Het strafrecht houdt zich bezig met het straffen van mensen die een strafbaar feit hebben
gepleegd. Het strafrecht regelt wie straf kan krijgen en waarvoor.
Functie van het strafrecht
- Hoofdfunctie: tegengaan van eigenrichting.
● Voorkomen dat burgers onderling problemen gaan uitvechten.
- Dit betekent dat de geweldsmonopolie ligt bij de overheid en dus bij de staat.
- Het recht tot vervolging voorbehouden aan de officier van justitie als
vertegenwoordiger van de staat.
Doelen van het strafprocesrecht
- Vergelding
● Door leedtoevoeging.
● Iemand heeft een strafbaar feit gepleegd, die moet daarvoor afgestraft
worden en hem moet dus leed worden toegevoegd.
- Generale preventie
● Voorkomen dat anderen dergelijke strafbare feiten plegen.
- Speciale preventie
● Recidive voorkomen.
● Voorkomen dat degene die een strafbaar feit heeft gepleegd nogmaals of nog
een ander strafbaar feit pleegt.
het verschil uitleggen tussen het materieel en het formeel strafrecht en
aangeven waar het formele en materiële strafrecht in de wet geregeld is;
Wetboek van Strafrecht → Materieel strafrecht
Het materiële strafrecht bepaalt welk gedrag niet is toegestaan en welke personen daarvoor
kunnen worden gestraft. Het gaat hierbij in de eerste plaats om strafbepalingen (bijvoorbeeld
diefstal en moord). Daarnaast behoren ook de algemene leerstukken die betrekking hebben
op de uitsluiting van strafbaarheid (bijvoorbeeld noodweer) en uitbreiding van de
strafbaarheid (bijvoorbeeld poging en medeplichtigheid) tot het materiële strafrecht.
Wetboek van Strafvordering → Formeel strafrecht
Het formele strafrecht bepaalt welke regels moeten worden gevolgd wanneer een norm van
het materiële strafrecht is overtreden. Het geeft bijvoorbeeld de regels voor de
bevoegdheden van de politie, de duur van de voorlopige hechtenis, de inhoud van
dagvaardingen etc.
, de twee belangrijkste wetboeken op het terrein van het strafrecht noemen en
aangeven wat daarin beschreven wordt;
Wetboek van Strafrecht → WvSr
Het Wetboek van Strafrecht vormt de basis van het Nederlandse strafrecht. Hierin staan
diverse misdrijven en overtredingen beschreven, alsmede welke maximale straf hiervoor
kunnen worden opgelegd.
Wetboek van Strafvordering → WvSv
Het Wetboek van Strafvordering bepaalt hoe strafbare feiten vervolgd worden (formeel
strafrecht). Wat de strafbare feiten zijn en welke straffen ervoor kunnen uitgesproken
worden, is te vinden in het Wetboek van Strafrecht.
de betekenis uitleggen van het legaliteitsbeginsel, straf monopolie, generale en
speciale preventie;
Legaliteitsbeginsel → Artikel 1 Sr
Geen feit is strafbaar dan op grond van een daaraan voorafgegane wettelijke strafbepaling.
Je kan niet strafbaar zijn voor iets als dat niet ergens voorafgaand is bepaald.
Straf monopolie
Straf Monopolie houdt in dat alleen de overheid mensen mag straffen en niet de burgers
zelf. Anders worden mensen eigen rechter en dat is verboden.
Generale preventie
Voorkomen dat andere mensen dezelfde strafbare feiten plegen door bijvoorbeeld hoge
straffen op te leggen. Bij het straffen van de dader wil je de rest van de mensen afschrikken
om hetzelfde te gaan doen.
Speciale preventie
Recidive voorkomen. Voorkomen dat degene die een strafbaar feit heeft gepleegd nogmaals
of nog een ander strafbaar feit pleegt.
kent de deelbeginselen van het legaliteitsbeginsel en kan de werking van deze
beginselen uitleggen;
1. Bepaling moet duidelijk zijn (lex certa)
● Welk specifiek gedrag onder welke voorwaarden strafbaar is.
2. Verbod van terugwerkende kracht (nulla poena)
● Er kan niet worden gestraft voor gedraging die ten tijde van het begaan van
het strafbaar feit nog niet strafbaar was gesteld.
3. Verbod van gewoonterecht (lex scripta)
● De bepaling moet opgeschreven zijn.
● Je kan niet worden gestraft als het niet in de wet staat.
4. Verbod van analogie
- Rechter mag de bepalingen niet ruim invullen.
, de begrippen bestanddelen en elementen van een strafbaar feit uitleggen en
herkennen in een casus;
Kan iemand gestraft worden? Bestanddelen:
Menselijke gedraging en delictsomschrijving zijn bestanddelen.
Wederrechtelijk en Verwijtbaarheid zijn elementen.
Menselijke gedraging = Het niet handelen.
→ Iemand in het water laten liggen terwijl hij verdrinkt.
Delictsomschrijving = Naam van het delict.
→ Omissiedelict: niks doen terwijl het wel kon.
Wederrechtelijk = In strijd met het recht handelen.
→ In strijd met een bepaald wetsartikel.
Verwijtbaarheid = Schuld.
uitleggen wat de betekenis is van het vierlagenmodel voor de strafbaarheid en
het model toepassen in een concreet geval;
Wat is in materieel strafrechtelijke zin de inhoud van een strafbaar feit?
Een strafbaar feit is:
- Een menselijke gedraging
- Die binnen de grenzen van een wettelijke delictsomschrijving valt
- Die wederrechtelijk is en
- aan schuld te wijten is
Vier cumulatieve voorwaarden waaraan voldaan moet zijn voordat iemand gestraft wordt.
Het ‘vierlagenmodel’
- Menselijk gedraging:
● Handelen of nalaten.
● Zekere mate van wils gestuurd handelen vereist.
- Delictsomschrijving
● Gedragingen zijn pas strafbaar als zij in strafwetten terug te vinden zijn.
● De feitelijke gedraging moet juridische duiding hebben.
- Wederrechtelijk
● In strijd met het recht
● De gedraging moet in strijd zijn met het recht
● Beperkingen → rechtvaardigingsgronden
- Verwijtbaar handelen (schuld)
● Niemand mag gestraft worden zonder (een bepaalde mate van) schuld
● Schuld = verwijtbaar handelen
Wegnemen van schuld → Schulduitsluitingsgronden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper DHGL. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
