Verpleegkundige zorgverlening – samenvatting
kwartiel 3
Hoofdstuk slapen en waken
1. slapen en waken
1.1 Slaap-waakritme
Ieder mens eigen slaap-waakritme: biologische klok. Behoefte slaap bepaald door levensritme, dag invulling en
deel leeftijd; onderlinge samenhang.
1.2 Functies van slaap
Tijdens nachtrust ontspant lichaam en geest psychische en lichamelijke activiteit neemt af. Rust =
ontspanning.
- Ontspanning van lichaam
Lichaamscellen groeien en herstellen tijdens slaap. Lichaam is in rust en bouwt voldoende energie op
voor volgende dag. Kind in groei / herstellende mensen meer rust nodig. Licht gebogen houding op zij
is ideale houding; nek, rug en ledematen ontspannen. Door om te draaien alle spieren kans om te
ontspannen.
- Ontspanning van geest
Tijdens slaap bewustzijn minder; bij onvoldoende slaap lichamelijk en psychisch oververmoeid en
worden lusteloos, prikkelbaar en onvoldoend energie.
Door dromen rusten hersenen nooit helemaal; bij moe wakker worden kan droom actief zijn geweest (kost
energie). Zware dromen en nachtmerries kan als gevolg van slapen volle maag of sterke emoties.
1.3 Stadia van slaap
Slaap-waakritme gestuurd vanuit hersenen. Slaap bestaat uit stadia van 90 minuten. Bij normale slaap 5
slaapstadia.
Slaapstadium Kenmerken
Stadium 0: ontspanning Begint te ontspannen, vitale functies vertragen en
lichaamstemperatuur daalt
Stadium 1: vertraging lichaamsfuncties Belangrijke lichaamsfuncties zoals hartactie, ademhaling en
bloeddruk vertragen en spieren ontspannen
Stadium 2: totale ontspanning Totaal ontspannen. Vrij makkelijk wakker worden. Bereiken na 15
min in slaap gevallen.
Stadium 3: moeilijk te wekken Moeilijk te wekken. Bloeddruk en lichaamstemperatuur gedaald
Stadium 4: lichamelijk herstel Volkomen ontspannen, geen beweging en moeilijk te wekken.
Hormoon komt vrij welk groei en weefselgenezing bevordert.
Slaapwandlenen en bedplassen.
Stadium 5: remslaap Dromen, activiteit lichaamsfuncties wisselt en ogen bewegen snel
heen en weer. Spieren ontspannen verder, vooral in nek en
gezicht. Hormoon adrenaline stootsgewijs in bloedbaan
afgegeven. Adrenaline beïnvloed vitaliteit en vermoeidheid,
stofwisseling, weerstandsvermogen, overdracht en zenuwprikkels.
1.4 Factoren die de slaap beïnvloeden
- Leeftijd
- Slaappatronen
- Lawaai en ongemakken
- Medicijnen
, 2. Methodisch werken om het slaap-waakritme te bevorderen
2.1 Zorgbehoefte inschatten
Gegevens verzamelen in verpleegplan die antwoord geven op volgende vragen:
Wat zijn wensen en gewoonten zorgvrager, als je kijkt naar slaaptijden, beddengoed en slaaprituelen?
Zorgvrager gewoonlijk goed uitgerust en klaar voor dag bij ontwaken?
Problemen bij inslapen?
Gebruik van hulpmiddelen?
Last van dromen?
Last van angst in donkere ruimten?
Te vroeg wakker?
Zorgvrager regelmatige perioden rust en ontspanning?
Gebruik slaapmedicatie?
Wat is dag-en-nachtritme zorgvrager? Gezond?
2.3 Coördinatie en evaluatie van slaap-waakritme
Naasten zorgvrager
Mantelzorgers
Artsen
Psychologen en psychiaters
Fysiotherapeuten en yogatherapeuten
2.4 Aandachtspunten bij verschillende doelgroepen
Doelgroep Maatregel Reden
Baby en peuter Gebruik alleen dekbedje, wieg of Verstikking, oververhitting en
bedje dat aan veiligheidseisen wiegendood te voorkomen
voldoet
Kleuter Laag bed Veiligheid vergroten
Kraamvrouw Plaats klossen onder bed in Zorgverlener kan ergonomisch
kraamtijd werken
Zorgvrager met bedrust thuis Hoog-laagbed aanvragen bij Zorgverlener kan ergonomisch
kruiswerk werken
Lucht dagelijks slaapvertrek Prettige leefsfeer creëren
Psychiatrische zorgvrager / Afspraken hoe vaak bed Hygiëne handhaven
verstandelijke beperking verschonen
Oudere, dementerende, ernstig Gebruik veiligheidshekken Veiligheid vergroten. Oudere en
zieke, psychiatrische zorgvrager / Zet bed na verzorgen op zieke vallen makkelijker uit bed.
verstandelijke beperking laagste stand Door koorts, dementie of
Gebruik hulpmiddelen om psychiatrische stoornis kan
letsel bij stoten te zorgvrager verward voelen, niet
voorkomen weten waar hij is en bezeren aan
bed
Oudere, revaliderende en Help zorgvrager steeds in Zorgvrager durft niet te vragen
lichamelijke gehdandicapte comfortabele lichaasmhouding vanwege tot last zijn
3. Slaapproblemen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JuliëtE. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.