Uitgebreide en overzichtelijke samenvatting van het vak Personen- en familierecht. Alle belangrijke wetten uitgelegd, inclusief stappenplannen en jurisprudentie. Met deze samenvatting heb ik zelf een 8,5 gehaald voor het vak.
WEEK 1.1 – Inleiding algemeen personen- en familierecht nationaal en internationaal
Personen- en familierecht
- Veelzijdig rechtsgebied, veel soorten onderwerpen
- Onderscheid
o Personenrecht:
Geheel aan rechtsregels die de rechtspositie van de individuele
natuurlijke persoon bepalen
o Familierecht:
Huwelijk & GP en de rechten en plichten die daaruit voortvloeien
Het krijgen van kinderen
Huwelijksvermogensrecht
- Internationale verdragen spelen belangrijke rol EVRM, IRVK
De Persoon
Art. 1:1 BW
- Rechtssubject vanaf geboorte
- Niemand is ‘rechteloos’, iedereen is in staat drager van rechten en plichten te zijn
(rechtssubject)
Art. 1:2 BW
- Ongeboren kind
- Wordt reeds als geboren aangemerkt, indien dit in het belang van het ongeboren kind
is en mits het levend ter wereld komt
- In het belang van erfrecht erfgenaam
Art. 1:3 BW
- Zodra iemand wordt geboren, komt hij in een familierechtelijke betrekking tot andere
personen te staan en is er sprake van bloed- een aanverwantschap
Naam en Woonplaats
Art. 1:4 BW
- Voornaam
- Lid 1: Vermeld in geboorteakte
- Lid 2: Ambtenaar burgerlijke stand kan weigeren voornamen op te nemen die
ongepast zijn of overeenstemmen met een bestaande geslachtsnaam, tenzij deze
tevens gebruikelijke voornamen zijn
- Lid 4: Voor een voornaam wijziging moet er een verzoek worden ingediend bij de RB
Geslachtsnaam tot 1 Januari 1998:
- Bepaald door geslachtsnaam vader, tenzij het kind buiten huwelijk was geboren en niet
erkend door de vader
Art. 1:5 BW vanaf 1 Januari 1998
- Geslachtsnaam keuzevrijheid ouders
- Lid 1: kind enkel in familierechtelijke betrekking tot moeder moeder’s
geslachtsnaam
,Personen- en Familierecht Samenvatting
- Lid 4: familierechtelijke betrekking tot beide ouders, ouders verklaren bij geboorte
aangifte wiens geslachtsnaam
- Lid 5: Wanneer er geen gezamelijke keuze wordt gemaakt, dan prevaleert de naam
van de vader
- Lid 8: Wetgever acht eenheid binnen een familie belangrijk keuzevrijheid bestaat
alleen bij het eerste kind
Art. 1:7 BW
- Wijziging geslachtsnaam
- Lid 1: Bij ‘koninklijk besluit’
Art. 1:9 BW
- Echtgenoten/partners mogen de naam van de ander voeren
- Lid 3: Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen mannen en vrouwen
Woonplaats:
- De vraag waar iemand zijn woonplaats heeft, speelt op veel terreinen een rol van
privaatrecht, maar ook binnen publiekrecht
Art. 1:10 BW
- Woonplaats van een natuurlijk persoon bevindt zich zijner woonstede en bij gebreke
ter plaatse van zijn werkelijk verblijf
o Woonstede duurzaam karakter
Ingeschreven gemeentelijke basisadministratie
Regelmatige overnachting
Art. 1:12 BW
- Handelingsonbekwame hebben een ‘afgeleide woonplaats’
Het Huwelijk en Geregistreerd Partnerschap
Huwelijk
- De kern van het familierecht wordt gevormd door het huwelijk, de monogame
samenlevingsvorm tussen man en vrouw
- Sinds 2001: “van verschillend of gelijk geslacht”
Art. 1:30 BW
- Lid 1: Twee personen verschillend of gelijk geslacht
- Lid 2: Alleen in burgerlijke betrekkingen (geen religieuze aangelegenheid)
- Jo. 1:68: Godsdienstige plechtigheden mogen pas plaatsvinden nadat het burgerlijk
huwelijk is voltrokken
Materiele vereisten:
- Art. 1:31: Meerderjarig, 18 jaar
- Art. 1:32: Geen gestoorde geestesvermogens
- Art. 1:33/34: Monogamie
- Art. 1:37/38: indien onder curatele, toestemming van curator / kantonrechter vereist
- Art. 1:41: Mag niet te nauw verwant zijn
- Art. 1:57: Niet voldaan aan een van de vereisten huwelijksbeletsel
,Personen- en Familierecht Samenvatting
Formele vereisten
- Art. 1:44: voornemen huwelijk kenbaar maken door het verstrekken van gegevens
aan de ambtenaar
- Art. 1:62: Huwelijk mag pas vanaf de 14e dag na bekendmaking aan de ambtenaar
- Art. 1:46: Binnen een jaar na bekendmaking moet men getrouwd zijn
- Art. 1:64: Huwelijksvoltrekking geschiedt ten overstaan van de ambtenaar en in
tegenwoordigheid van ten minste 2 en max 4 getuigen op het gemeentehuis
- Art. 1:67 (1): Aanstaande echtgenoten leggen een verklaring af ten overstaan van de
ambtenaar en de getuigen
o Ja-woord = getrouwd
- Art. 1:67 (2): Ambtenaar verklaart dat de partijen gehuwd zijn en maakt een akte op
Stuiting huwelijk
- Art. 1:50:
o Rechtsgeldig verzetten tegen een aanstaand huwelijk
o Kan alleen als het huwelijk nog niet is voltrokken
o Schijnhuwelijk
- Bevoegden stuiting
o Art. 1:51 Bloedverwanten in rechte lijn, voogden en curatoren
o Art. 1:52 Echtgenoot / partner
o Art. 1:53 OM is verplicht wanneer het op de hoogte is van een
huwelijksbeletsel
- Wijze van stuiting
o Art. 1:54 Door middel van een akte aan de ambtenaar
- Gevolg
o Art. 1:56 Huwelijk mag niet worden voltrokken totdat stuiting is opgeheven
(1:55)
Nietig verklaren huwelijk
- Huwelijk is al tot stand gekomen (met huwelijksbeletselen)
- Bevoegdheid tot verzoek
o Art. 1:69 Bloedverwanten in rechte lijn
Echtgenoten
Personen met onmiddelijk belang
OM
- Wanneer?
o Art. 1:70 Onbevoegdheid ambtenaar
o Art: 1:71 (1) Echtgenoot zelf indien dwaling of bedreiging
o Art. 1:71a OM bij schijnhuwelijk
o Bij huwelijkbeletselen
- Nietigverklaring
o Art. 1:77 (1) Huwelijk wordt geacht nooit te hebben bestaan
o Art. 1:76 Middels rechter
Stappenplan
1. Is het huwelijk al voltrokken?
a. Nee? Stuiting mogelijk?
b. Ja? Vernietiging?
, Personen- en Familierecht Samenvatting
2. Wie mogen er stuiten / vernietigen?
3. Noem het gevolg:
a. Stuiting niet voltrokken huwelijk (art. 1:56)
b. Vernietiging terugwerkende kracht (art. 1:77 (1), tenzij 1:77 (2))
Geregistreerd Partnerschap
- Hoe?
o Art. 1:80a (3) Akte van registratie door ambtenaar burgerlijke stand
- Eindigen:
o Art. 1:80c (1)
- Bijna op alle punten gelijkgesteld met het huwelijk
Verschillen tussen HW/GP:
- Totstandkoming:
o HW Art. 1:67 (1) Ja-woord
o GP Art. 1:80a (1) Akte door ambtenaar burgerlijke stand
- Scheiding van tafel en bed
o HW wel mogelijk
o GP niet mogelijk
- Beëindiging
o HW ontbinding door rechter
o GP
Geen kinderen buitengerechtelijk, 1:80c
Wel kinderen Volg HW regels, 1:80e
Bescherming van Meerderjarigen
Burgerlijk recht kent 3 vormen ter bescherming van meerderjarigen
1. Curatele (meest ingrijpend)
2. Beschermingsbewind
3. Mentorschap
Alledrie hebben andere rechtsgevolgen
Curatele
- Curandus kan op financieel en niet-financieel gebied niet voor zichzelf zorgen
Art. 1:378 BW
- Gronden:
- Lid 1:
o Persoon neemt eigen belangen niet behoorlijk waar
o Is een gevaar voor hemzelf en anderen
Als gevolg van lichamelijke of geestelijke toestand
Als gevolg van drank- of drugsmisbruik
o Behartiging belangen kunnen niet met minder ingrijpend middel worden bereikt
- Ondercuratelestelling op grond van drank of drugsmisbruik is minder ingrijpend
mag wel familierechtelijke handelingen uitvoeren
Art. 1:381 BW
- Lid 2: Persoon is geheel handelingsonbekwaam
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper wiesvanderdonk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
