Samenvatting
Samenvatting Nectar H19: DNA
Complete samenvatting voor 6 VWO uit Nectar over hoofdstuk 19: DNA
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
19.1 DNA compact verpakt in chromosomenIn een eukaryote cel ligt in de celkern in het kernplasma het DNA.
Alle mensen hebben in de kern van elke lichaamscel DNA-
moleculen (= deoxyribonucleïnezuur).
Kern eukaryote cel: Bevat kernDNA
• Bestaat uit kernplasma (hier bevindt DNA) omringd door
een dubbel kenmembraan met kernporiën.
• Kernporiën: maakt transport vanuit de kern naar het
cytoplasma (licht grijze kleur) mogelijk.
• Nucleolus (donkere vlek in kern): hier worden de ribosomen
gemaakt. Is ook wel kernlichaampje (bevat rRNA)
Opbouw DNA (zie ook Mindmap)
DNA: dubbelstrengs. Beiden strengen om elkaar gedraaid tot een dubbele helix.
→ Bouwstenen: deoxyribonucleotiden
1. Fosfaatgroep
2. Suikermolecuul (Deoxyribose)
3. Nucleïnbase = stikstofbase (A-T, C-G)
https://atlas.mindmup.com/avanz/dna_/index.html
DNA ligt gewikkeld om kleine bolvormige eiwitten de histonen, waardoor DNA niet in elkaar
verward raakt. Bij DNA-deling wordt het extra sterk om histonen gewikkeld, dan zichtbaar als
chromosomen
1
,Deoxyribonucleotiden (de bouwstenen van DNA)
Deoxyribose: bevat vijf c-atomen die genummerd zijn (zie afbeelding).
➔ 1,2,3e c-atoom = hydroxylgroep
➔ 5e c-atoom = fosfaatgroep gebonden
➔ 3e c-atoom = vrije hyrdroxylgroep
Deoxyribonucleoside: Als aan het 1e c-atoom een nucleïnbase zit.
→ Zodra ook fosfaatgroep aan 5’einde dan pas deoxirybonucleotide.
DNA: DNA bestaat uit vaste basenbaren verbonden door H-bruggen.Beide strengen zijn
complementair aan elkaar.
→ 5e c-atoom is verbonden met het 3e c-atoom van het naasgtegelegn deoxyribonucleotide.
De
→ richting van de beide strengen is tegengesteld. 5’einde ene streng ligt naast 3’ einde
andere streng.
→ Fosfaatgroep + suikermoleculen zijkanten wenteltrap
→ Traptreden: gekoppelde nucleïnebasen: via waterstofbrugen.Tussen C-G zijn het er drie,
dit kun je vinden in Binas 71 B en C
De volgorde van Nucleïnbasen → levert de genetische code voor een erfelijke eigenschap.
Mutaties in een gen leiden tot verandering in de genetische informatie en dus tot varianten
van een gen: allelen.
DNA-Isolatie: DNA-extractie is een procedure waarmee DNA uit cellen geïsoleerd kan
worden. Dit gebeurt meestal in drie stappen.
1. Openbreken van de cel, bijvoorbeeld door lyse
2. Lipiden, verwijderen door middel van een detergens
3. Neerslaan van DNA met ethanol. Na centrifugatie neerslag, met DNA-moleculen.
2
, Opbouw Chromosomen van de mens (Maak voor jezelf een Mindmap over chromosomen)
Een chromosoom is een drager van een deel van het erfelijk materiaal (DNA) van een
organisme. Het is een met kleurstoffen goed zichtbaar te maken eiwitstructuur in de celkern
van eukaryoten.
→ Goed zichtbaar door samentrekking van chromatine. Aan het eind van een chromosoom
zit een telomeer. Er zijn autosomen (22 chromosomen gelijk voor
man en vrouw), X-chromosomen en Y-chromosomen.
• 23 paar homologe chromosomen (bij diploïde organismen).
Zijn chromosomen met dezelfde genen (denk aan gen voor
haarkleur, die hebben we twee keer: samen bepalen ze de
kleur). Waarbij één exemplaar van de moeder komt en het
andere van de vader. Homologe chromosomen hebben een
gelijke opbouw, maar zijn niet identiek.
• Lange DNA-ketens.
• Bestaan uit chromatidedraden die zich spiraliseren.
Chromatine: erfelijk materiaal is opgeslagen in celkern in de vorm
van chromatine, dit bevat DNA en bepaalde eiwitten, zoals histonen.
De chromatine bestaat uit een reeks nucleosomen. Deze bestaan ieder uit acht histonen
met daaromheen gewikkeld een DNA-keten (met 146 basenparen)
1. Compact maken van DNA, zodat het in de celkern past
2. Het verstevigen van DNA tijdens de mitose en meiose.
3. Helpen bi regulatie van de expressie van genen (zie paragraaf 4)
Histonen: zijn eiwitten waarom DNA wordt gewikkeld. DNA wikkelt zich twee keer eromheen
en vastgehouden door middel van extra ‘los’ H1-histon.
Nucleosomen: plaatsen in de chromatine waar de DNA-streng zich om histonen windt. (8
histonen + DNA). Uiteindelijk vormen meerdere nucleosomen een chromatine draad, door
binden tussen histonen van de verschillende nucleosomen.
DNA rond nucleosomen is als het ware afgeschermd, waardoor deze delen van het DNA niet
gebruikt worden als ze niet nodig zijn
• Heterochromatine: plaatsen waar de chromatine heel dicht opeengepakt is (inactief)
• Euchromatine: plaatsen waar chromatine veel minder compact is (actief)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper av1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen