Lury
Hoofdstuk 1
Consumptie cultuur als meteriële cultuur
o A culture of use or appropriation of the objects or things
Specifieke bril waarmee consumer culture bekeken wordt:
o Significance and character of the values, norms and meanings produced in
such practices
Complexe relatie tussen arm/rijk en toegang tot consumer culture. DWZ: studie naar
kapitalisme vertelt ons wat er tegen welke prijs verkocht wordt en wie toegang hebben
maar geeft geen inzicht in betekenis die verleend wordt aan objecten (het gebruiken
van ‘dingen”) en de rol die het speelt in de constructie van iemands identiteit.
Ritueel, consumptie en communicatie
McCracken indeling in typen rituelen
o Possesion rituals- Bezitsrituelen
o Gift rituales- Cadeau rituelen
o Divestment rituals- Overname rituelen
Identiteit – Totemisme
Totemisme: van oorsprong symbolische associatie van planten, dieren en objecten met
individuen of groepen.
Native Americans- je spirit animal communiceerde bepaalde individuele kenmerken
Tegenwoordig zijn consumptie goederen te zien als totems- dwz zijn markers van
sociale identiteit.
Consumer logic, of consumentisme
Leiss Consumer logic:
The number and complexity of available goods in the marketplace grows enormously
and individuals tend to interpret feelings of well-being more and more exclusively in
terms of their relative successs in gaining access to high levels of consumption.
Problemen op het gebied van milieu
Problemen op het gebied van well-being dingen willen hebben om het hebben, niet
vanwege de waarde.
Gevolg van consumer logic is de- to have is to be mentaliteit
Dittmar: “ …in Western materialistic societies … an individual’s identity is influenced
by the symbolic meanings of his or her own marerial possessions, and the way in
which s/he relates to those possessions. Material possessions also serve as expressions
of group membership and as a means of locating others in the social-material
environment. Moreover, material possessions provide people with information about
other people’s identities”
DWZ: Mensen definiëren zichzelf maar ook anderen in termen van wat de
mensen bezitten (in materiële zin).
Keuzevrijheid als gevolg van consumer culture
, Keuzevrijheid- gepositioneerd als positieve waarde in tegenstelling tot puur een
handeling met positieve of negatieve gevolgen.
Het lijkt alsof het feit dat we kunnen kiezen inmiddels veel belangrijker is dan wat
we uiteindelijk kiezen.
Gevolg: keuzestress & keuzemaatschappij
Wanneer we aannemen dat keuzemogelijkheid iets is wat door consumer culture
verheven is als een manier om in de wereld te staan dan: roept het belangrijke vragen
op over de ethische en politieke implicaties die het maken van keuzes met zich
meebrengt en hoe zich dit verhoudt tot de relatie tussen het individu en het collectief.
Consument, identiteit en reflexiviteit
Consumer Culture heeft een reflexieve relatie met identeit(svorming)
Lifestyle, smaak, gezondheid, fashion en beauty- kennisdichte consumptiemarkten-
bieden consument bronnen om zijn of haar identiteit vorm te geven/ aan te passen.
Reflexiviteit is een dynamisch proces waarbij het individu continue in interactie is met
zijn of haar omgeving (peers, media, familie).
Wat is identiteit: wie ben ik te midden van anderen?
Reflexiviteit: naar jezelf kijken als object. Typisch menselijk vermogen, terug buigen, jezelf
als object kunnen zien alsof je een ander bent.
Conclusie hoofdstuk 1:
Consument is een master category van identiteit
Iedereen en niemand is een consument – de identiteit past niet iedereen op een
gelijksoortige manier
Niet iedereen heeft gelijkwaardige toegang tot de identiteit van consument
“The understanding of consumer culture that is developed here, then, is that it is
a form of material culture that produces the consumer as an identifiable subject in
the process of reflexivity and plays a key role not only in the making of today’s
complex relations of inclusion and exclusion, equality and inequality, but also
how we make our experience of those relations meaningful” (p.31).
Hoofdstuk 2
Mauss- 1925- beschreef archaïsche samenlevingen door zich te focussen op de rol van
cadeaus
In zijn optiek waren deze samenlevingen ‘’total’ gift economies: daarmee wilde hij
zeggen dat de samenleving zichzelf in stand hield / reproduceerden door deze relatie.
“… most social activities are structerd by the exchange of gifts between groups:
markets, credits, contracts, marriage alliances, appeals to the gods and more”
Ook zag hij in de cadeau activiteit dat sociale relaties gecreëerd werden/in stand
gehouden werden
creëert verbondenheid (aanwezigheid van de relatie wordt geduid)
creëert afstand (afstand – schuld)
Gift exchange: Commodity exchange
Cadeaus zijn geanimeerd (bezield)- dwz bezitten iets van de gever
, Contrast met hedendaagse Euro-Amerikaanse samenleving is dat objecten als
“dood/ongeanimeerd gezien worden (disenchantment).
Wanneer we iets kopen heeft dat object geen relatie meer met degene die het heeft
gemaakt of van wie het gekocht is.
Objecten en personen worden gezien als ongerelateerd
…in contemporary consumer culture what is is to be a person is linked to the
accumulation of discrete, seperable or alienable things, owned by individuals as
private property, while in a gift society what is is to be a person is not limited to the
individual person and his or her possessions but is created in the circulation of things
and other people”
Marx – in de hedendaagse samenleving is er sprake van commodification /
objectification of social life
o Afstand: verschil tussen een object voor eigen gebruik creëren OF voor de
markt
o objecten worden niet alleen als ontzield gezien, maar komen ook te staan
tussen mensen en de relaties van mensen
Probleem: “ … in a society dominated by commodity exchange we think everything –
or more or less everything – can be bought and sold, and we fail to see that things are
tied to people and people to things”
Fetishism of commodities maskeert de origine (sociale relaties) van een product
en reproduceert en legitimeert daarmee economische status quo
“Exchange” culture
Collective consumption – consumenten als publiek collectief worden door de staat
voorzien in behoeftes als huisvesting, gezondheidszorg, educatie en vervoer
Seduced vs Repressed (Bauman, 1987) – identificatie van sociale groepen op basis
van behoeftebevrediging door markt of staat
Seduced: “ … are free to make decisions in the market arena and are incorporated into
consumer culture; their lives are in part devoted to the aquisition and display of
commodities”
Repressed: “… are those who, lacking in economic and cultural resources, are
excluded from the market. They are not full members of the club of consumers;
instead their lives are intricately entangled with the bureaucracy of the state”
Circuits of exchange
Veel consumptiegoederen zijn na hun aankoop nog niet klaar voor uiteindelijk gebruik
(meestal in huishoudelijke context)(denk aan bijvoorbeeld voedsel,
schoonmaakartikelen) = is nog WERK nodig
Dit huishoudelijke werk is vaak sterk ge-gendered (zorg voor familie, huishouden,
uiterlijk – - door vrouwen voor anderen)
“In relation to all these kinds of work, labour does not only come before consumption,
if by this is meant the purchase of goods on the market; it also comes after it.
Additionally, this is a perspective that strongly challenges the view that consumer
culture can be equated with leisure or free time”
Circuit van uitwisseling –familie economie, naast kapitalistische markt
