Samenvatting
Samenvatting Samenleving, Opvoeding en Onderwijs (SOO) Week 1-10
Deze samenvatting bevat omschrijvingen van de werkgroepen, hoorcolleges en relevante literatuur van dit vak.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 49 pagina's
Voorbeeld 3 van de 49 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
1Samenvatting Samenleving, Opvoeding en Onderwijs
Tentamen op 29 januari 2024
Belangrijke begrippen of relevante stof kort uitgelegd
Week 1 – Opvoeding en onderwijs in context: het sociologische perspectief
Werkgroep 1.1 Powerpoint:
1. Wat is sociologie? Waar houden sociologen zich mee bezig?
Sociologie is de wetenschappelijke studie van menselijk gedrag in sociale contexten, zoals
groepen, gemeenschappen en samenlevingen. Sociologen onderzoeken sociale structuren,
culturele normen, ongelijkheden, en hoe mensen in groepen functioneren. Het onderzoekt
culturen, gelijkheid, vrijheid, het demografisch aspect en andere brede onderwerpen in de
samenleving.
2. Wat kenmerkt het sociologisch perspectief en hoe onderscheidt het sociologisch
perspectief zich van het pedagogisch of psychologisch perspectief?
Individu vs samenleving.
Het psychologisch en pedagogisch perspectief focussen zich op het individu, waarbij het
psychologisch perspectief de nadruk legt op interne processen, emoties en cognitie, en het
pedagogisch perspectief op leerprocessen en opvoeding.
Het sociologisch perspectief focust zich op bredere sociale structuren en hun invloed op
het collectieve gedrag, in plaats van het individuele gedrag.
Ongelijkheid is een centraal thema binnen de sociologie. Sociale ongelijkheid verwijst naar
een ongelijke verdeling van middelen, kansen, macht, en privileges tussen verschillende
groepen binnen een samenleving. Dit kan betrekking hebben op diverse aspecten van het
leven, zoals inkomen, onderwijs, gezondheid, politieke invloed, en sociale status. In essentie
betekent sociale ongelijkheid dat sommige groepen in de samenleving systematisch meer
voordelen en mogelijkheden hebben dan anderen, waardoor ongelijkheden in
levensomstandigheden en -uitkomsten ontstaan.
Hoorcollege:
Er zijn verschillende perspectieven om een vraagstuk te bekijken:
- Biomedisch: nadruk op symptomen en medische verklaringen
,2
- Orthopedagogisch/psychologisch: nadruk op aard en achtergronden van problemen bij
opvoeden
- Sociologisch: kritisch op individualisering van gedragsproblemen. Dit perspectief
stelt dat het probleem ook in de samenleving kan liggen, ipv bij het individu.
Vanuit het sociologisch perspectief kan de toename van ADHD-diagnoses liggen aan sociale
en maatschappelijke veranderingen, zoals meer nadruk op algemene vorming, theorie en
abstracte kennis, meer investering van de overheid in een kenniseconomie, meer druk om te
presteren, en criterium van disfunctioneren. In de zorg speelt prestatiebekostiging een rol; hoe
meer diagnoses, hoe meer geld, dus sneller diagnosticeren. In het onderwijs heb je de
leerlinggebonden financiering; wat normaal is wordt sneller als abnormaal beschouwd.
De toename werd een typisch voorbeeld van ‘medicalisering van het probleem’: er kwam
medicatie voor ADHD op de markt en ouders beschouwden het liever als een medisch
probleem dan een sociaal probleem zodat zij minder druk en verantwoordelijkheid voelden.
De publieke mening over psychiatrie veranderde. De drempel om hulp te zoeken werd lager,
medicatiegebruik voor psychische aandoeningen werd als positief beschouwd en patiënten
zochten meer informatie op voordat ze naar de dokter gingen, vroegen, en vaak kregen, een
bepaalde behandeling die ze online hadden gevonden.
Ook helpt het discours in media hierbij: deze discours legt de nadruk op negatieve
consequenties van onbehandelde ADHD.
Al met al is de manier waarop ADHD wordt begrepen, ervaren, en mee wordt omgegaan
beïnvloed door maatschappelijke en sociale context. Opvoeding en onderwijs worden op hun
beurt beïnvloed door opvattingen over normaal/abnormaal, economische ontwikkelingen en
politieke ontwikkelingen. Een sociologische benadering biedt pedagogen inzicht in, en ruimte
voor, alternatieve verklaringen van vraagstukken.
De kenmerken van het sociologisch perspectief
Centrale vraag Bauman: hoe onderscheidt de sociologie zich van andere wetenschappelijke
disciplines? (Let op! Voor de oefententamenvraag moest je beiden benoemen.)
- De sociologie onderscheidt zich van andere disciplines door de blik waarmee
sociologen de werkelijkheid benaderen.
Wat kenmerkt de sociologische blik?: individuen verschijnen in de sociologie altijd
als elementen van wijdere sociale figuraties.
, 3
Ze brengen het sociale in het individuele. Sociologie is in zijn definitie niet
individualiserend, maar kijkt altijd naar de bredere sociale context en de invloed
daarvan op gedrag. Dit is 1 van de kernelementen van Bauman.
Dit is anders dan de wetenschappelijke bril van sociologen, want die sluit wel aan bij
andere disciplines.
- De sociologie onderscheidt zich van andere disciplines door de grondvraag waar
sociologen zich mee bezighouden.
Grondvraag: In hoeverre maakt het uit dat actoren altijd afhankelijk zijn van elkaar?
De vraag die zij stellen verschilt van andere disciplines. Ze gaan er van uit dat
individuen continu in contact zijn met elkaar en afhankelijk zijn van elkaar. In
hoeverre maakt die afhankelijkheid uit? Hoe beïnvloedt het elkaar?
Powerpoint week 2: wat is het effect van het feit dat mensen samen leven?
(Het sociaalecologisch model van Bronfenbrenner is geen voorbeeld van een sociologisch
perspectief. Dat komt omdat Bronfenbrenner de maatschappij en het individu lostrekt van
elkaar. Sociologen hebben moeite met het lostrekken: zij zien de maatschappij als 1, waarbij
alles elkaar beïnvloedt. Sociologen zien individuen als delen van een groot systeem; zij
worden niet erkend als losse eenheden.)
(Een sociologisch perspectief is niet per se een macro-perspectief, soms gaat namelijk de
micro-bril op en worden micro dingen geanalyseerd.)
Werkgroep 1.2 Powerpoint:
Ongelijkheid in onderwijsresultaten
Neurobiologisch perspectief – verschillen in hersenen, werkgeheugen, verbanden leggen,
taalontwikkeling verschillen in cognitieve vermogen
Psychologisch perspectief – stoornissen, leerproblemen, faalangst, emoties
Pedagogisch perspectief – weinig/geen ondersteuning van ouders, weinig geld en materialen
voor school, geen onderliggende ondersteuning of netwerk, gebrek aan rustige
werkomgeving, ongelijkheid ontstaat door opvoeding en omgeving
Sociologisch perspectief – inrichting van het onderwijssysteem, de normen van de
samenleving, culturele bias
Waarde van het sociologisch perspectief voor een pedagoog (of academische leerkracht):
wat levert het pedagogen op?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noaheijnis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,42. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 65507 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen