Strategic Management les aantekeningen
Les 1
Je moet weten op welk moment je welke model moet toepassen. Het boek hebben is belangrijk
omdat degene die het tentamen maakt schrijver van het boek is.
Het gaat om dat je de theorie en modellen begrijpt en kan toepassen. Er kan een artikel uit het FD
interessant genoeg zijn om tijdens het tentamen gevraagd te worden. Het tentamen is een
combinatie van open- en meerkeuzevragen.
Als je theorie vooraf bestudeerd, hier tijdens de les weer de theorie te horen krijgt en dan ermee
oefent, zal het tentamen goed moeten komen.
Zorg dat je het model uit de wetenschappelijke artikelen kent, want de meeste artikelen komen in ons
boek terug.
1. Introductie
Als je dit vak hebt afgerond ben je in staat om:
• basistheorieën op het terrein van strategisch management toe te passen;
• relevante ontwikkelingen in de macro- en de meso-omgeving van organisaties te analyseren;
• te bepalen welke strategische en operationele risico samenhangen met een mismatch van door
organisaties toegepaste businessmodellen;
• verandervoorstellen te doen om nieuw ontwikkelde strategieën effectief in te voeren.
Voor een accountant is het essentieel om kennis te hebben van het strategisch management van
zijn of haar klant.
Redenen (1/3):
1. Inzicht in doelen en strategie: is de financiële informatie die wordt gerapporteerd in lijn is met
deze doelen?
2. Risicobeoordeling: wat zijn de potentiële risico’s van de gevolgde strategie?
3. Beoordeling van continuïteit en ‘going concern’: hoe staat het met de langetermijn visie en
duurzaamheid in relatie tot de continuïteit en de levensvatbaarheid van de organisatie?
Redenen (2/3):
4. Evaluatie van interne controle: hoe beïnvloedt het strategisch management de opzet en werking
van de interne controles binnen de organisatie?
5. Inzicht in de financiële prognoses en budgettering: zijn de financiële prognoses en budgetten
realistisch en liggen deze in lijn met de marktverwachtingen en de strategische doelen van de
organisatie?
6. Ondersteuning van stakeholdercommunicatie: wat kan worden gecommuniceerd over de
toekomstige richting van de organisatie, de risico’s en de kansen die de strategie met zich
meebrengt?
1
,Redenen (3/3):
7. Compliance met regels en regelgeving: welke invloed heeft de strategie van de organisatie op de
naleving van regelgeving (milieuvoorschriften bij een groene investeringsstrategie, etc.) en wordt
dit adequaat gerapporteerd in de financiële overzichten?
8. Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD): hoe operationaliseert de organisatie de
strategische duurzaamheidsdoelen en hoe worden deze doelen geïntegreerd in de
bedrijfsprocessen?
Kortom, voor een accountant is het essentieel om kennis te hebben van het strategisch management
van zijn of haar klant, omdat dit begrip een diepere context biedt voor het uitvoeren van de audit en
het beoordelen van de financiële verslaglegging.
Waarom gaan we kijken naar de strategie van bedrijven? Om bijv. de effecten van de strategie die in
de jaarrekening in de cijfers te zien zijn, te kunnen verklaren. We willen een gevoel krijgen bij wat er
met een bedrijf gebeurt en meer het verhaal achter de cijfers in kaart brengen.
Stel dat een bedrijf als strategie zegt dat ze in een bepaalde sector willen gaan investeren en
toetreden, veel kosten hiervoor maken en dan dit niet in hun jaarverslag vermelden. Dat is dan heel
opmerkelijk en geeft geen beeld van wat er achter de cijfers die in de winst- en verliesrekening komen
zit.
In het buitenland handelen kan ook een strategie zijn. Blokker was het eerste bedrijf die producten
uit China kocht om weer in Nederland te verkopen.
Een bedrijf dacht strategisch slim te zijn om op ieder continent een fabriek te bouwen. Ze hadden een
fabriek in Amerika, China en Nederland. In China werden ze door de lokale overheid gepest omdat ze
Trump aanhangers uit Texas waren. Door politieke spanningen en veranderingen werd hun strategie
dus waardeloos.
Het is goed om de doelen en strategie scherp te hebben om te kunnen controleren of wat er
gerapporteerd wordt klopt.
Risicobeoordeling, wat is het risico van de gevolgde strategie? Tijdens corona was er een groot tekort
aan fietsen. Toen hadden veel bedrijven een fietsfabriek gemaakt. Nu hebben ze een
overproductiecapaciteit omdat de vraag weer inzakt en er veel fabrieken zijn. Dit is dus het risico van
te snel op hypes en trends inspelen.
Beoordeling continuïteit going concern kan ook door naar de strategie van een bedrijf te kijken.
Evaluatie van interne controle. Heb je een cultuur in de organisatie van groeien groeien groeien
alleen winst maken, dan heb je andere interne controles dan een rustige cultuur waar stabiliteit
belangrijk gevonden wordt.
Toen ons boek geschreven was werd Tesla nog gezien als een mislukking, maar inmiddels is Tesla een
succesbedrijf.
Accountantskantoren nemen nu andere accountantskantoren over om het personeel probleem
proberen op te lossen.
2
, 1. Manieren om te groeien als accountantskantoor:
a. Groeien (spreiding)
b. Leiderschap (positionering)
c. Winst en omzet (geen strategie maar uitkomst)
d. Personeel behouden (positionering)
e. Overname (spreiding)
f. Digitalisering (positionering)
g. Investeringen (spreiding)
h. MKB-markt leider (spreiding)
Er zijn accountantskantoren die gebruik maken van nieuwe technologie zoals process mining.
Sommige kiezen voor fusies en overnames, sommige om specifiek op duurzaamheid te gaan. Ook zijn
er kantoren die klein en lokaal willen blijven en dus in kleine steden blijven, in plaats van te verhuizen
naar grote steden zoals Rotterdam en Amsterdam.
Het is een veel terugkomende strategie dat accountantskantoren de top10 accountantskantoren
groepje binnen willen komen. Dus ze willen groeien en op basis van marktaandeel en omzet een
top10 accountantskantoor proberen te worden.
Crowe Foederer maar ook andere accountantskantoren worden overgenomen door
investeringsmaatschappijen. Dit zorgt ervoor dat deze kantoren die overgenomen zijn nog meer winst
gedreven zullen worden.
Vroeger werd je als assistent accountant gerankt bij beoordelingsgesprekken op of je partner potentie
had. Je kreeg dan een P of geen P achter je naam na het einde van je beoordelingsgesprek. Er zijn nu
steeds minder assistent-accountants die een partner willen worden, door de tijdsinvestering die
hiervoor nodig.
2. Inleiding op strategie
Wat is strategie?
• Porter: [Competitive] strategy is “about being different. (…) It means deliberately choosing a
different set of activities to deliver a unique mix of value.” (Michael Porter)
• Mintzberg: (1) Strategy is a plan, a ‘how’, a means of getting from here to there (van A naar
Beter); (2) Strategy is a pattern in actions over time; for example, a company that regularly
markets very expensive products is using a "high end" strategy; (3) Strategy is perspective, that is,
vision and direction.
Whittington et al (vertaald):
“Strategie is de richting en afbakening van de activiteiten van een organisatie op de lange termijn,
hetgeen de organisatie concurrentievoordeel oplevert door de strategische inzet van middelen, om
in een veranderende omgeving tegemoet te komen aan de behoeften van de markten en de
verwachtingen van belanghebbenden.”
Whittington geeft aan dat strategie een plan is hoe je van A naar B kan komen. Mintzberg geeft aan
dat strategie een patroon van activiteiten is die je op de lange termijn neemt.
3
, De drie dimensies van strategie:
Strategisch management:
‘Strategisch management’ bestaat uit het voorbereiden, het maken en het implementeren van
strategische keuzen. Deze keuzen hebben betrekking op de keuzen ten aanzien van:
1. Spreiding van de activiteiten: producten (en diensten!), marktsegmenten en geografische
markten. Waar willen wij concurreren?
2. Positionering: het bereiken van een duurzaam concurrentievoordeel door onderscheidend
vermogen. Hoe willen we concurreren?
3. Strategische samenwerking met andere organisaties: allianties, joint ventures, fusies,
overnames, etc. Concurreren we alleen of samen?
Spreiding van de activiteiten: producten (en diensten), marktsegmenten en geografische
markten.
Positionering: je wilt ergens komen en daar uniek zijn en een duurzaam concurrentievoordeel
hebben.
Strategische samenwerking met andere organisaties: soms is het handig om strategische
samenwerkingen aan te gaan, en soms is het handig om het alleen te doen.
Je moet de afbeelding met de 3 paarse driehoeken over strategie goed kennen.
4
