Deze samenvatting is gebaseerd op de hoorcolleges van bestuurskunde en het boek 'Profiel van de Nederlandse Overheid', met ISBN: 9789046907313.
Deze samenvatting is gebruikt voor het vak Bestuurskunde op Hogeschool InHolland en vat bijna het hele boek samen (behalve een gedeelte van hoofdstuk 6 e...
,Hoofstuk 1: Introductie
Bestuurskunde: de discipline die de overheid centraal stelt. “De kunde van het
besturen.”
Bestuurder: iemand die stuurt/richting geeft. Denk hierbij aan politici en
wethouders.
Wethouders: Gemeentes.
Gedeputeerden: Provincies.
Ministers: Rijksoverheid.
Openbaar bestuur: het geheel van structuren en processen waarbinnen
bindende beslissingen worden genomen. (=wetgevende en uitvoerende macht
van de drie bestuursorganen + bijbehorende ambtenarenapparaat)
Bindende beslissing: een besluit dat voor iedereen geldt. Bindende
beslissingen worden genomen door gezagsdragers. Zij worden geholpen door
ambtenaren. Die verzamelen de informatie waarmee de gezagsdragers een
beslissing kunnen nemen.
De gezagsdragers zijn de wetgevende en uitvoerende macht van de drie
bestuurslagen (rijk, provincie en gemeente)
Her rijk Provincie Gemeente
Wetgevende Het parlement Provinciale Staten Gemeenteraad
macht (gekozen (tweede kamer)
orgaan)
Staten Generaal
(eerste en tweede
kamer)
Uitvoerende Ministers + Gedeputeerde College van
macht Staatssecretaris Staten Burgemeester en
(ambtenaren) Wethouders
(ambtenaren) (ambtenaren)
De wetgevende macht is de hoogste macht, en wordt altijd gevormd
door gekozen mensen. Uitvoerende macht wordt ook wel het dagelijks bestuur
genoemd.
Op rijksniveau wordt het openbaar bestuur gevormd door de Eerste en Tweede
Kamer, de ministers en de staatssecretarissen en alle ambtenaren die op een
ministerie werken.
Op provinciaal niveau wordt het openbaar bestuur gevormd door Provinciale
Staten, gedeputeerde Staten, de commissaris van de koning en alle ambtenaren
die bij de provincie werken.
Op gemeentelijk niveau wordt het openbaar bestuur gevormd door de
gemeenteraad, het College van Burgemeester en Wethouders en alle
ambtenaren die bij de gemeente werken.
Formeel: volgens de wet. Niet alles verloopt formeel. Uitvoerende macht
(dagelijks bestuur) heeft over het algemeen meer verstand van zaken dan
wetgevende macht. Dit komt doordat uitvoerende macht tijd vrij kan maken en
ervoor betaald wordt. Een tweede oorzaak is dat het dagelijks bestuur over
ambtenaren beschikt die veel kennis in huis hebben.
, Multidisciplinair: er worden meer disciplines gebruikt, dit zijn: economie,
rechten, sociologie, politicologie. Een bestuurskundige bekijkt een probleem altijd
vanuit meerdere disciplines.
Nederland is een rechtsstaat:
Het bestuur heeft alleen die bevoegdheden die door een wet zijn
toegekend
Er zijn bepaalde grondrechten
Overheidsbevoegdheden zijn verdeeld over verschillende organen die
elkaar controleren en in evenwicht houden
Er is sprake van een onafhankelijke rechterlijke controle.
Overheid: het geheel van besturende organen en instellingen van de staat. De
overheid is een overkoepelende term voor alle staatsorganisaties en
staatsinstellingen.
Staat: een door geordend gezag geregeerde en bestuurde volksgemeenschap
binnen een bepaald grondgebied.
In Nederland is er indirecte democratie.
Indirecte democratie: het volk regeert door middel van een gekozen
volksvertegenwoordiging. Belangrijk in democratie is:
Controle!
Keuzemogelijkheden
Constante afweging tussen algemeen belang en individueel belang
Vrijheid van meningsuiting
Openbaarheid van bestuur (overheidsvoorlichting aan burgers verplicht)
Vrijheid van pers
Grondrechten van ieder mens worden gerespecteerd.
De manier waarop het ambtenarenapparaat is georganiseerd de
overheidsbureaucratie.
Overheidsbureaucratie: een organisatievorm van een ambtelijk apparaat in
een maatschappelijk verband, waarvan de ambtenaren:
Niet gekozen worden, maar aangesteld
Op basis van deskundigheid worden aangesteld
Een vast salaris krijgen
Werken volgens geldende regels en procedures
In een bepaalde hiërarchie (gezagsstructuur) functioneren
Bevorderd worden op basis van prestatie of dienstaren.
Deskundigheidsbureaucratie: ambtenaren worden aangenomen op basis van
deskundigheid.
Patronagebureaucratie: als mensen worden aangenomen op basis van
bijvoorbeeld: familieverbanden, zonder dat gekeken wordt naar deskundigheid.
Tegenwoordig heeft bureaucratie een negatieve klank: van het kastje naar de
muur: bureaucratisme.
Extra online vragen voor het leren: www.coutinho.nl/profielnl.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper AnnadeWitt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,92. Je zit daarna nergens aan vast.
