H1
Samenleving bestaat uit mensen die hun individuele belangen nastreven (eigen
inkomen, goede woning, bestaan in vrijheid).
Belangrijk voor de samenleving als geheel:
- Veiligheid
- Volksgezondheid
- Onderwijs
- Gebruik van ruimte
Om belangen met elkaar in evenwicht te brengen, moet er een zekere ordening zijn.
Staat: een gemeenschap van mensen op een bepaald grondgebied, hierover oefent een
organisatie het hoogste gezag uit.
Staat bestaat uit:
- Grondgebied (territorium): kent grenzen die na talloze oorlogen tot stand zijn
gekomen en in een verdrag (overeenkomst tussen 1 of meer staten) met
buurlanden zijn vastgelegd. Grenzen aan de kust zijn in internationale verdragen
vastgelegd. Het lichtruim boven een land hoort ook bij het grondgebied. De staat
heeft exclusieve zeggenschap over zijn hele grondgebied.
- Gemeenschap: wordt gevormd door mensen die er horen vanwege hun
afstamming (Nederlanderschap) of die op verzoek de nationaliteit van de staat
hebben verkregen (vreemdelingen).
Gemeenschap uit verschillende:
Taal
Godsdienst
Cultuur en Geschiedenis
Verbondenheid van een gemeenschap uit zich in nationale symbolen(vlag,
volkslied). Door onderlinge verbondenheid wordt het volk een natie.
- Gezag: het hoogste gezag is gericht op het scheppen en handhaven van orde en
recht. Alleen het hoogste gezag van de staat mag geweld gebruiken. Dit gezag
wordt op iedereen die zich in het land bevindt, toegepast.
De staat is een zelfstandige en ondeelbare eenheid (soeverein). De Nederlandse staat is
een rechtspersoon naar burgerlijk recht. De staat is dus, net als een persoon, zelfstandig
drager van rechten en plichten (als staatsmacht kan het optreden in het juridische
verkeer binnen Nederland en in contact met andere staten).
Een moeilijkheid doet zich voor als een staat niet door alle andere staten wordt
beschouwd/erkend, zoals Palestina (Nederland wel, Israël niet). De staat zorgt er ook
voor dat het algemeen belang wordt gediend.
Algemeen belang: wat in het belang is van de meeste burgers en van de staat als geheel.
Overheid vervult taken:
- Optreden als wetgever
- Staat besturen
- Rechtspraak
, Het hoogste gezag in Nederland, Nederlandse Antillen en Aruba, is gespreid over
verschillende organen van de staat. De macht ligt niet in een hand.
Staatsaangelegenheden worden aangeduid met de publieke zaak (rees republica).
Publiekrecht is onderverdeeld in staatsrecht, bestuursrecht en strafrecht.
Staatsrecht: de manier waarop de inrichting van de staat en het optreden van de
overheid zijn georganiseerd (zoals grondrechten van burgers)
Vb: Bescherming burgers, totstandkoming wetten en regelingen, rechtspraak en
rechtsbescherming tegen de overheid, inrichting van de staat en verdeling van
bevoegdheden.
Bestuursrecht: hoe de overheid de samenleving bestuurt
Strafrecht: regelt vervolging en bestraffing van rechtspersonen.
Nederlandse koloniën:
- Nederlands-Indië (Indonesië) (onafhankelijk geworden)
- Suriname (onafhankelijk geworden)
- Aruba
- Bonaire
- Curaçao
- Saba
- St. Eustatius
- St. Maarten
Koninkrijk der Nederlanden is een staatsrechtelijk samenwerkingsverband tussen
Nederland, Aruba en de Nederlandse Antillen (Aruba is zelfstandig, blijft wel onderdeel
van het Koninkrijk).
Statuut: staatsregeling waarin afspraken zijn vastgelegd over de onderlinge
verhoudingen in het Koninkrijk en de samenwerking.
De preambule (aanhef Statuut) vermeldt dat de voormalige koloniën uit vrije wil een
nieuwe rechtsorde hebben aanvaard.
Aangelegenheden die het Koninkrijk betreffen:
- Handhaving van de onafhankelijkheid
- Verdediging van het Koninkrijk
- Buitenlandse betrekkingen
Rijkswetten worden in het gehele Koninkrijk toegepast. De Nederlandse overheid heeft
feitelijk de grootste stem in het Koninkrijk. De andere “Nederlandse” staten hebben een
eigen bestuur, wetgever en rechterlijke macht.
Rechtspositie: geheel van rechten en plichten
Nederlanderschap: burgers die tot het Koninkrijk der Nederlanden behoren met
Nederlandse nationaliteit.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xxx-Zita. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.