Hoofdstuk 1 Vermogensrechten
Verbintenissenrecht vs. goederenrecht
Het verschil tussen verbintenissenrecht en goederenrecht is cruciaal. Verbintenissen zijn alleen van
kracht tussen de betrokken personen en daarom hebben derden hieraan in beginsel geen boodschap.
Goederenrechtelijke aanspraken daarentegen gelden in beginsel tegen iedereen.
Eigendom en vorderingsrecht
Eigendom en vorderingsrecht zijn de grondvormen van het vermogensrecht. Een vorderingsrecht is
relatief: het is een rechtsbetrekking tussen schuldeiser en schuldenaar. Eigendom is een absoluut
recht: het kan worden gehandhaafd jegens iedereen. Dit absolute karakter van de eigendom heeft
twee aspecten:
1. Exclusiviteit → de eigenaar hoeft niet te accepteren dat iemand van zijn zaak gebruikmaakt.
2. Gevolg (droit de suite) → het eigendomsrecht blijft op de zaak rusten.
Zakelijke en persoonlijke rechten
Zakelijke rechten (bv. eigendom) zijn, anders dan persoonlijke rechten (bv. vorderingsrecht),
onderworpen aan twee beginselen:
1. Het individualiseringsprincipe → je kunt geen eigenaar zijn van een goed dat met
onvoldoende bepaaldheid omschreven is.
2. Het eenheidsbeginsel → de eigenaar van een zaak is eigenaar van al haar bestanddelen →
verkeersopvatting & zeer hechte fysieke verbinding.
Beperkte rechten
Uit een recht kan de eigenaar bepaalde bevoegdheden afsplitsen en verlenen aan een ander. Dan
ontstaat een beperkt recht. Dit beperkte recht is een gebruiksrecht (= geeft bevoegdheden) of een
zekerheidsrecht (= geeft zekerheid). Een beperkt recht is steeds een absoluut recht en meestal
tevens een zakelijk recht.
Prioriteit
Een zelfde zaak kan belast zijn met meer dan één beperkt recht. De hoofdregel is dat het oudere
beperkte recht voorgaat. Dit is anders voor vorderingsrechten. Vorderingsrechten zijn gelijkwaardig,
ongeacht de volgorde waarin zij zijn ontstaan. In geval van faillissement wordt het vermogen van de
failliet te gelde gemaakt om uit de opbrengst de gezamenlijke schuldeisers zoveel mogelijk te
voldoen.
Hoofdstuk 2 De totstandkoming van obligatoire overeenkomsten
Aanbod en aanvaarding
Door middel van een obligatoire overeenkomst ga je een verbintenis aan met een ander. Een
overeenkomst komt tot stand door een aanbod en de aanvaarding daarvan. Het aanbod verliest zijn
kracht in de volgende gevallen:
● Doordat het aanbod wordt verworpen. (6:221 lid 2)
● Door enkel tijdsverloop. (6:221 lid 1)
● Doordat de aanbieder zijn aanbod herroept. (6:219 lid 1)
Vrijblijvend en onherroepelijk aanbod
Is sprake van een vrijblijvend aanbod, dan kan ook na aanvaarding het aanbod worden herroepen op
voorwaarde dat dit onverwijld (= zonder uitstel) geschiedt = aanbod met verzwakte werking. Als een
aanbod onherroepelijk is, dan kan er niet worden herroepen, ook al is het aanbod nog niet aanvaard =
aanbod met versterkte werking. Dat een aanbod onherroepelijk is kan in een contract geregeld zijn of
in het aanbod zelf.
, Op welk tijdstip komt de overeenkomst tot stand?
Mondeling → terstond. E-mail/brief → zodra de brief met aanvaarding op de post gaat, kan niet meer
worden herroepen. Zodra de brief binnen is, komt de overeenkomst tot stand = ontvangsttheorie.
Handelingsbekwaamheid
Handelingsbekwaamheid is de mogelijkheid zelfstandig rechtshandelingen te verrichten waaraan men
zelf onaantastbaar wordt gebonden. Gevallen waarin een minderjarige zelfstandig rechtshandelingen
kan verrichten:
● Toestemming van zijn wettelijke vertegenwoordiger.
● Toestemming wordt verondersteld te zijn verleend.
● Handlichting.
Curatele biedt het middel bepaalde meerderjarigen handelingsbekwaamheid te ontnemen. De
ondercuratelestelling wordt uitgesproken door de rechter, die tevens een curator benoemt. De curator
treedt op als wettelijk vertegenwoordiger van de curandus. Het recht kent aan de bescherming van de
handelingsonbekwame een hogere prioriteit toe dan aan de belangen van het handelsverkeer.
Bij een geestelijk gestoorde wordt de wil geacht te ontbreken als er een vermoeden is dat de
verklaring onder invloed van de stoornis is gedaan. In beginsel is de overeenkomst dan vernietigbaar,
maar de wederpartij kan zich proberen te beroepen op gerechtvaardigd vertrouwen.
Handelingsonbekwaamheid van minderjarigen heeft voorrang t.o.v. het gerechtvaardigd vertrouwen.
Gerechtvaardigd vertrouwen heeft voorrang t.o.v. de geestelijke stoornis.
Wil of verklaring?
Een rechtshandeling is een handeling met een beoogd rechtsgevolg. De volgende elementen zijn van
belang: geopenbaarde wil en verklaring, en het opgewekte vertrouwen. De fidens is degene die
vertrouwde op de overeenkomst. De nolens is degene die de verklaring aflegde zonder
overeenstemming met de wil.
De ongeoorloofde overeenkomst
Partijen hebben contractsvrijheid. Deze vrijheid heeft echter grenzen als:
● Het sluiten van de overeenkomst verboden is
● De inhoud ongeoorloofd is.
● De strekking ongeoorloofd is.
Als 1 van de partijen zich hier niet bewust van was, dan moet worden volstaan met een vordering tot
schadevergoeding en/of ontbinding.
→ 3:40.
Dwaling
Dwaling is het verschijnsel van een onjuiste voorstelling van zaken. Een beroep op dwaling heeft een
aantal voorwaarden:
● Causaal verband tussen dwaling en de totstandkoming van de overeenkomst → zonder de
onjuiste voorstelling van zaken zou de overeenkomst niet gesloten zijn.
● De dwaling moet vallen onder één of meer van de rubrieken a, b en c genoemd in 6:228.
● Kenbaarheid → de wederpartij begreep of moest begrijpen dat de omstandigheden
waaromtrent werd gedwaald voor de dwalende van doorslaggevende betekenis waren.
● Geen uitsluitend toekomstige omstandigheid.
● De dwaling komt niet voor rekening van de dwalende.
Bedrog
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gabykooman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
