Dit bestand bevat de aantekeningen van alle colleges van het vak Seksuologie. De college aantekeningen bestaan uit de belangrijkste punten van de dia's aangevuld met de belangrijke punten waar de professor tijdens de colleges op in is gegaan of achteraf aan de dia's heeft aangevuld. Aangevuld met d...
Colleges
College 1: algemeen
In seksualiteit spelen zowel biologische, psychologische als sociaal culture factoren een rol. Soms kan
een onderzoek zich op één van deze accenten focussen, het hoeft niet op alle drie even veel.
Gazzaniga: alles wat we doen gaat over seks.
Ultimale mechanisme: als we niet eten, gaan we dood, maar dat is niet voor het hier en nu. Op basis
van deze ultimale processen kun je niet meteen de proximale processen hiervan afleiden.
Proximale mechanisme: voor het hier en nu. Gaat niet per se over voortplanten.
De motivatie voor seksueel gedrag vereist niet het doel tot voortplanten. Seksueel
toenaderingsgedrag heeft natuurlijk wel het adaptieve effect dat het de kans op voortplanting
vergroot. Vanwege de sterke link tussen seksueel toenaderingsgedrag en de kans op voortplanting
draagt het bij aan het voortbestaan van de soort. Maar dit impliceert niet dat we het gedrag
vertonen om dat effect te bereiken (net zo min als dat we gaan eten om te voorkomen dat we dood
gaan). Wel vergroot de ’survival value’ de kans dat dit type gedrag verankerd raakt in ons
gedragsrepertoire.
Met eigen sekse geen voorplanting, maar gaat vooral om gratificatie (proximaal). Voorplanting is
niet het gene wat ons per se motiveert. Dit laat dus zien dat seksueel gedrag dat niet direct
gekoppeld is aan voortplanting op grote schaal voorkomt.
Heel vaak wordt seksueel gedrag op een aantal dimensies beoordeeld:
normaal en abnormaal
goed en slecht
Verschillen in de levensbeschouwing spelen hier vaak een grote rol. Binnen religies zijn vaak
expliciete regels over wat goed – fout is. Nog los van het feit dat we in de natuur niet kunnen vinden
wat goed – fout is, is de vraag waarom alleen op voortplanting gericht seksueel gedrag natuurlijk zou
zijn.
Paulus haatte geen homo’s, hij haatte tegennatuurlijkheid. Paulus doet dat onder verwijzing naar
natuurlijke vs. tegennatuurlijke seksuele daden. Alle daden die puur draaien om genot, beschouwt hij
als tegennatuurlijk.
Seks: iedereen heeft er mee te maken, maar hoe ziet ons seksuele gedrag er eigenlijk concreet uit?
Een manier om er achter te komen hoe het seksuele leven er daadwerkelijk uitziet is door de Kinsey
studies mensen geïnterviewd, maar dan anoniem groot verschil tussen wat er op dat moment
werd gezien als normaal en wat er daadwerkelijk gebeurde. Dit Kinsey rapport illustreerde dat veel
van ons seksuele gedrag onbekend blijft voor anderen en dat er een grote discrepantie kan zijn
tussen de opvattingen in de cultuur en hoe we ons daadwerkelijk gedragen.
In de jaren 60 was er aandacht voor het idee dat seks en seksueel gedrag geen biologische
gedetermineerde gegevens zijn. Bovendien speelt macht een belangrijke rol in seksuele relaties.
Hierin is er een groot onderscheid tussen mannen en vrouwen emancipatie van vrouwelijke
seksualiteit met een focus op gelijke rechten en preventie van geweld (bedenk dat in die tijd het je
huwelijkse plicht was als vrouw toe te staan dat de echtgenoot het huwelijk kon consumeren).
,Het Hite rapport was een belangrijke stap naar aandacht voor vrouwelijke seksualiteit en leverde
veel informatie op waar tot dan toe geen aandacht voor was. Dit had belangrijke implicaties voor
inter-persoonlijke seks, zoals de bevinding dat slechts een kleine minderheid een orgasme beleeft
tijdens geslachtsgemeenschap.
In het kader van kleine kinderen, seksuele opwinding/geilheid kan pas optreden als de bijnierschors
geslachtshormonen gaat produceren.
Naast goed – fout frame wordt seksueel gedrag vaak geplaatst in ziek – gezond frame. Medische
mythes en onwetendheid kunnen de ontwikkeling ernstig in de weg staan en aanleiding geven tot
allerlei intra- en interpersoonlijke problemen. Dit wijst op het belang van het
beschikbaar/toegankelijk maken van deugdelijke informatie over seksuele ontwikkeling.
Door de culture norm zullen mensen niet als norm alles vertellen wat ze kunnen vertellen en zich niet
altijd gedragen zoals ze zich willen gedragen. Echter, door tv etc. denken we dat we het ongeveer wel
weten.
Nashville verklaring – conservatieve verenigingen homoseksueel is onrein.
Poetin: homoseksuelen zijn kinderverkrachters. Om negatieve opvattingen m.b.t. homoseksualiteit te
onderbouwen/legitimeren, wordt het vaak in verband gebracht met een pedofiele stoornis. Dit kan
je ook weer zien als een illustratie voor het fenomeen dat mensen argumenten zoeken om een a
priori opvatting te bevestigen.
De eerste leerervaringen kunnen een grote impact hebben op de opvattingen en toekomstig seksueel
gedrag; pijnlijke ervaringen kunnen ook aanleiding geven voor een loop waarin angst voor pijn de
opwinding remt.
Disgust as a disease avoidance mechanism
Disgust pijnlijk etc.
Pas in een bepaalde fase kunnen bepaalde stimuli ook seksuele opwinding uitlokken. Dit maakt ook
verklaarbaar waarom pre-pubers als regel eerder weerzin dan opwinding ervaren bij het vooruitzicht
op een zoen en dit illustreert het belang van maturatie als factor voor functioneel/plezierig seksueel
gedrag en seksuele motivatie.
Minder seks betekent niet dat de intimiteit afneemt, het kan bv. ook habituatie aan elkaar zijn.
Vier perspectieven:
biologische focus: hormonen en genen
rond ovulatie? androgenen (oestradiol)
na de overgang geldt dit over androgenen niet meer
bij mannen is er een geleidelijke afname van de testosteron productie en de seksuele
activiteit
evolutionaire insteek
ouderschapsinvestering: wie het meest investeert, is het meest kieskeurig
, intraseksuele competitie vs. interseksuele selectie
er is een groot verschil tussen incidentele seks vs. een (seksuele) relatie; ook vrouwen kiezen
bij incidentele seks mooie (jonge) mannen boven mannen á la Murdoch.
interpersoonlijk perspectief
sociale uitwisseling: costs – benefits
intra-individueel
(informatieverwerkings)
perspectief
op een gegeven moment
wordt de respons ook een
stimulus. De stimulus
heeft rechtstreeks een
loep met het ruggenmerg
respons op niveau van
ruggenmerg.
College 2: biologisch perspectief
Genetische variatie ten behoeve van adaptatie geslachtelijke voortplanting. Genetische variatie
maakt ons minder kwetsbaar voor nieuwe bedreigingen. Als iedereen hetzelfde genoom zou hebben,
dan zou bij een nieuwe dreiging de hele populatie uitsterven.
Zonder seksuele differentiatie is er geen seksuologie:
begrijpen seksueel gedrag
begrijpen problemen (intra en interpersoonlijk)
begrijpen disfuncties en afwijkingen
mogelijkheden tot/grenzen aan modificatie
XY: gonaden testes androgenen
buizen van Wolff zaadleiders, teelballen
AMH voorkomt de ontwikkeling van eileiders e.d.
genen Y-chromosomen: gonaden testikels
AMH & testes: masculinisatie genitalia
XX: gonaden ovaria progesteron/oestrogenen
buizen van Wolff degenereren buizen van Müller eileiders & baarmoeder
ontwikkeling genitalia automatisch in vrouwelijke richting
XY: wel testes maar insensitief voor testosteron? AMH voorkomt de ontwikkeling van de baarmoeder
en externe genitalia in vrouwelijke richting.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Astridtos. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
