1. Problematisering van de werkelijkheid (The problematization of reality) stelt dat ziekte
entiteit afhankelijk is van sociale processen. Ziektebeelden zijn namelijk gevormd door
redeneringen en toepassingen in de sociale wereld. Het menselijk lichaam en ziektes worden
beschouwd als uitvindingen en niet als ontdekkingen van de realiteit. Het categoriseren van
ziekte is afhankelijk van tijd, plaats, het welvaartsniveau en de kennis die op dat moment
beschikbaar is. In de medische wereld wordt, door middel van deze sociale processen,
uiteindelijk een naam gegeven aan een bepaalde reeks van symptomen en noemt dat
vervolgens de ziekte. De ziekte is dus alleen werkelijkheid doordat de medische wereld
binnen een sociale context deze naam aan de bijbehorende symptomen heeft toegekend.
In het artikel wordt gesproken over obesitas dat tegenwoordig gecategoriseerd wordt als
chronische ziekte. Wij stellen zelf dat obesitas een chronische ziekte is, het is een besluit die
mensen met elkaar hebben gemaakt. Citaat: “Het belangrijkste van de richtlijn is dan ook de
vaststelling dat obesitas een chronische ziekte is. Dat hadden we in Nederland nog niet
besloten.”
Omdat ziekte afhankelijk is van tijd, plaats, het welvaartniveau en de kennis die op dat
moment beschikbaar is kan het ziektebeeld ook veranderen, in het artikel is te lezen dat de
norm van dik zijn verschuift. Citaat: “En we zien niet meer wat te dik is. De norm verschuift.”
2. Sociale creatie van feiten (The social creation of medical ‘facts’) Wetenschappelijke feiten zijn
het product van sociale processen en deze ideeën zijn afhankelijk van de wetenschappelijke
gemeenschappen. De cultuur, blik en taal die er gebruikt wordt bepaald wat feiten zijn.
Wetenschappers worden bijvoorbeeld geschoold om op een bepaalde manier naar
bloedsamples te kijken. Afgesproken is welke bloedsample normaal is en welke afwijkend. De
afwijkende is vervolgens bewijs om een ziekte te diagnosticeren.
In het artikel wordt gesproken over obesitas bij een BMI hoger dan 30. Hoe hoog iemand zijn
BMI is bepaald de diagnose van het hebben van obesitas of niet. Er is afgesproken binnen
een bepaalde wetenschappelijke gemeenschap dat een bepaalde waarde in BMI, een
bepaalde vorm van obesitas aangeeft. Citaat: “Even ter herinnering: er is sprake van matige
obesitas bij een body-mass index (BMI) boven de 30, ernstige obesitas bij een BMI boven de
35 en zeer ernstige obesitas bij een BMI boven de 40.”
De tabel in het artikel ‘obesitas risico en behandeling’ geeft aan dat bij een bepaalde BMI-
waarde en buikomvang behandelingen nodig zijn. Er is afgesproken binnen een
wetenschappelijke gemeenschap dat er verschillende categorieën zijn met daarbij behorende
behandelingen. Er zijn bepaalde grenzen getrokken wat betreft BMI en buikomvang, maar
deze hadden net zo goed iets hoger of lager kunnen uitvallen.
3. Medicalisering (Medicalization)
Construeren of herdefiniëren van aspecten van het normale leven als medische problemen.
Aspecten van het leven die eerder niet als medische zaken gezien werden worden nu als
ziekte bestempeld en er worden behandelingen voor ontwikkeld door de farmaceutische
industrie.
Obesitas wordt in het artikel nu als ziekte gedefinieerd en daarvoor worden allerlei
oplossingen bedacht om deze ziekte te verhelpen. Obesitas, dik zijn werd eerst niet gezien als
1
, ziekte, maar als een cosmetisch probleem, tegenwoordig zijn er allerlei leefstijlinterventies
en medische ingrepen beschikbaar om te voorkomen dat iemand obesitas krijgt. Citaat: “Ook
ik heb lang gedacht dat overgewicht alleen een cosmetisch probleem is. Maar als je de
literatuur doorneemt, schrik je.”
Doordat obesitas nu als ziekte bestempeld wordt zijn er allerlei behandelingen voor bedacht
Citaat: Behandeling bestaat uit gecombineerde leefstijlinterventies. Medicijnen worden
alleen ingezet als goed uitgevoerde leefstijlinterventies gedurende minstens een jaar falen en
dan enkel ter ondersteuning van leefstijlverandering. Chirurgie alleen voor een beperkte
groep en alleen als leefstijlinterventies aantoonbaar falen.
4. Toepassing van technische kennis (Application of technical knowledge) Medische technologie
wordt gebruikt om hiërarchie te vormen en te behouden tussen verschillende professies. De
medische technologieën staan niet los van het werk, maar zijn ingebed in de praktijk. Een
voorbeeld hiervan is dat de medische professie een dominante positie heeft bereikt in de
gezondheidszorg omdat ze erin geslaagd is om controle te hebben over bepaalde
technologische procedures en praktijken en niet vanwege haar expertise.
Citaat 1: “Pas als leefstijlinterventies na een jaar nauwelijks effect hebben (gewichtsverlies
minder dan 5%), kan aanvullende medicatie worden overwogen.”
Citaat 2: “Bariatrische chirurgie is een optie bij een BMI hoger dan 40 of bij een BMI tussen
35 en 40 als dat samengaat met bijvoorbeeld diabetes mellitus type 2 of hoge bloeddruk.
In het artikel wordt gesteld dat leefstijlinterventies een groot effect hebben op het
voorkomen van obesitas, echter wanneer de obesitas dermate gevorderd is, is er baat bij een
medische ingreep. Deze ingrepen kunnen alleen gedaan worden door professionals die om
kunnen gaan met bepaalde technologieën. Wanneer de hoop dus eigenlijk al verloren is
kunnen artsen die om kunnen gaan met bepaalde technologie deze mensen alsnog helpen.
5. Medische kennis medieert sociale structuren (Medical knowledge mediates social relations)
Medische kennis kan worden gebruikt om bepaalde sociale structuren te reproduceren of te
versterken. Een medische categorie maak dat we deze mensen als minder zien in onze
maatschappij en dit zorgt voor ongelijkheden.
Medische kennis construeert ziekte. De processen van productie van medische kennis zijn
doordrongen van sociale relaties tussen patiënten, professionals en andere partijen die
belangen hebben in wat geldt als medische kennis.
Citaat: “Twaalf- tot twintigduizend kinderen hebben morbide obesitas. Zij raken in een
isolement en zullen veel zorg nodig hebben. Ik zie nu al kinderen met diabetes type 2. Die
hebben risico op hartproblemen op hun 30ste.”
Mensen die obesitas is een medische categorie en worden als minder gezien in onze
maatschappij. Mensen die obesitas hebben eten meestal ongezond en bewegen te weinig,
hierdoor hebben wij als maatschappij een beeld gevormd over deze bepaalde groep. Wij zien
ze als minder waard en zo komen er ongelijkheden in de maatschappij. In het citaat is te
lezen dat ze in een isolement raken, in de maatschappij worden kinderen met obesitas als
minder waard gezien.
6. Sociologie van de diagnose (The sociology of diagnosis)
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gzw1718. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.