Een samenvatting van het eerstejaars vak Inleiding Strafrecht aan de Universiteit van Amsterdam. Het bevat alle college-aantekeningen, kennisclip-uitwerkingen, literatuur en uitgewerkte leerdoelen per week (deze staan helemaal onderaan).
Inleiding strafrecht
Week 1. Kennismaking met het strafrecht
Hoorcollege 1.
Introductie in het strafrecht
- Overheidsreactie op onrecht
- Overheidsmonopolie op toepassen geweld en vervolging
- Opsporing en vervolging door politie en OM
- Berechting van een strafbaar feit en de daarvan verdachte persoon door de strafrechter.
Bestaat uit:
1) Materieel strafrecht
2) Formeel strafrecht
3) Sanctie- en Penitentiair recht
Vergeldingsleer: een doel van een straf is vergelding. Wie een strafbaar feit heeft begaan, mag daar
niet mee wegkomen.
Preventieleer: Bij de preventieleer straf je alleen als het nut heeft omdat er bijvoorbeeld delicten
voorkomen worden. Je kan dan ook iemand straffen die onschuldig is, als het maar toekomstige
delicten voorkomt.
Actoren in het strafproces
1) Politie
2) Officier van justitie
3) Advocaat
4) Rechter
Politie
- Art. 3 Politiewet
- Art. 141 en 142 Sv
- Opsporingsambtenaren (wordt niet gesproken over politie)
- Art. 152 Sv
Officier van Justitie
- Art. 132a Sv: leider opsporingsonderzoek
- Art. 167 lid 1 en 242 lid 1 Sv
o Vervolgen is een exclusieve taak van het OM
o Niet alleen of maar ook waarvoor
o Opportuniteitsbeginsel
Soorten delicten
- Commuun strafrecht: Wetboek van Strafrecht
- Bijzonder strafrecht:
o Opiumwet
o Wet Wapens en Munitie
o Wet Economische delicten
o Wegenverkeerswet
Bronnen strafrecht
- Wet- en regelgeving
- Verdragen
- Jurisprudentie
Doorwerking EVRM in Nederlandse strafrecht
- EHRM 27 november 2008, NJ 2009, 214 (Salduz-arrest) Geen advocaat bij verhoor
o Art. 6 lid 3 onder c EVRM
- Hoge Raad 1 april 2014, NJ 2014, 268
o Alleen consultatierecht
- Richtlijn 2013/48/EU
o Aanwezigheid raadsman bij verhoor
- Wettelijke regeling
o Art. 28 Sv
Kennisclip – kennismaking met het strafrecht
Strafrecht bestaat uit twee onderdelen:
1) Materieel (commuun) strafrecht staat in Wetboek van Strafrecht (Sr)
- Wat is strafbaar? Bijv. moord
- Welke straf hoort daarbij? Voor moord is dat levenslang
- Waarom straffen? Vergelding, speciale preventie en generale preventie.
2) Formeel strafrecht staat in Wetboek van Strafvordering (Sv)
- Hoe wordt iemand veroordeeld? Aanhouden, voorlopige hechtenis, onderzoek ter
terechtzitting en hoger beroep.
Bijzonder strafrecht: Wegenverkeerswet
Internationaal recht: Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM)
Sanctierecht: welke straffen kunnen er worden opgelegd en hoe kunnen die ter uitvoering
worden gebracht? Vind je in Sr en Sv
Nieuws van de week
Straatintimidatie
Art. 429ter SR
Aanpak straatintimidatie: pas één boete uitgedeeld.
Strafrechtelijk legaliteitsbeginsel: art. 1 SR
De overheid mag alleen handelen op basis van de wet
Dat garandeert:
1. De democratisch gekozen wetgever heeft zich uitgesproken
2. Het recht is inzichtelijk en voorspelbaar voor burgers, omdat wettelijke regelingen
worden opgeschreven en bekend gemaakt.
1. Wettelijke basis
2. Verbod van terugwerkende kracht
3. Gebod van toegankelijke en vooral scherpe normen
4. Grenzen aan de interpretatievrijheid van de rechter
Gebod van toegankelijke en vooral scherpe normen
Straatintimidatie (art. 429ter Sr)
Degene die in het openbaar een ander indringend seksueel benadert door middel van
opmerkingen, gebaren, geluiden of aanrakingen op een wijze die vreesaanjagend,
vernederend, kwetsend of onterend is te achten, wordt gestraft met hechtenis van ten
hoogste drie maanden of geldboete van de derde categorie.
Grenzen aan de interpretatievrijheid van de rechter
Stealthing
Rechtbank rotterdam 14 maart 2023: ECLI:2023:2093
Wet seksuele misdrijven per 1 juli 2024.
Structuur strafbaar feit: vierlagenmodel
‘een strafbaar feit is een menselijke gedraging die valt binnen de grenzen van een wettelijke
delictsomschrijving, die wederrechtelijk is aan zijn schuld te wijten.’
1. Menselijke gedraging
2. Die valt onder een delictsomschrijving (bestanddelen)
3. En die wederrechtelijk
4. En verwijtbaar is
Menselijke gedraging
Bewuste spierbeweging, maar denk aan omissiedelicten (bijv. art. 192 Sr)
Zijn kwade gedachten strafbaar? Niet zolang ze in je hoofd blijven, op papier bijv. wel.
Het voorbeeld van terrorisme-zaken – podcast kade gedachten.
Zie art. 96 Sr en 134a Sr
De zaak van de bankmedewerker en de verdwenen 400.000.
Art. 321 Sr: verduistering in dienstbetrekking.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studerenmet. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
