Samenvatting bestuursrecht voor het vak staats- en bestuursrecht. Heldere en kernachtige samenvatting van het boek, de hoorcolleges, werkgroepen en kennisclips.
Samenvatting Bestuursrecht
H2
Legaliteitsvereiste: Het bestuur heeft voor vele handelingen een wettelijke grondslag nodig, en dient
te handelen conform die wet wanneer het deze handelingen verricht.
Specialiteitsbeginsel: Het bestuur mag bij uitvoering van een bepaalde wettelijke regeling slechts die
belangen behartigen ter bescherming waarvan de betrokken regeling is vastgesteld.
Hiërarchie normenstelsel:
1. Verdragen/ secundair verdragsrecht
2. Statuut
3. Grondwet
4. Wifz
5. Koninklijke besluite die regels bevatten
6. Ministeriële regelingen
7. Provinciale verordeningen
8. Gemeentelijke verordeningen en waterschapsverordeningen
9. Beleidsregels
10. Voorschriften/ verplichtingen verbonden aan een beschikking
Doelen Awb:
Meer eenheid in de bestuursrechtelijke wetgeving
Systematiseren en vereenvoudigen van bestuursrechtelijke wetgeving
In de wet vastleggen van normen die in de rechtspraak zijn ontwikkeld
Treffen van voorzieningen die naar hun aard een algemene regeling behoeven
Vier manieren waarop Awb richting geeft aan andere wetgeving:
1. Dwingend recht: afwijking in lagere regelgeving is niet toegestaan
2. Regelend recht: Awb is de hoofdregel maar staat afwijking toe
3. Aanvullend recht: wanneer in de desbetreffende regel niets staat geldt de Awb
4. Facultatief recht: wetgeving mag worden toegepast, hoeft niet
Besluit: een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan, inhoudende een publiekrechtelijke
rechtshandeling
Ga hierbij na of het een besluit is in de zin van Awb:
Schriftelijk: weergave d.m.v. schrifttekens
Van een bestuursorgaan: zie art. 1:1 lid 1 Awb (let op uitzondering in lid 2)
Inhoudende een publiekrechtelijke: gebaseerd op een bevoegdheid verleend bij of krachtens wifz
Rechtshandeling: handeling gericht op enig beoogd rechtsgevolg. Er moet er verandering in de
rechtspositie zijn, en die verandering moet als doel zijn.
Driedeling:
Feitelijke handelingen zonder rechtsgevolg
Feitelijke handelingen waaraan het recht een rechtsgevolg verbindt dat niet met de
handeling is beoogd
Rechtshandelingen (handelingen die gericht zijn op het ontstaan van een rechtsgevolg)
Publiekrechtelijk: besluiten en handelingen tot het nemen en verrichten waarbij de bevoegdheid
exclusief aan een bestuursorgaan is verleend.
Strategisch besluitbegrip: de bestuursrechter bestempeld iets als een besluit zodat hij bevoegd is om
erover te oordelen.
1
, H3
Bestuursorgaan zijn bestuurlijke ambten, omdat zij organen zijn van een publiekrechtelijk
rechtspersoon (a-organen) of omdat er aan organen een publiekrechtelijke bevoegdheid is
toegekend (b-organen). T.a.v. a-organen is de Awb in al hun handelingen van toepassing, terwijl bij b-
organen de Awb slechts van toepassing is zover ze openbaar gezag uitoefenen. A-organen zijn
bestuursorganen van de Staat, gemeenten, provincies, waterschappen en andere openbare lichamen
met rechtspersoonlijkheid. Ook zijn dit organen van andere instellingen waaraan door de wet
rechtspersoonlijkheid is verleend. Er is dus een formeel criterium: het behoren tot een krachtens
publiekrecht ingestelde rechtspersoon. Voor b-organen is er een materieel criterium: andere (niet tot
een publiekrecht rechtspersoon behorende) personen of colleges met enig openbaar bezag bekleed.
Het criterium is vaak of dat orgaan besluiten kan nemen.
Voor besluiten geldt het Awb zonder meer, maar niet alle normen zijn van toepassing op feitelijke
handelingen en privaatrechtelijke grondslagen.
Als alle bevoegdheden toekomen aan de minister heet dat concentratie. Als bepaalde bevoegdheden
rechtstreeks aan rijksambtenaren worden toegekend is er sprake van deconcentratie. Bij
deconcentratie is de ambtenaar zelf bevoegd en juridisch aanspreekbaar.
Juridische organisatie van een gemeente is geregeld in de Gemeentewet. Aan het hoofd staan de
Gemeenteraad. De wethouders en burgemeester vormen het college van B&W, dat verantwoording
schuldig is aan de Gemeenteraad. Wethouders zijn afzonderlijk geen bestuursorganen,
burgermeester wel.
Commissies zijn bestuursorganen, zelfs a-orgaan. Commissies met een algemene bestuurstaak heten
territoriale commissies. Commissies met specifieke taak heten functionele commissies.
De raad is de voornaamste gemeentelijke wetgever. Ook kan de raad bestemmingsplannen
vaststellen. Daarnaast controleren ze het college van B&W.
Het college van B&W is het dagelijks bestuur en bereid de besluiten van de raad voor en voert deze
uit. Ook hebben zij vaak een beschikkingsbevoegdheid en zijn ze bevoegd tot toepassing van
bestuursdwang en het opleggen van een last onder dwangsom.
De burgermeester is voorzitter van de raad en van het college van B&W. Hij heeft een belangrijke
taak bij het voorbereiden van de vergaderingen en de besluitvorming daarin. Hij vertegenwoordigt
de rechtspersoon gemeente en is belast met handhaving van openbare orde. Hij heeft opperbevel bij
brand en toezicht op openbare samenkomsten en vermakelijkheden. De taken die hij krijgt van het
college voert hij uit namens het college.
De organisatie van het provinciale bestuur wordt geregeld in de Provinciewet. De CvdK is als
onderdeel van de GS een provinciefunctionaris maar als afzonderlijk orgaan een rijksorgaan. Hij is
vertegenwoordiger van de rechtspersoon provincie. Provinciale Staten zijn de provinciale wetgever.
Stellen verordeningen vast en oefenen politieke controle uit op GS en CvdK. Het GS is het dagelijks
bestuur en zorgen voor de voorbereiding en uitvoering van de besluiten van PS.
De bestuurlijke organisatie van de waterschappen is geregeld in de Waterschapswet. Het algemeen
bestuur maakt de verordeningen, het dagelijks bestuur verzorgt de voorbereiding en de uitvoering
van besluiten van het algemeen bestuur. De voorzitter zit beide besturen voor en vertegenwoordigt
het waterschap in buiten rechte. Voorzitter en dagelijks bestuur zijn verantwoording schuldig aan
algemeen bestuur.
ZBO’s: organen die een bestuurstaak verrichten op centraal niveau maar die niet ondergeschikt zijn
aan een minister en daardoor geen directe bestuurlijke en democratische controle kennen. Ze
hebben een zelfstandige taakuitoefening.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper merbelslothouwer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.