100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
Eerder door jou gezocht
Klinische psychologie theorieën en psychopathologie van Henk T. van der Molen, Ellin Simon, Jacques van Lankveld (red.), derde druk: Begrippenlijst hoofdstuk 1 t/m 10 (deeltentamen 1)€4,74
In winkelwagen
Klinische psychologie theorieën en psychopathologie van Henk T. van der Molen, Ellin Simon, Jacques van Lankveld (red.), derde druk: Begrippenlijst hoofdstuk 1 t/m 10 (deeltentamen 1)
Deze begrippenlijst bevat, naast de verklaringen van de kernwoorden uit het boek, ook alle andere relevante begrippen en termen die van belang zijn om de stof te leren van module PB0104. Het gaat om de hoofdstukken 1 t/m 10 die nodig zijn voor deeltentamen 1.
Als je de begrippenlijst print kun je,...
Begrippenlijst Klinische psychologie 1 (deeltentamen 1)
Theorieën en psychopathologie
Van der Molen, Simon en Van Lankveld derde druk
Samengesteld door Mireille Nefkens
Deze begrippen zijn ook vetgedrukt terug te vinden in de schematische samenvatting die hoort bij
het boek Klinische psychologie en die ook te koop is (los of in een bundel) op Stuvia
De begrippen zijn niet altijd in zijn algemeenheid uitgelegd maar in het licht van de informatie uit het
boek.
Thema 1: Theoretische referentiekaders
Hoofdstuk 1: Over klinische psychologie en ‘abnormaal’ gedrag
Begrip Beschrijving
Basisdisciplines Een aantal disciplines binnen de psychologie. Het zijn er 5:
- Psychologische functieleer
- Ontwikkelingspsychologie
- Gedragsleer (sociale psychologie)
- Persoonlijkheidspsychologie
- Methodenleer
Toepassingsgerichte Een aantal disciplines binnen de psychologie. Het zijn er 3:
disciplines - Klinische- en gezondheidspsychologie
- Arbeids- en organisatiepsychologie
- Onderwijspsychologie
Klinische psychologie Discipline binnen de psychologie die zich in de kern bezighoudt met
psychische stoornissen.
Definities zijn van klinische psychologie zijn breed en andere juist
beperkt.
Pathologie Ziekteleer. Houdt zich bezig met het ontstaan en het verloop van
ziekten.
Abnormale psychologie Term uit de Angelsaksische literatuur klinische psychologie.
Persoonlijkheidspsychologie Basisdiscipline binnen de psychologie die de verschillen tussen
mensen bestudeert op het gebied van capaciteiten en eigenschappen
in het algemeen.
Klinisch psycholoog Houdt zich bezig met diagnostiek en behandeling van mensen met
psychische problemen.
Heeft een academische opleiding gevolgd in de psychologie, bachelor
en master met als specialisatie klinische psychologie (4 jaar). Daarna
nog een postdoctorale scholing van 2 jaar in de klinische psychologie
(voor BIG registratie).
Is meer algemeen gevormd en methodologisch goed onderlegd.
Psychiater Houdt zich bezig met diagnostiek en behandeling van mensen met
psychische problemen.
Heeft een academische opleiding gevolgd in de geneeskunde (6 jaar).
Daarna volgt een 4-jarige specialisatie tot psychiater.
Is meer specialistisch gevormd met verstand van de biologische
aspecten bij mentale stoornissen.
Is bevoegd om psychofarmaca voor te schrijven.
,7 Factoren van abnormaal 7 Factoren benoemd door Seligman, Walker en Rosenham waarmee
gedrag bepaald kan worden of gedrag abnormaal of pathologisch is. Ten
minste 1 van de 7 factoren moet zich voordoen om van abnormaliteit
te kunnen spreken. Als gedrag als abnormaal wordt beschouwd hoeft
er nog geen sprake te zijn van een psychische stoornis.
1. Persoonlijk lijden
2. (Dis)Functionaliteit van het gedrag
3. Irrationeel en onbegrijpelijk gedrag
4. Onvoorspelbaarheid en controleverlies
5. Opvallend en onconventioneel gedrag
6. Gedrag dat een ongemakkelijk gevoel bij anderen teweeg
brengt
7. Het overtreden van morele normen.
American Psychiatric Amerikaanse beroepsvereniging van universitair geschoolde
Association (APA) psychologen. De APA is van grote invloed op de ontwikkeling van de
wetenschap van de psychologie en is vooral bekend om haar APA-
stijl, een richtlijn voor rapportering van wetenschappelijk onderzoek.
Ook zorgt de APA voor de totstandkoming van de DSM.
Persoonlijk lijden Factor 1 van de 7 factoren van abnormaal gedrag.
De mate waarin een persoon lijdt onder zijn psychische problemen.
(Dis)functionaliteit van Factor 2 van de 7 factoren van abnormaal gedrag.
gedrag De mate waarin gedrag het dagelijks functioneren en het
welbevinden van het individu ondermijnt.
Irrationeel en onbegrijpelijk Factor 3 van de 7 factoren van abnormaal gedrag.
gedrag Hiervan is sprake als men in het gedrag geen logica of zin kan
ontdekken, en als men geneigd is om de persoon als abnormaal te
zien.
Onvoorspelbaarheid en Factor 4 van de 7 factoren van abnormaal gedrag.
controleverlies Hiervan is sprake als gedrag niet meer voorspelbaar of consistent is
of als iemand zijn gedrag niet meer in de hand heeft.
Ontremd of onbekend gedrag.
Opvallend en Factor 5 van de 7 factoren van abnormaal gedrag.
onconventioneel gedrag De mate waarin gedrag afwijkt van het gebruikelijke gedrag. Als
gedrag ongebruikelijk is en ook nog opvallend, zal het eerder als
abnormaal worden beschouwd.
Gedrag dat een Factor 6 van de 7 factoren van abnormaal gedrag.
ongemakkelijk gevoel bij Gedrag waarmee de ongeschreven regels in een bepaalde cultuur
anderen teweeg brengt worden overschreden. Het gedrag voldoet niet aan impliciete sociale
verwachtingen.
Overtreden van morele Factor 7 van de 7 factoren van abnormaal gedrag.
normen Gedrag wordt beoordeeld in termen van goed en kwaad. Er is sprake
van overtreding van morele normen als gedrag als slecht wordt
beoordeeld en daardoor als abnormaal wordt gezien.
Observer discomfort Een onbehaaglijk gevoel bij de toeschouwer dat wordt veroorzaakt
door gedrag van anderen als deze impliciete sociale regels (gepast
gedrag) overtreedt.
Impliciete regels (restregels) Term van Scheff voor impliciete sociale verwachtingen. Vaak wordt
men zich pas bewust van deze regels als ze worden overtreden.
Psychische stoornis Definitie door de APA:
Een syndroom, gekenmerkt door klinisch significante symptomen op
het gebied van de cognitieve functies, de emotieregulatie of het
, gedrag van een persoon, dat een uiting is van een disfunctie in de
psychologische, biologische of ontwikkelingsprocessen die ten
grondslag liggen aan het psychisch functioneren.
Deviant gedrag Afwijkend gedrag.
Uitsluitende Omstandigheden die moeten helpen om te voorkomen dat de
omstandigheden definitie van mentale stoornissen wordt gebruikt voor sociale
repressie (onderdrukking). Er zijn 3 uitsluitende omstandigheden:
1. Te verwachten en cultureel aanvaarde reacties
2. Deviant gedrag dat voortvloeit uit het behoren tot een
politieke, religieuze en/of seksuele minderheid
3. Gedrag dat voortkomt uit een persoonlijk conflict tussen
individu en maatschappij.
Statistisch model Model 1 dat wordt gebruikt om de grens tussen normaal en
abnormaal gedrag aan te geven.
Uitgangspunt is de ‘normaalverdeling’, van menselijke
eigenschappen. Er is sprake van abnormaliteit bij extreem lage en
extreem hoge scores als deze betrouwbaar en valide zijn gemeten.
Medisch- of ziektemodel Model 2 dat wordt gebruikt om de grens tussen normaal en
abnormaal gedrag aan te geven.
Uitgangspunt van dit model is dat oorzaken van psychische
stoornissen moeten worden gezocht in onderliggende mechanismen.
Deze mechanismen kunnen somatogeen of psychogeen zijn.
Somatogeen Een lichamelijke aandoening ligt ten grondslag aan een psychische
stoornis.
Dementia paralytica Geestelijke aftakeling die ontstaat lang na een niet of onvoldoende
behandelde syfilis.
General pareses Algemene verlamming. Andere term voor dementia paralytica.
Neurosyfilis Andere term voor dementia paralytica.
Psychogeen Aan een stoornis ligt een psychologisch mechanisme ten grondslag.
Psycho-educational Beweging die rond 1975 het medisch- of ziektemodel sterk
movement bekritiseerde als middel om de grens tussen normaal en abnormaal
gedrag te kunnen aangeven.
Antipsychiatrie Beweging die rond 1960 vijandig stond tegenover de gebruikelijke
praktijken in de psychiatrie. Ze bekritiseerde ook sterk het medisch-
of ziektemodel.
Labelling theorie Theorie die stelt dat het gebruik van begrippen als ziekte en therapie,
stigmatisering in de hand werken. Het leidt tot selffulfilling prophecy.
Leer- of onderwijsmodel Model 3 dat wordt gebruikt om de grens tussen normaal en
abnormaal gedrag aan te geven.
Model dat een alternatief is voor het medisch model, in die situaties
dat er geen duidelijke organische oorzaken te vinden zijn voor
stoornis. Het model stelt dat stoornissen zijn ontstaan door een
verkeerd verlopen leerproces.
Vaardigheidstekorten Term uit het leer- of onderwijsmodel die wordt gebruikt om
uitkomsten van een diagnose te verwoorden (in plaats van te
spreken over stoornissen).
Demarcatie- of Term uit het leer- of onderwijsmodel. Criterium om het onderscheid
afgrenzingscriterium te bepalen tussen ziekte en gezondheid en wat gelegen is in de
begrippen:
- Verantwoordelijkheid
- Aanspreekbaarheid
, Als deze 2 criteria aan de orde zijn is er geen sprake van ziekte.
Thema 1: Theoretische referentiekaders
Hoofdstuk 2: Neurobiologische benaderingen van psychopathologie
Begrip Beschrijving
Reductionisme Wezenskenmerk van de wetenschap. De opvatting dat de
wetenschap altijd zal zoeken naar één of een beperkt aantal
onderliggende mechanismen om een fenomeen te verklaren. Het
onderliggende mechanisme kan worden gevonden in:
- Een maatschappelijke omstandigheid
- Een psychologisch leerprincipe
- Een biologisch proces.
Manier van denken die een eenduidige relatie veronderstelt tussen
oorzaak en gevolg.
Frontale lobotomie Chirurgische ingreep in de hersenen waarbij de verbindingen tussen
het voorhoofdsgedeelte en de rest van de hersenen worden
doorgesneden of de frontaalkwab wordt verwijderd.
Neuroleptica Antipsychotische medicijnen.
Chloorpromazine Een soort neurolepticum/antipsychoticum dat wordt gebruikt bij
schizofrenie.
Haloperidol Een soort neurolepticum/antipsychoticum dat wordt gebruikt bij
schizofrenie.
Broca’s afasie Taalstoornis die ontstaat door beschadiging van de linker
frontaalkwab. Uit zich in langzaam spreken, slecht articuleren en
spreken in telegramstijl.
Etiologie Leer van de oorzaken van ziektes en de ontstaansgeschiedenis.
Internaliserende Hangt samen met overactiviteit van het autonome zenuwstelsel.
problematiek Wordt gekenmerkt door emotionele instabiliteit en een verstoord
affect. Voorbeelden van internaliserende stoornissen:
- Angststoornissen
- Stemmingsstoornissen
- Teruggetrokken en geremd gedrag
De problematiek is vooral storend voor de persoon zelf.
Externaliserende Hangt samen met een onderactiviteit van het autonome
problematiek zenuwstelsel. Wordt gekenmerkt door gedragsproblemen zoals:
- Agressief gedrag
- Antisociaal gedrag
- Impulsief gedrag
De problematiek is vooral storend voor de omgeving. De
gedragsproblemen vormen een groot risico voor het ontwikkelen van
crimineel en gewelddadig gedrag.
Genetisch perspectief bij Perspectief van waaruit gekeken wordt naar psychische stoornissen
psychopathologie en de genetische/erfelijke achtergrond daarvan.
Omgevingsfactoren Factoren in iemands omgeving die een rol spelen bij het tot uiting
komen van psychische stoornissen. Ze spelen een rol naast de
genetische achtergrond.
Familiestudies Bron 1 waar genetisch onderzoek gebruik van maakt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Mivatsamen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,74. Je zit daarna nergens aan vast.
