Hoofdstuk 4 effectief lesgeven: didactisch handelen
De drie grote doelen in het basisonderwijs
Kwalificatie wat heb ik nodig aan kennis en vaardigheden om mezelf te kunnen
ontwikkelen
Socialisatie hoe kan ik mij verbinden aan de samenleving
Persoonsvorming wie ben ik in die samenleving, wat is mijn identiteit, hoe word ik
een autonoom individu
Een effectieve les is een les waarbij elk kind iets heeft geleerd en waarbij elk kind in de zone
van naaste ontwikkeling is gekomen.
Kwaliteiten van een leraar volgens Marzano
Pedagogisch- en didactisch vakmanschap
Situationeel leiding geven
Reflectieve leraar zijn
Didactische driehoek (triadische driehoek)
De leraar
De leerling De leeromgeving De leerstof
Didactisch analysemodel – van Gelder
1.Wat is de beginsituatie van de leerlingen?
De leefwereld of culturele, sociale en etnische achtergrond van kinderen
De interesses en belevingswereld van de kinderen
De ontwikkelingsfase van het kind en de leervorderingen met betrekking tot het
vakgebied
2.Welke doelstellingen wil ik bereiken?
Kerndoelen en tussendoelen
Procesdoel (over een langere periode) en productdoel (einde van de les)
3.Welke onderwijsleersituatie heb ik nodig?
-De leerstof
-De werkvormen
-De leermiddelen
-De leerstrategieën
-De leeractiviteiten: begrijpen, onthouden, toepassen, luisteren, ontwerpen, onderzoeken
en presenteren
Taxonomie Bloom: eerste 3 leeractiviteiten lagere denkvaardigheden, laatste 3
hogere denkvaardigheden
4.Hoe wordt de les uitgevoerd?
De kinderen zijn actief bezig tijdens de les
De doelen komen terug in de lesinhoud
Er is concreet beschreven en uitgelegd wat er moet gebeuren: wie doet wat,
waarmee, op welke manier en in welke tijd?
5.Hoe wil ik de resultaten (het effect van mijn onderwijs) bepalen?
, ADI-model (activerende directe-instructiemodel)
Sociaal constructivisme: kinderen construeren kennis door nieuwe kennis te koppelen aan
reeds bestaande kennis
Fasen van ADI in een organisatorisch model voor convergente differentiatie
Gezamenlijke start van de les (ADI fasen 1 en 2)
Zelfstandige verwerking (fase 5) – Instructie en begeleide inoefening (fasen 3 en 4)
Zelfstandige verwerking fase 5 – Verlengde instructie
Feedback door de leraar – Zelfstandige verwerking
Zelfstandige verwerking – feedback door de leraar
Gezamenlijke afsluiting (fasen 6 en 7)
IGDI-model (interactief gedifferentieerd directe instructiemodel) – Brouwer & Ahlers
Interactief: er worden opdrachten en werkvormen gehanteerd die interactie tussen
leerlingen bevorderen en waarbij het denkproces geactiveerd wordt.
Gedifferentieerd: rekening houden met 3 niveaugroepen
Fasen
1. Start van de les met de hele groep
2. Korte uitleg en werkafspraken aan de uitdagingsgroep
3. Interactieve groepsinstructie aan de basisgroep en de instructiegroep
4. Begeleide inoefening met de basisgroep en de instructiegroep
5. Verlengde instructie aan instructiegroep
6. Zelfstandige verwerking
7. Feedback (procesbegeleiding) uitdagingsgroep
8. Feedbackronde hele groep
9. Afsluiting: proces- en productevaluatie
Schema leren en ontwerpen – De Munnik en Vreugdenhil
Schema: ‘leren en ontwerpen’ in 10 (leer)activiteiten
Informatie, leerstof (1) Subjectief concept lerende Beroepswereld, leefwereld
(1) (beroepspraktijk) (1)
Opnemen (2) Opnemen Ervaren (4)
Delen (3)
Bewerken (5) Verwerken (6)
Doen (7)
Maken (8)
Reflecteren: leerstof, jezelf, leefwereld en onderlinge samenhang (9)
Integreren: toevoegen nieuwe kennis aan bestaande kennis, toepassen nieuwe
vaardigheid in een nieuwe situatie (10)
Effectieve differentiatie
1. Alle leerlingen hebben de mogelijkheid om de sleutelconcepten van het centrale
onderwerp te verkennen en toe te passen en vervolgens succes te behalen
2. Formatieve interpretatie en feedback is nodig om de weg te monitoren die de
leerlingen afleggen om leerdoelen te behalen
3. Leraren dienen leerlingen flexibel in te delen, zodat zij naar behoefte individueel, in
groepsverband of als klas kunnen werken
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper a90f. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.