES VAN OVULATIE UITLEGGEN EN DE HORMONEN BESCHRIJVEN DIE
HIERBIJ BETROKKEN ZIJN
Ovulatieproces: voor de puberteit zijn de ovaria inactief. Echter bevat het vanaf
de geboorte al alle onrijpe (primordiale) follikels. In de vruchtbare jaren (vanaf de
menarche = eerste menstruatie) is er een ovariële cyclus van ongeveer 28 dagen:
o Dag 1 tot dag 12: primordiale follikel rijpt (o.i.v. follikelstimulerend
hormoon = FSH) uit tot een eifollikel met een ovum (ei) en follikel
vloeistof: ook wel Graafse follikel. Deze eifollikels produceren oestrogeen.
o Dag 14: Graafse follikel barst en geeft ovum af aan de peritoneale holte
(buikvliesholte) = ovulatie (eisprong). Dit wordt gestimuleerd door de LH-
piek.
o Dag 14-20: achtergebleven follikel ontwikkelt zich tot het corpus luteum
(geel lichaam). Dit corpus luteum produceert progesteron. Dit stimuleert
de opbouw van het endometrium (baarmoederslijmvlies).
o Dag 20-28: corpus luteum verschrompelt tot fibreus corpus albicans (wit
lichaam). Dit laat littekentjes achter op het ovarium. Progesteron en
oestrogeenspiegels dalen. Dit stimuleert weer de stijging van FSH: de
cyclus begint opnieuw. Daling van progesteron zorgt voor de afstoting van
endometrium. Dit proces wordt de menstruatie genoemd.
Betrokken hormonen:
o Follikelstimulerend hormoon (FSH): stimuleert de rijping van eifollikels en
de oestrogeenafscheiding, wat tot ovulatie leidt. FSH is daarom
voornamelijk actief gedurende de eerste helft van de cyclus. De
afscheiding ervan wordt onderdrukt na de ovulatie om te voorkomen dat
andere follikels rijpen tijdens dezelfde cyclus.
o Luteïniserend hormoon (LH): zet de ovulatie in gang en stimuleert de
ontwikkeling van het corpus luteum en de progesteronafscheiding.
o Oestrogeen: vrouwelijk geslachtshormonen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kimberlyschinkel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
