Literatuur
o Reader
o Professioneel coachen H1, voor week 1
o Sociale psychologie (Roos Vonk) H4, voor week 4
Toets: 40 meerkeuzevragen
Week 1: Wat is coachen?
De coach en de coachrelatie
Wat is coachen?
o Verleden: voornamelijk in de sport (sportcoach) en op het werk (mentale coach voor
bedrijfsleven of artiesten).
Heden: werk en privéleven, bijvoorbeeld op zoek naar zingeving, hoeft niet alleen werk
gerelateerd te zijn.
o NOBCO (beroepsvereniging coaches): “Coachen is die vorm van professionele begeleiding
waarbij de coach als gelijkwaardige partner de cliënt ondersteunt bij het behalen van
zelfgekozen doelen.” NOBCO heeft 3 basisprincipes opgesteld:
1. Coachee is zelf verantwoordelijk idee hebben zelf iets te kunnen doen aan het
probleem, dus niet extern op de omstandigheden afschuiven zoals een relatie met de
baas. Geen slachtofferrol dus, want dan kan je niet coachen!
2. Gelijkwaardige relatie tussen coach en coachee
3. Doelen, middelen en keuze van de coachee zijn leidend
Kenmerken coaching
o Coachen is handelings- en resultaat gericht: je moet natuurlijk ook goed kunnen luisteren,
maar gaat voornamelijk om het doen (doelen, concrete oefening). actie!
o Coachen is gericht op heden en toekomst: oorzaak is niet relevant, gaan niet terug graven
o Beperkt aantal sessies (vb 2-5)
o Externe coach: buiten organisatie
+ objectief
Interne coach: binnen organisatie
+ weet wat er in de organisatie speelt
-subjectief/ bevooroordeeld
-dubbele rol/ hiërarchie bij coachende leidinggevende
Ontwikkeling coachen
o Veranderde tijdgeest: er is nu tijd voor reflectie. Verschuiving van overleven leven
o Geen taboe meer: vroeger geassocieerd met zware psychische problemen
o Anders denken over gezondheid: eerst pas bij uitval nu ontwikkeling/ bevlogen stimuleren
o Vergrijzingsdruk: meer ouderen, diversiteit in de laatste levensfase. Kan ook uit noodzaak
(zwaar werk)
,Johari Venster
1. Open ruimte: bekende informatie zoals kleur ogen
2. Blinde vlek: dominant in samenwerken, maar nooit
feedback op gekregen. Info voor jou is niet toegankelijk
3. Verborgen ruimte: bv. bewust kiezen die niet te delen
4. Onbekend terrein: niemand kent dit
Tijdens coachen: blinde vlek open ruimte
Verschillende begeleidingsvormen
De vorm van geschikte begeleiding hangt af van: emotionele diepgang, tijdsperspectief en de
aanwezigheid van psychische klachten
1. Directief coachen
- Weinig/ geen problematiek. Oftewel de gezonde mens die ergens in vastloopt of een
vraag heeft.
- Gelijkwaardige relatie
- Niet de emotionele diepte in
- Heden en toekomst visie
2. Non-directief coachen/ counseling
- Iemand loopt vast, maar heeft geen psychische klachten. Denk aan een ontslag.
- Iets dieper op emotioneel gebied dan bij coachen.
- Beetje verleden, ook gericht op heden en toekomst
3. Therapie (door GZ-psycholoog, psychotherapeut of psychiater)
- Ernstigere psychische klachten psychotherapie.
- Dit is meer sturend, psycholoog is meer de expert.
- Emotionele diepte in (hoe emotioneel beladen is het probleem?)
- Verleden
Competenties van de coach (volgens NOBCO)
o Zelfinzicht: normen en waarden neem je sowieso mee in het coachen, heb hier dus inzicht op
o Gericht op zelfontwikkeling: kwaliteit van ons eigen instrument verbeteren beter coachen
o Omgaan met coachcontact: verwachtingen uitspreken van iedere partij
o Vormgeven coachrelatie: veilige omgeving kunnen creëren
o Stelt coachee in staat inzicht te verkrijgen: vermogen juiste vragen stellen inzicht
o Doel- en actiegerichtheid: interventies doen, zodat coachee iets gaat doen
o Gebruik van modellen en technieken: onderbouwd en verantwoord
o Evalueren: wat werkt/ wat niet?
Valkuilen coach draagt niet bij aan het proces van de coachee
Illusoire superioriteit: als coach denk je beter te zijn/ meer vaardigheden te hebben dan
anderen. Dus i.p.v. een depressieve klant door te verwijzen, ga je die persoon zelf
begeleiden. = jezelf overschatten
Hulpverlener syndroom: ander helpen omdat je het zelf prettig vindt levert erkenning en
waardering op. Kan ook als jij zelf een gemis hebt ervaart.
Nadeel: hoe harder jij werkt hoe luier je cliënt. Pas op dat je zelf geen burn-out krijgt doordat
je te hard werkt en te betrokken bent. Je moet niet ten koste van je eigen welzijn helpen.
Moeilijk los kunnen laten door dat je je gaat hechten, niet in belang van de cliënt.
Onvoldoende kennis van psychologische klachten en stoornissen DSM-IV
Te veel beïnvloeding: coachee net teveel sturen, juist ander zijn proces gunnen om zelf tot
oplossingen/inzichten te komen. Vergt geduld omdat jij tot snellere inzichten komt.
, Coaching relatie: overeenkomst tussen coach en coachee m.b.t.
o Doelen behandeling: heldere overeenkomst
o Taken die er binnen het contract moeten worden verricht: voorbeeld coachee moet zelf aan
de slag gaan i.p.v. de coach. Anders zijn de taken niet duidelijk
o Het ervaren van een positieve band: effect traject is positiever bij een goede relatie
Ethische kwesties
o Beroepscode: handleiding met regels wat je zou moeten doen in een bepaalde situatie
o Intervisie: collega’s binnen dezelfde beroepsgroep een casus inbrengen =gelijkwaardige
relatie
o Supervisie: je gaat als coach naar een soort mentor =niet gelijkwaardig
Evidence based coaching (EBS) = belangrijk!
Coaches combineren hun kennis en ervaring met relevante theoretische en wetenschappelijke kennis
om tot een zo effectief mogelijke coaching te komen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoukslotboom. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.