,Inhoudsopgave
Interculturele psychologie................................................................................................... 3
Hoofdstuk 1 – Wat is interculturele psychologie?............................................................3
Verkorte samenvatting (hoofdstuk 1)..........................................................................4
Hoofdstuk 2 – De invloed van cultuur op taal, cognitie en zelfbeeld................................5
Verkorte samenvatting (hoofdstuk 2)..........................................................................7
Hoofdstuk 3 – Cultuur en intergroepsrelaties..................................................................8
Verkorte samenvatting (hoofdstuk 3)........................................................................12
Hoofdstuk 4 – Cultuur en interpersoonlijke relaties.......................................................14
Verkorte samenvatting (hoofdstuk 4)........................................................................16
Hoofdstuk 5 – Cultuur en persoonlijkheid......................................................................17
Verkorte samenvatting (hoofdstuk 5)........................................................................19
Hoofdstuk 6 – Immigranten en hun acculturatie............................................................20
Verkorte samenvatting (hoofdstuk 6)........................................................................22
Hoofdstuk 7 – Cultuur en radicalisering.........................................................................24
Verkorte samenvatting (hoofdstuk 7)........................................................................25
Hoofdstuk 8 – Cultuur en opvoeding..............................................................................26
Verkorte samenvatting (hoofdstuk 8)........................................................................29
Hoofdstuk 9 – Onderwijs in een interculturele context..................................................30
Verkorte samenvatting (hoofdstuk 9)........................................................................32
Het palet van de psychologie............................................................................................ 35
Hoofdstuk 2 – Psychoanalyse en de hersenen...............................................................35
Verkorte samenvatting (hoofdstuk 2)........................................................................44
De hersenen.................................................................................................................. 46
Verkorte samenvatting (hoofdstuk hersenen)............................................................48
Hoofdstuk 3 – Behaviorisme.......................................................................................... 50
Verkorte samenvatting (Hoofdstuk 3)........................................................................56
Hoofdstuk 4 – Humanistische psychologie.....................................................................58
Verkorte samenvatting (hoofdstuk 4)........................................................................63
Hoofdstuk 5 – Cognitieve psychologie...........................................................................65
Verkorte samenvatting (hoofdstuk 5)........................................................................69
Hoofdstuk 6 – Systeemtheorie.......................................................................................72
Verkorte samenvatting (hoofdstuk 6)........................................................................76
,Interculturele psychologie
Hoofdstuk 1 – Wat is interculturele psychologie?
1.1 Inleiding
Het belang om goed om te kunnen gaan met andere culturen neemt toe door
globalisering.
o Cultureel-relativistisch: De ene cultuur niet minderwaardig is ten opzichte
van de andere.
o Etnocentrisme: De eigen omgeving, het eigen volk of de eigen cultuur is
bewust of onbewust de maatstaf om de rest van de wereld te beoordelen.
Elk cultuur moet de geestelijke of fysieke vrijheid van mensen respecteren.
1.2 Definitie van cultuur
Het boek gaat over het omgaan met culturele verschillen
o Herskovits (1958, p. 17): ‘The man made part of the environment’.
Cultuur omvat volgens die definitie niet alleen immateriële zaken als
schoolregels of tafelmanieren, maar ook materiële zaken als
moskeeën en bordelen.
o Subjectief aspect: Normen, waarden en opvattingen. Subjectieve deel is
soms Moeilijk te verklaren.
o Objectief aspect: De observeerbare producten van mensen, zoals boeken,
gebouwen of apps.
Jan Pieter van Oudenhoven hanteert de volgende definitie:
o Cultuur is een door een gemeenschap gedeeld systeem van waarden,
normen, ideeën, attitudes, gedragingen, communicatiemiddelen en de
producten ervan die van generatie op generatie worden overgeleverd.
1.3 Elementen van cultuur
Belangrijke aspecten van cultuur:
o Cultuur wordt niet door iedereen in gelijke mate gedeeld.
o Beïnvloedt het gedrag van mensen in een gemeenschap, maar
andersom hebben mensen ook invloed op de cultuur.
Cultuur is dus niet gegeven.
o Cultuur staat niet vast (statisch), maar is adaptief en richt zich naar
omstandigheden.
Cultuur richt zich op ecologische en economische omstandigheden.
o Overdracht vindt plaats door enculturatie en socialisering.
Socialisering is een gerichte, normatieve vorm van enculturatie.
o Cultuur en ras zijn geheel verschillende zaken.
Ras verwijst naar een groep met overeenkomstige fysieke
kenmerken.
o Cultuur en etniciteit zijn meer met elkaar verwachte begrippen.
, Cultuur, zoals taal, religie of levenswijze, kan de basis vormen voor
het bepalen van een etnische groep.
o Cultuur is niet hetzelfde als nationaliteit.
1.4 Over het ontstaan van culturele verschillen
Het eco-cultureel model Triandis (1994)
o Ecologie → Cultuur → Enculturatie → Individuele eigenschappen → Gedrag
Van groot naar klein
De variabelen zijn niet altijd in dezelfde volgorde.
o Ecologie: Bijvoorbeeld het weer! Is het land waterrijk of niet, bergen,
insecten.
Socialisatie specifiek 1 persoon.
Eco-culturatie is invloed van het cultuur op een persoon.
1.5 Cultuurdimensies (Geert Hofstede, 2001)
4 Dimensies:
o Machtsafstand
Verwijst naar de ongelijkheid van mensen in een bepaalde
samenleving.
o Onzekerheidsvermijding
Geeft de behoefte aan zekerheid in een bepaalde samenleving weer.
o Individualisme versus collectivisme
Gaat het om hoe sterk de band is tussen het individu en allerlei
groepen (familie, werk, buurt, ....) in een samenleving.
o Masculiniteit versus femininiteit
Gaat het om de sociale rollen die de twee seksen in een
samenleving vervullen.
Problemen:
o Hofstede conclusies hoofdzakelijk gebaseerd zijn op – de overwegend
mannelijke – IBM-medewerkers.
o Hofstede stelt dat culturele verschillen tussen IBM-medewerkers
wereldwijd nationale verschillen weerspiegelen, gezien hun gedeelde IBM-
cultuur.
o Het feit dat de gegevens alweer meer dan 50 jaar oud zijn.
Verkorte samenvatting (hoofdstuk 1)
1.1 Inleiding
Door globalisering is het belangrijker geworden om goed met andere culturen om
te gaan. Interculturele psychologie onderzoekt deze dynamiek. Een cultuur is
volgens het cultureel-relativisme niet minderwaardig ten opzichte van andere
culturen. Bij etnocentrisme daarentegen wordt de eigen cultuur als maatstaf
gebruikt. Culturen dienen geestelijke en fysieke vrijheid van individuen te
respecteren.
, 1.2 Definitie van cultuur
Cultuur omvat zowel immateriële zaken (normen, waarden) als materiële zaken
(gebouwen, technologie). Herskovits definieert cultuur als het door mensen
gemaakte deel van de omgeving, en Van Oudenhoven noemt cultuur een door
een gemeenschap gedeeld systeem van waarden en gedragingen dat wordt
doorgegeven van generatie op generatie.
1.3 Elementen van cultuur
Cultuur beïnvloedt gedrag, maar wordt ook door mensen beïnvloed en verandert
voortdurend. Het wordt doorgegeven via enculturatie en socialisering. Cultuur
verschilt van ras (fysieke kenmerken) en nationaliteit, maar is wel verwant aan
etniciteit (bijv. taal en religie).
1.4 Ontstaan van culturele verschillen
Het eco-culturele model van Triandis laat zien dat ecologische factoren (zoals
klimaat) invloed hebben op cultuur, die vervolgens gedrag beïnvloedt. Dit model
beschrijft de keten van ecologie naar cultuur, enculturatie, en uiteindelijk
individueel gedrag.
1.5 Cultuurdimensies (Geert Hofstede)
Hofstede onderscheidt vier cultuurdimensies:
Machtsafstand: Mate van ongelijkheid in een samenleving.
Onzekerheidsvermijding: Behoefte aan zekerheid en voorspelbaarheid.
Individualisme vs. Collectivisme: De kracht van binding tussen individu
en groepen.
Masculiniteit vs. Femininiteit: Rolverdeling tussen de seksen.
Kritiek op Hofstede's onderzoek is dat het vooral gebaseerd is op mannelijke IBM-
medewerkers en gedateerde gegevens bevat.
Hoofdstuk 2 – De invloed van cultuur op taal, cognitie
en zelfbeeld
2.2 Cultuur en taal
Cultuur en taal zijn nauw met elkaar verweven.
o Cultuur accommodatie: Sapir-whorf-hypothese stelt dat mensen uit
verschillende culturen verschillend denken omdat ze een andere taal
gebruiken.
Dus: stel je vraagt een Nederlander wat in het Engels, dan zal de
Nederlander dit anders beantwoorden dan dat hij dat zou doen in
het Nederlands.
o Cultuuraffiliatiehypothese: stelt dat mensen zich het meest identificeren
met de cultuur die het beste bij hun identiteit en omgeving past.
o Priming: is een psychologisch effect waarbij blootstelling aan een stimulus
onbewust invloed heeft op de reactie op een latere, gerelateerde stimulus.
