Samenvatting
Samenvatting Leerdoelen Kwalitatief Onderzoek uitgewerkt (GZW, jaar 2)
- Instelling
- Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Leerdoelen van het vak kwalitatief onderzoek uitgewerkt met behulp van zowel de hoorcolleges als het boek.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
1 beoordeling
Door: lisagzw • 4 jaar geleden
Erg volledig
Voorbeeld van de inhoud
Leerdoelen kwalitatief onderzoekVerschillende epistemologische benaderingen uitleggen en herkennen in wetenschappelijke
publicaties
Theory of knowledge, ofwel epistemologie. Dit is een kennisleer, die ook invloed heeft op hoe data gegenereerd
wordt en wat als waardevolle kennis wordt gezien. Wanneer kunnen we zeggen dat iets waar is? Kwalitatief
onderzoek is gegrond in een andere kennistheoretische bril om naar de sociale werkelijkheid te kijken. Belangrijk,
omdat de bril je kijk op de wereld en je visie op onderzoek kleurt, de bril is gebaseerd op een aantal basisassumpties
en hoe je denkt over hoe kennis tot stand komt en wat waardevolle kennis is.
Epistemologische benaderingen:
- Positivistische benaderingen: gaat ervan uit dat er een objectieve werkelijkheid buiten ons bestaat, die
wetmatigheden kent. De werkelijkheid wordt gezien als een puzzel, je kan steeds beter begrijpen hoe het in
elkaar zit. Het idee is dat uiteindelijk alle wetenschappen dezelfde methoden gaan hanteren om die
werkelijkheid in beeld te krijgen (unity of methods), met deze methode krijg je het beste zicht op de
werkelijkheid, het maakt niet uit wie de onderzoeker is, de werkelijkheid staat vast. Onderzoek is objectief,
rationeel en neutraal (waardevrij). Alleen observeerbare dingen worden meegenomen.
- Realisme: ook onderliggende mechanismen onderzoeken (er is een objectieve werkelijkheid, maar er zijn
niet-observeerbare mechanismen).
- Interpretatieve benaderingen: de werkelijkheid staat niet los van de waarnemer (interpretatie en
betekenisgeving → iedereen kijkt verschillend). Er is altijd een interactie tussen kenner en gekende (dit is
niet per se negatief (bias), maar je moet je hier bewust van zijn). Het gaat om het bijstellen van
vooroordelen. Sociale werkelijkheden zijn niet ni wetmatigheden te vangen, want mensen zijn lerende
wezens. Positivisme doet geen recht aan de rol van de waarnemer. De soorten interpretatieve benaderingen
kunnen worden ingedeeld op het kritiek op positivisme:
- Fenomenologie: beleefde ervaring van het bestaan (existentialisme: zintuigelijk, gevoelsmatig,
prereflexief). Ervaringen krijgen betekenis via taal en narratieven die mensen construeren. Er
bestaat wel een objectieve werkelijkheid, maar deze is niet interessant, de doorleefde ervaring wel.
- Sociaal constructivisme: mensen brengen hun sociale positie in als ze de werkelijkheid begrijpen
(context). Verschillen in positie werken door in de constructie van kennis. Er bestaat geen objectieve
werkelijkheid (kritiek: soms te veel nadruk op ziekte als construct).
- Kritische theorie: meerdere theorieën, waaronder feminisme. Oog voor sociale structuren en
machtsongelijkheden in de samenleving, wil deze blootleggen. Aanhangers vinden dat positivisme
zorgt voor ongelijkheid doordat je zegt dat er een objectieve werkelijkheid bestaat. Waardevrij
bestaat niet en is niet wenselijk. Artikelen geschreven hieruit willen niet voorspellen, verklaren of
begrijpen, maar zetten in op sociale verandering.
Alle cirkels in dit wiel kunnen gedraaid worden,
met aan de binnenkant de epistemologie, de
tweede ring het design, de derde ring de
methode en de buitenste ring de analyse. Dit
zijn kritieke keuzes bij het doen van kwalitatief
onderzoek.
, Uitleggen en herkennen wat de rol van theorie is in verschillende fasen van een kwalitatief
onderzoek
Theorie is overal in de onderzoekscyclus te vinden. Een theorie is een framework dat een sociaal fenomeen verklaart
door categorieën en relaties tussen categorieën te laten zien. Elk onderzoek is ingebed in theoretische assumpties:
impliciet (sociale achtergrond, ‘bril’) en expliciet (aanpak, hypotheses, theoretische modellen). Ook kan theorie
bewust gebruikt worden ter inspiratie (sensitizing concepts), dan wordt literatuuronderzoek gebruikt worden voor
het kijken naar begrippen, sociale theorieën en wetenschappelijke modellen. Sensitizing concepts zijn relevante
begrippen uit de literatuur die richting geven of gevoelig maken voor onderwerpen. Deze concepten richten de blik
van de onderzoeker op relevant geachte kenmerken voor onderzoek, zonder dat ze een open blik verhinderen. Ze
zijn op twee momenten belangrijk: in het begin van je onderzoek bij explorerend werk dan ga je op zoek naar
concepten die je sensitief maken voor wat er speelt en als uitkomst van onderzoek als je verkennend onderzoek hebt
gedaan naar thema, er kunnen aspecten uitkomen die ook in andere contexten spelen (concepten die een ander kan
meenemen).
Niveaus van theorie:
- Macro/large scale theory: grote sociale theorieën voor het begrijpen van de sociale wereld
- Middle-range theory: gebruik in meeste gezondheidsonderzoek, link tussen abstracte concepten van de
macrotheorie en observeerbaar gedrag van mensen, gefocust op één onderwerp, veel concreter, vaak
geworteld in een specifieke discipline
- Theories of knowledge = epistemologie
De beginselen van kwalitatief empirisch onderzoek en de meest gebruikte methoden herkennen,
uitleggen en plaatsen in de context van wetenschappelijk onderzoek
Kwalitatief onderzoek richt zich op het beantwoorden van het wat, hoe of waarom van een bepaald fenomeen.
Hierin onderscheidt het zich van kwantitatief onderzoek, dat meer geïnteresseerd is in vragen over hoe vaak iets
voorkomt of hoeveel mensen iets vinden. Kwalitatief onderzoek wordt gedaan om te verkennen (in zicht krijgen in
onderwerpen die nog niet onvoldoende onderzocht zijn (perspectieven of beleidsveronderstellingen)) en te
begrijpen (om inzicht te krijgen in onderwerpen die niet goed zijn te meten of te kwantificeren (persoonlijke beleving
en gevoelens of sociale en culturele interacties)). Kwalitatieve gegevens vertellen iets over: de waard, de waarde en
de eigenschappen van het onderzochte verschijnsel (belevenissen, ervaringen, typering, waardering).
Verschillen tussen kwalitatief en kwantitatief:
Kwalitatief Kwantitatief
Type vragen Hoe, wat, waarom Hoe vaak, hoeveel
Open Hypothesen
Onderzoeksopzet Emergent design Toetsend
Sampling methode Theoretisch Statistisch
Dataverzameling Interview, focusgroep, observatie Experiment (RCT), vragenlijsten
Rapportage resultaten Ervaringen, context Cijfers, tabellen
Kracht Begrijpen Meten
➔ Kwalitatief-kwantitatief is een continuüm (er is ook een grijs gebied)
Kenmerken van kwalitatief onderzoek:
- Doel is begrijpen: begrijpen is gericht op het interpreteren van de geleefde ervaring. Vanuit een insiders of
emic (vs. outsiders of etic) perspectief. Deze interpretatie vindt plaats in een bepaalde context.
- Onderzoeker is eigen instrument: eigenschappen en zintuigen van jezelf gebruiken, waarnemen,
openstellen, oprechte nieuwsgierigheid, empathie tonen → wees bewust van complexiteit van waarneming.
- Belang van reflexiviteit: de deelnemer interpreteert eigen ervaringen, maar de onderzoeker interpreteert
ook. Reflecteren op twee aspecten: hoe onderzoek zelf en je rol als onderzoeker (en je rugzak: gender,
sociale status, leeftijd, etc. → spelen een rol bij dataverzameling en analyse).
- Natuurlijke omgeving: dataverzameling in relevante context, onderzoeker is lang genoeg onderdeel van de
setting om impact te minimaliseren, veldnota’s. Onderzoek is gericht op dagelijks leven, er moet geen focus
zijn op de ideale situatie.
- Emergente onderzoeksopzet: niet vooraf dichtgetimmerd, je weet nog niet wat ertoe doet, gaandeweg en in
interactie wordt duidelijk wat de problemen en thema’s zijn. De onderzoeksopzet ontwikkelt zich nog.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper esmeedriehuis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen