Tentamen informatiekunde 2024
Stof:
- Pintar & Hopping, Information Science: The Basics
o Introduction
o H2 (p. 22-40)
o H4 (p. 64-66 en 79-82 + 67-79)
o H7 (p. 130-147)
o H3 (p. 43-60)
- Kline, “Cybernetics, Management Science, and Technology Policy: The
Emergence of ‘Information Technology’ as a Keyword, 1948-1985”
- Haider & Sundin, “Beyond the legacy of the Enlightenment? Online
encyclopaedias as digital heterotopias”
- Hoorcollege 1
- Hoorcollege 2
- Hoorcollege 3
,CYCLUS 1
WEEK 1-2
, Introduction
Covid-19 en de digitale kloof
1. Ongelijke toegang tijdens de pandemie:
o In de eerste maanden van de Covid-19-pandemie moesten
scholen wereldwijd overschakelen naar online onderwijs.
o Een foto toonde de ongelijkheid: twee meisjes zaten buiten
een Taco Bell in Californië om gebruik te maken van gratis Wi-
Fi voor hun lessen.
o Hoewel technologieën deze overstap mogelijk maakten, werd
duidelijk dat niet iedereen dezelfde toegang had.
2. Digitale kloof:
o In Californië, de thuisbasis van Silicon Valley, heeft 40% van de
Latino-gezinnen geen internettoegang.
o Dit benadrukte de ongelijkheid in toegang tot technologie en
onderwijs, zowel binnen gemeenschappen als wereldwijd.
3. Reactie op het probleem:
o De schooldistrict van Salinas voorzag studenten van 1.500 Wi-
Fi-hotspots en 10.000 Chromebooks.
o De situatie leidde tot de wet "Broadband for All" in Californië,
die $6 miljard vrijmaakte om internettoegang te verbeteren,
vooral in landelijke gebieden.
Uitdagingen van informatietoegang
4. Ongelijke toegang tot informatie:
o De ongelijke verdeling van internet en apparaten weerspiegelt
bredere ongelijkheden in toegang tot informatie.
o Zelfs als mensen toegang hebben, is niet alle online informatie
betrouwbaar of in hun belang geplaatst.
5. Disinformatie en informatiewapens:
, o Disinformatie wordt vaak gebruikt voor politieke of financiële
doelen.
o Tijdens crises zoals pandemieën of oorlogen, zoals in Oekraïne,
kan informatie levensreddend zijn of als wapen worden
ingezet.
6. Privacy en datagebruik:
o Bedrijven en overheden hebben toegang tot enorme
hoeveelheden persoonlijke data.
o Mensen hebben vaak weinig controle over hoe deze gegevens
worden gebruikt, wat de noodzaak van informatiegeletterdheid
benadrukt.
Rol van onderwijs en informatiewetenschap
7. Informatieongelijkheid door onderwijs:
o Onderwijs bepaalt in sterke mate of mensen toegang hebben
tot betrouwbare informatie en hun privacy kunnen
beschermen.
o Slechte onderwijssystemen vergroten de kloof tussen de
“informatie-rijken” en de “informatie-armen.”
8. Breed scala aan informatiewetenschappelijke uitdagingen:
o Problemen zoals complottheorieën, verkiezingsmanipulatie,
privacykwesties, gezondheidsverschillen en algoritmische
vooroordelen zijn relevant voor informatiewetenschap.
9. Informatiewetenschap als oplossing:
o Het vakgebied helpt bij het classificeren, organiseren,
analyseren en bewaren van informatie.
o Informatiewetenschappers werken in verschillende beroepen,
zoals bibliothecarissen, analisten, en ontwerpers, en gebruiken
allerlei tools en methoden.
10. Interdisciplinair onderzoek:
o Informatiewetenschap combineert kwantitatief en kwalitatief
onderzoek om vragen te beantwoorden over alle domeinen
van menselijke kennis.