Samenvatting van de colleges van het vak Vroeg Moderne Tijd dat wordt gegeven tijdens de minor Geschiedenis aan het Saxion te Deventer. De aantekeningen van de college's horen bij het boek 'Een kennismaking met de geschiedenis van de nieuwe tijd.'
Begin van de vroegmoderne tijd (1500) eind Franse revolutie (1789)
Karel V geboren in 1500, in 1515 eerste stuk van zijn keizerrijk in Duitsland. Bezat Duitsland,
Spanje, Zuid-Amerika (kolonieën). Zoon Filips II. Veel incest binnen de familie om de bloedlijn
zuiver te houden.
Karel V is streng katholiek. Streeft een volledig katholiek rijk na. Toch heeft hij Erasmus als raadsheer
(was niet katholiek).
Moderne devotie (toewijding aan een hogere macht):
- 1380
- Geert Grote mensen moeten niet alleen in de kerk zitten maar zichzelf meer bezig gaan
houden met God.
- Hierdoor ontstonden gemeenschappen: Zusters- en Broeders van het Gemene (gedeelde)
Leven.
- Nadruk op eigen beleving van het geloof
- Nadruk op scholing en literatuur
- Belangrijke basis voor het Noordelijk humanisme
Kerk zorgt voor zielenheil zorgt dat mensen in de hemel komen
Hierbij 7 sacramenten (essentiële hulpmiddelen) deze handelingen nemen de zonden weg:
- Doop
- Vormsel
- Huwelijk
- Biecht/penitentie
- Eucharisatie/heilig avondmaal
- Oliesel en heilige communie/ziekenzalving (vlak voor je dood)
- Priesterschap/wijding
Reformatie gaat vooral in tegen het beslissen van de kerk of je in de hemel komt of niet (rijke
kochten plekje in de hemel)
Maarten Luther (1483-1546)
- 1517: reactie op aflaatverkoop (stukje perkament waarmee je een plek in de hemel kon
‘kopen’)
Twee belangrijkste stellingen van Luthers 95 stellingen:
, - De bijbel is de enige bron van het geloof (Sola scriptura)
- De mens kan alleen in de hemel komen door geloof (Sola fide)
Twee sacramenten die Luther over houdt:
- Doop
- Eucharistie/heilig avondmaal (symbolisch, je eet niet echt iets van Jezus)
Jan Hus
- 1370-1415
- Voorloper reformatie & Tsjechisch nationalisme
Zwingli
- Leer vergelijkbaar met Luther
- Conclift over aard van de eucharistie (Zwingli was van mening dat het wel echt was)
- Succesvol en populair in Zurich
Calvijn
- 1509-1564
- Zurich
- Bouwt voort op de leer van Luther
o Dubbele predestinatieleer God heeft zijn lijst al klaar met wie er naar de hemel
gaat, ongeacht wat je in je leven doet
Wederdopers (in Munster)
- Radciaal anders, nog extremer dan Luther/Calvijn
- Jan van Leiden
- Sterke overtuiging van het einde der Tijden (Chiliasme)
- Volwassenendoop
- Profeet die in verbinding met God staat
- 1534: Wederdopers veroveren Munster anderhalf jaar beleg uitgehouden
Reformatie in Engeland
- 1534: Act of Supremacy aangenomen Koning Hendrik VIII wordt aangesteld hoofd van de
Katholieke kerk in Engeland
- Door de afscheiding creeert hij de Anglicaanse Kerk
- Hierdoor kan hij zijn huwelijk ontbinden en een nieuw huwelijk aangaan
Augsburg (1555)
- Godsdienstvrede gesloten tijdens de Rijksdag
- De heerser bepaald welke religie er wordt aangehangen (Cuius regio, eius religio)
- Zwaktebod van Karel V? als een heerser terug ging naar het katholicisme dan werd zijn
gebied weer Katholiek namens de kerk
1555: Karel V doet afstand van de troon. Gebied wordt gesplitst aan Willem van Oranje en Filips II.
Contrareformatie
- Concilie (bijeenkomst van hoge bisschoppen) van Trente (1545-1563) aantal dingen
worden goed vastgelegd. Bv:
o Vaststelling van de canon van de Bijbel, lijst van gewijde boeken
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper robinhood. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
