Dit betreft een samenvatting behorende bij Biologiemethode Nectar Hoofdstuk 9 voor 3HAVO en 3VWO. Hierin wordt heel hoofdstuk 9 behandeld. De hoofdstukken gaan over het menselijk lichaam.
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 9
Paragraaf 1: Het werkt!
Bouw van het lichaam
Cel -> weefsel -> orgaan -> orgaanstelsel -> organisme
Orgaanstelsels
Orgaanstelsel Functie
- Verteringsstelsel Verteren van voedsel zodat het bloed de voedingsstoffen kan opnemen.
- Ademhalingsstelsel Opnemen van lucht en doorgeven aan het bloed en uitscheiden van
koolstofdioxide.
- Bloedvatenstelsel Vervoeren van voedingsstoffen en afvalstoffen.
- Uitscheidingsstelsel Het kwijtraken van afvalstoffen.
- Zenuwstelsel Het goed laten werken van alle organen. Ze versturen opdrachten voor de
hersenen.
Energievoorziening
Spieren komen aan energie door het koolhydraat glucose.
C6H12O6 + O2 -> H 2O + CO2
Glucose + zuurstof -> water + koolstofdioxide
C6H12O6 komt je lichaam binnen via voedsel
O2 komt je lichaam binnen via je neus of mond
H2O wordt uitgescheiden via je nieren (urine), huid (zweten) of longen (uitademen)
CO2 wordt uitgescheiden via je longen.
Voedingsstoffen (waaronder eiwitten, vetten en de meeste koolhydraten) zijn te groot om in 1x in
het bloed opgenomen te worden. Deze moeten daarom eerst verteerd worden. Dit wordt gedaan
door enzymen. Het enzym werkt als volgt:
1. Het enzym bindt zich aan de voedingsstof.
2. Het enzym knipt de voedingsstof in tweeën.
3. Het enzym laat os en kan daarna opnieuw dezelfde soort voedingsstof afbreken.
Enzymen werken het beste op de optimumtemperatuur (bij de mens vaak 37ºC). Het enzym begint
met werken bij de minimumtemperatuur en eindigt bij de maximumtemperatuur. Hoger dan de
maximumtemperatuur raakt het enzym blijvend beschadigd.
Er zitten 3 buizen achter in je kil. Twee worden er als je iets door wil slikken afgesloten. (Huig voor
neusholte en strotklepje voor luchtpijp).
Eten in de slokdarm wordt voortbewogen door peristaltische bewegingen. Kringspieren trekken
samen, waarna de lengtespieren samentrekken.
# Naam Verteert dmv.
1. Mondholte Kaken en speeksel
2. Maag Kneden en maagsap met maagzuur
3. Twaalfvingerige darm Alvleessap (voor vertering van zetmeel, vet en eiwit) en gal
(verdeelt vet in kleine stukken = makkelijker voor enzymen.
4. Dunne darm Darmsap
In de dunne darm worden dmv haarvaten de voedingsstoffen opgenomen in het bloed.
Stoffen die niet verteerd kunnen worden (waaronder voedingsvezels en gal) worden via je
endeldarm tot poep gemaakt en dit verlaat via je anus je lichaam.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper markheezen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
