Deze samenvatting bevat informatie afkomstig uit de colleges, grasple lessen en het boek. Het is een lange en daardoor volledige samenvatting (bestaande uit 61 pagina's). De stof van grasple en het boek zit tussen de colleges in verwerkt, zodat de samenvatting overzichtelijk is en per onderwerp (kw...
HC1 – Inleiding
Producent -> zelf later wetenschappelijk onderzoek uitvoeren.
Consument -> resultaten van sociaalwetenschappelijk onderzoek kunnen lezen, evalueren en
interpreteren om ze te kunnen benutten voor werk.
Bronnen van informatie:
- Intuïtie = een mogelijke bron van kennis/informatie of een bepaalde interpretatie
- Ervaring kan een mogelijke bron zijn van informatie. Bijv. ervaring van familielid
- Een autoriteit kan ook een uitspraak of bewering doen. Is deze uitspraak/bewering
vanzelfsprekend betrouwbaar of juist?
Wetenschap = gebaseerd op systematische observaties. Observaties zijn waarnemingen om te kijken
wat er in bepaalde situaties gebeurt.
Kenmerken wetenschappelijk onderzoek:
Empirisch = gebaseerd op systematische waarnemingen. Waarnemingen ondersteunen als basis voor
conclusies.
Controleerbaar = peer review → iemand anders onderzoekt of de data-analyse/ het onderzoek klopt.
De conclusie is niet gebaseerd op één persoon en zijn/haar onderzoek of uitspraak en is
gecontroleerd op betrouwbaarheid/waarheidsgetrouw door een andere professional of onderzoeker.
Probabilistisch = betekent dat iets gebaseerd is op waarschijnlijkheid. Vindingen verklaringen niet alle
gevallen op elk moment in de tijd.
Theorie in sociale wetenschappen =
“Een geheel van denkbeelden, hypothesen en verklaringen die in onderlinge samenhang worden
beschreven. In de wetenschap is een theorie een getoetst model ter verklaring van waarnemingen
van werkelijkheid”.
Ondersteunende data en niet-ondersteunende data i.p.v begrip “bewezen” binnen de wetenschap.
Theorie-date-cyclus moet je kennen!
Kenmerken van een goede wetenschappelijke theorie
, - Ondersteund door data -> data uit wetenschappelijk onderzoek
Data = een set van observaties
- Falsifieerbaar -> een theorie moet weerlegd kunnen worden aan de hand van verzamelende
gegevens. Met andere woorden; een theorie moet uitvoerbaar zijn (voor anderen).
- Spaarzaam (parsimonious) -> als een eenvoudige theorie volstaat, is het niet nodig om deze
complexer te maken. Zo eenvoudig mogelijk.
Onderzoeksvragen
In wetenschappelijk onderzoek zijn er twee soorten onderzoeksvragen:
1. Fundamenteel (basic) het antwoord op die vraag draagt bij aan vergroten van onze kennis
van de wereld.
2. Toegepast (applied) praktische kennis, kunnen hier iets mee doen in de praktijk.
3. Translational vertaling van fundamentele kennis naar de praktijk.
Voorbeeld: is er een relatie tussen eenzaamheid en gezondheid? = fundamenteel, want antwoord lost
niet direct het praktijkprobleem op.
Onderzoeksontwerp: Hoe? En bij wie?
De onderzoeksvraag leidt tot een onderzoeksontwerp
- Wat voor soort empirische gegevens worden verzameld?
- Zijn de gegevens kwalitatief of kwantitatief
- Hoe worden gegevens verzameld?
- Bij wie worden empirische gegevens verzameld? (Wie bepaald voor wie de uitkomst geldt)
Kwalitatief onderzoek
Kwalitatief = onderzoek met behulp van niet-cijfermatige gegevens (bijv. observatieverslagen van
mensen).
Bij kwalitatief onderzoek is het van belang om de in de populatie bestaande verschillen tussen
mensen die voor onderzoek relevant zijn zo goed mogelijk in de steekproef terug te laten komen.
Voornaamste doel van kwalitatief onderzoek is:
- Sociale fenomenen te begrijpen vanuit hun natuurlijke context. Natuurlijke omgeving is
relevant voor het type onderzoeksvraag.
- Om empirische patronen* te vinden…
- Die een startpunt kunnen zijn voor theorievorming
→Ontwikkeling nieuwe theorie
→Aanpassing of uitbreiding van bestaande theorie
*empirische patronen = dingen die we steeds terug zien komen in de data. Deze patronen zouden we
kunnen vinden in gesproken of geschreven teksten, observaties van gedrag en interacties en
bestaande gegevens.
Kenmerken kwalitatief onderzoek
1. De onderzoeker is geïnteresseerd in de natuurlijke omgeving van de respondent.
2. De onderzoeker heeft een contextuele benadering
3. Het perspectief van de respondenten staat centraal. Wat zijn de motieven van mensen om zich in
een bepaalde richting te bewegen.
Een onderzoeksvraag van een kwalitatief onderzoek kan je herkennen aan de elementen van het
SPICE-acroniem:
, • Setting: waar, in welke context?
• Perspective/population: voor wie?
• Interest: wat? Onderwerp waar het over gaat
• Comparison: vergeleken met wat?
• Evaluation: met welk resultaat?
Voorbeeld:
- Theorie alleenstaande ouderen en daten (idee/theorie)
- Is deze theorie of delen ervan ook van toepassing op eerstejaars studenten?
(Onderzoeksvraag)
- Wat zijn motieven om te daten bij eerstejaars studenten in Nederland?
(Onderzoeksonderwerp)
HC2 – Data-verzameling in kwalitatief onderzoek
Onderzoeksontwerp
De onderzoeksvraag heeft betrekking op motieven bijv. daten. Vanuit de onderzoeksvraag ontstaat
het onderzoeksontwerp.
Kwalitatief interview of focusgroep
Kwalitatief interview= is een gesprek tussen een groep of individu over ideeën, motieven, ervaringen,
(gedragingen) met betrekking tot een sociaal fenomeen.
Bijv. over intenties van gedrag. Waarom zou je dit wel of niet doen? Waarom heb je dit gedaan? (Hoe
en waarom vragen). Vaak worden er open-vragen gebruikt om zoveel mogelijk detail te verkrijgen uit
de geïnterviewde mensen en hun ervaringen.
Geïnterviewde is: informant, of respondent
Informant = iemand die veel weet over een bepaald onderwerp bijv. vanwege zijn professionaliteit in
een bepaald vak. (Hoe denkt de leerkracht hierover?)
Respondent = een persoon waarvan je een perspectief wilt horen. (Bijv. motieven)
Focusgroep = groepsgesprek.
Er is interactie tussen deelnemers
- Hierin is de onderzoeker vooral geïnteresseerd!
- Dit maakt anonimiteit en vertrouwelijkheid lastig(er) te waarborgen.
- Hierdoor verloopt het gesprek anders dan een kwalitatief interview. Respondenten beïnvloeden
elkaars antwoorden onderling bijv. over een mening.
Onderwerp is vaak meer specifiek
- Er wordt meer gedetailleerd ingegaan op een specifiek onderwerp (anders ontstaat onduidelijkheid,
omdat mensen alle kanten op kunnen gaan binnen het gesprek en onderwerp)
De interviewer heeft taak van moderator = dient een gesprek in goede banen te leiden en zorgt
ervoor dat iedereen in het gesprek aan de beurt komt. Een moderator…
- Stelt vragen die de onderzoeker heeft geformuleerd
- Zorgt ervoor dat het gesprek niet te veel afdwaalt van het bedoelde onderwerp
- Zorgt ervoor dat iedereen de kans krijgt om actief deel te nemen aan het gesprek.
Bij een Focusgroep zijn er voorwaarde die gesteld kunnen worden aan de samenstelling van de
groep.
Groepssamenstelling:
- Benodigde moderator
- 6-10 personen (via één van de genoemde steekproefmethoden)
, - Bij voorkeur homogene groep qua achtergrond
- Wel een breed scala aan ervaringen (heterogeen)
Afhankelijk van het onderwerp kiest de onderzoeker voor een focusgroep of een individueel gesprek.
De onderzoeker/interviewer zit daar zelf ook met zijn eigen ideeën of opvattingen. Hierdoor kan een
gesprek met de ene interviewer een hele andere kant op gaan dan met een andere interviewer. Het
is belangrijk om na te gaan; Welke rol speel ik als interviewer?
Soorten interviews
In hoeverre liggen inhoud, volgorde en formulering van vragen en antwoordopties vooraf vast?
Gestructureerd = bijv. een enquête, vaak gesloten vragen.
Ongestructureerd = heel open gesprek, interviewer houdt vaak maar één of een paar onderwerpen
bij de hand, maar laat zich vooral volgen door het natuurlijke verloop van het gesprek.
Semi-gestructureerd = ongeveer bepaald aan de hand van voorbereide vragen (interview schedule*),
maar er is ook ruimte voor speling binnen het gesprek.
*Interview schedule = een voorbereide lijst met vragen die de interviewer de respondent kan gaan
vragen.
Bij het schrijven van een interview schedule is belangrijk:
- Wat wil je weten?
- De vragen onderverdelen in topics voor overzicht/logische volgorde
- De vragen aanpassen (vereenvoudig taalgebruik)
- Communicatie: zorg ervoor dat de respondent blijft praten. Denk hierbij aan het stellen van “hoe?”
vragen ipv “waarom?”, open vragen, eigen mening en ervaring vragen en een niet-oordelende
houding.
- Onderzoek goed welke vragen nuttig zijn en welke niet
- Kom met vervolgvragen. Vraag bijv. om meer details, non-verbale reacties en gevoelens en emoties.
Soms is het lastig om uit een interview de juiste, waarheidsgetrouwde informatie te halen. Zie figuur.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sabinegreve2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
