HC 12: Archi niveau 1
De integratie van je houding en beweging gebeurt reflexmatig op ruggenmergniveau. Je
krijgt prikkels binnen uit jou lijf. Die komen binnen op de achterhoorn van het ruggenmerg.
En als deze worden doorgeschakeld naar je voorhoorn zie je motorische reacties.
We hebben het dus over sensomotorische reflexen (bv. terugtrekreflex en spierspoelreflex).
Model van Jackson
o Archi-, Paleo- en Neo-niveau
o Archi-niveau: Het Archi niveau is het oudste niveau. Het gaat over de regeling op
ruggenmerg en hersenstam noemen we Archi-niveau. Reflexmatig bewegen.
(bv. evenwicht en houding handhaven). Kortgezegd zorgt dit niveau voor overleven.
o Paleo-niveau: Bestaat uit neuronengebieden onder in de hersenen. Hierin zit je
limbisch systeem (je emotionele brein), kernen voor je onbewuste grove motoriek
(staan, gaan zitten en draaien) Je kunt bepaalde bewegingen uitvoeren, maar je weet
niet hoe je ze doet. Automatisch bewegen.
o Neo-niveau: Het omvat onder andere het grootste deel van de hersenschors. Is het
bewuste denk niveau. Het houdt zich bezig met de meer cognitieve functies (taal,
begrijpen, sociale interacties), bewuste waarneming en willekeurige motoriek..
Bewust bewegen.
o Reflex, automatisch en bewust niveau
Archi Paleo Neo
o Evolutionair Filogenetisch model
gedrag reflex automatisme willekeurige motoriek
o Hiërarchisch model homeostatisch context / cuegestuurd eigenmatig wisselen
feed-back instictief emotioneel anticipatie
geconditioneerd strategie /planning
“recognition” “recall”
Bij Archi-niveau 1: ruggenmergniveau respons biofysisch zinvol in relatie met duiding cognitief gestuurd
Er loopt informatie uit je lichaam via prikkels rechtstreeks door
tonus/houding/beweging van context of cue
vegetatieve functies
het ruggenmerg van de achterhoorn naar de voorhoorn toe. En
met maar 1 synaps prikkelt die een motorische voorhoorncel.
Als er meer prikkels binnenkomen, dan krijg ik meer
spierspanning van de spier waar die motorische cel bij hoort
(spanningsboog).
Er is maar 1 synaps te overbruggen (monosynaptisch), dus
prikkels leiden tot hele snelle reacties van de motorische cellen.
, Motor-eenheid
Hoe meer er geprikkeld wordt hoe meer en hoe grotere motor eenheden gaan meedoen aan
de reactie en hoe meer aanspanning er komt bij de spieren.
Die prikkels kunnen vanuit de hersenen komen
(longitudinale input/ verticale input). Vanuit
Neo-niveau: je bedenkt vanuit je hersenen welke
beweging er gedaan moeten worden, deze
prikkels gaan vanuit de hersenen naar je
achterhoorn die prikkelen voorhoorn cellen en
vanuit daar komt de beweging tot stand.
Maar je hebt ook segmentale input/ horizontale
input (reflex). Uit een bepaald gebied komt er
een pijnprikkel binnen. Die komt op je
achterhoorn cervicaal binnen en wat er cervicaal
wordt uitgestuurd zie je direct in een reactie.
Spierspoeltje: lengte-detector
In de spierbuik liggen parallel aan je spiercellen kleine orgaantjes/sensoren (= de
spierspoeltjes (spiervezels)) die constant de lengte van je spieren bijhoudt. Deze
sensororgaantjes zijn lengtedetectors en meten/reageren op je spierlengte en je
spierlengteverandering.
Fuse = spoeltje. Buiten de spierspoel liggen cellen voor
de contractie van de spier (extrafusale spiervezels).
Extrafusale spiervezels zorgen voor de contractie van de
spieren. Deze kunnen niet contraheren.
In de spierspoel liggen ook spiervezels die kunnen
contraheren (intrafusale spiervezels). Om deze
intrafusale spiervezels liggen sensorische vezels
(affarenten zenuwvezels) gewonden die informatie sturen naar het ruggenmerg en die
meten wat de lengte is van een spier.Er zijn twee soorten vezels:
o Kernkettingvezel
o Kernzakvezel: het midden van een kernzakvezel noemen we het
equatoriaaldeel (midden). Om het middendeel zitten a1-vezels
gewikkeld. De dikste sensorische zenuwvezel die je hebt: veel
myeline en lange myeline delen. De allersnelste sensorische
zenuwvezel die je hebt. De a1-vezels reageren vooral op
lengteveranderingen, waarop ze meteen veel gaan vuren.
De a2-vezels zijn wat dunner. Die zitten meer om het uiteinden
gewonden.
o De a2-vezels geven aan: Wat is nu de lengte/de actuele lengte.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisannevanwijk16. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.