In deze samenvatting staan de belangrijkste punten van het vak sociale psychologie. Het is een samenvatting waarin alle leerdoelen staan beschreven. Met deze samenvatting heb je de juiste stof die je moet leren voor het tentamen
Leerdoelen per thema
Periode 4 – Sociale psychologie
Het zelf deel 1 – Hoofdstuk 2
De student kan beschrijven wat sociale psychologie inhoudt en wat de rol van sociaal
afstemmen is voor mensen
Sociale psychologie = de wetenschappelijke studie van de manier waarop de
gedachten, gevoelens, en gedragingen van mensen worden beïnvloedt door de
werkelijke of voorgestelde aanwezigheid van andere mensen. Ook wel de
beïnvloeding tussen mensen. Mensen zijn sociale dieren en gaan altijd de interactie
met elkaar aan.
De rol van sociaal afstemmen is dat mensen onbewust gedrag, gedachten en
gevoelens op elkaar afstemmen. Mensen kunnen elkaar ongemerkt ‘besmetten’ met
bijv:
Stemmingen en gevoelens -> zoals een positieve stemming (vrolijk) en een
gelukkig gevoel
Snelheid -> van alcohol drinken
Meningen en overtuigingen -> Ik vind de zwarte pieten discussie onzin
Gedrag en gewoontes -> Iedere ochtend een rondje lopen in het bos
Bewegingen, lichaamshouding en mimiek. -> een strenge gezichtsuitdrukking
De student kan uitleggen wat zelfkennis en zelfbewustzijn is en hoe dit met elkaar
samenhangt
Zelfkennis = ideeën en gevoelens die mensen over zichzelf hebben, zoals ik vind dat
ik goed kan samenwerken.
Zelfbewustzijn = de beleving van je eigen identiteit. De mate van het bewustzijn van
jezelf.
Zelfbewustzijn ligt aan de basis van zelfkennis omdat het de vermogen heeft om
expliciete (duidelijk) zelfkennis op te bouwen waardoor je een bepaalde mate van
bewustzijn hebt van jezelf.
De student kan uitleggen wat de functie is van het hebben van een zelfbewustzijn en wat
het effect is van een verhoogd zelfbewustzijn
Functies van zelfbewustzijn:
Door je eigen reacties te observeren en aan te nemen dat soortgenoten net zo zijn
als jij, leer je ook van alles over je omgeving.
Het stelt mensen in staat om hun gedrag af te stemmen op normen en idealen. ->
VB: je vindt het niet leuk als mensen tegen je liegen dus jij liegt niet.
Verhoogd zelfbewustzijn = naar jezelf kijken alsof je een ander bent en jezelf afvragen
wat je leuk vind en waar je goed in bent. -> VB: Door een dag van te jezelf in te
beelden hoe jij morgen je eerste schooldag gaat beleven en wat mensen van je gaan
vinden. Gaan ze je knap of lelijk vinden? Of stom?
De student kan verschillende manieren benoemen en uitleggen hoe we aan kennis over
onszelf komen
Manieren van hoe we aan kennis over onszelf komen:
Impliciet en onbewust: we doen dingen zonder erbij na te denken = cognitief
efficiënt. VB: het kind dat automatisch naar de poppenhoek rent.
Wij kunnen bij onszelf naar binnen kijken en informatie hebben die andere niet
over jou hebben = introspectie -> VB: je vind het shirt van je vriendin lelijk maar
zegt het niet.
Hoe komen we aan zelfkennis: Door te letten op wat we doen en geen aandacht
besteden aan wat we er zelf bij denken over wat onze bedoelingen waren.
De student kan beschrijven hoe zelfkennis georganiseerd is
Zelfkennis is georganiseerd door een verzameling informatie over jezelf. Er wordt
hierbij gebruikt gemaakt van een zelf-schema dat bestaan uit stukjes kennis over
jezelf die zijn geordend en gestructureerd.
De student kan uitleggen welke vormen van zelfwaardering er zijn en deze herkennen in
een casus
Vormen van zelfwaardering:
Expliciete zelfwaardering (bewust): dit is wat mensen antwoorden als je vraagt
hoe ze over zichzelf denken. -> VB: ik vind dat ik mensen kan motiveren
, Impliciete zelfwaardering (onbewust): gaat over de aspecten van zelfwaardering
die niet tot uiting komen als mensen je een vraag stellen hoe jij jezelf ziet, zoals
het met je haar spelen als je zenuwachtig bent.
De student kan de vier zelfevaluatiemotieven uitleggen en herkennen in een casus
De vier evaluatiemotieven:
1. Zelfverheffingsmotief = het hechten aan informatie die je zelfwaardering ten
goede brengt -> VB: mensen zijn snel geneigd zichzelf door een roze bril te zien
waardoor ze zichzelf beter dan gemiddeld inschatten, zoals bij een
samenwerkingsopdracht tijdens gym vind jij dat het door jou komt dat jullie
hebben gewonnen.
2. Consistentiemotief = mensen willen dat nieuwe informatie bevestigt met wat ze al
menen te weten over zichzelf zodat alle eigenschappen in overeenstemming zijn
met elkaar. VB: Je denkt dat je solliciteert voor een baan die perfect bij je past
maar de baas vindt je ongeschikt. Je bent dan van mening dat de baas niet goed
snik is en het niet aan jou lag maar aan hem.
3. Accuraatheidsmotief = mensen hebben belang aan realistische informatie
(wetenschappelijk) verzamelen over zichzelf. VB: aan je moeder vragen of ze een
bepaalde baan bij je vindt passen.
4. Zelfverbeteringsmotief = het verlangen om informatie te zoeken die van dienst
kan zijn om jezelf te ontwikkelen, te ontplooien en te verbeteren. VB: je wilt bij de
top horen met een bepaalde sport en wilt les krijgen van een ex prof handbalster.
De student kan uitleggen wat de sociometertheorie te maken heeft met zelfbeeld
Sociometetheorie = het zelfverheffingsmotief die direct geënt op de instinctieve
behoefte aan verbondenheid. Ook wel de behoefte om ergens bij te horen.
Begrippen
- Social tuning = het onbewust afstemmen van je gedrag, gedachten en gevoelens ->
kameleon effect : het overnemen van elkaars meningen en mimiek VB: Als je eerst
erop tegen bent dat je vriendin is vreemdgegaan maar alle andere vriendinnen vinden
dat het niet erg is en je toch maar een keer leeft ga je ook deze mening overnemen.
- Empathie = weten hoe de ander je ervaart en je daaraan kunnen aanpassen. VB:
tijdens projecten krijg je te horen dat je snel aan het woord bent en je wil je hierin
gaan aanpassen door anderen eerst het woord te geven.
- Conformisme = aanpassen aan de ander. VB: Als er in de klas wordt gezegd dat uggs
schoenen lelijk zijn en jij ze vervolgens niet meer draagt.
- Emotionele besmetting = automatisch elkaars emoties overnemen. VB: iemand moet
huilen en je huilt mee.
Groepsgedrag deel 1 – Hoofdstuk 9
De student kan uitleggen wat een groep is, wat de functie is van groepen in het leven
van mensen en wat de relatie is tussen onze identiteit en groepen (sociale
identiteitstheorie)
Een groep is een set van personen met bijvoorbeeld:
Een gedeeld of gemeenschappelijk doel of behoefte -> Groepsleden hebben
doelen die ze met elkaar willen bereiken. VB: Het winnen van een wedstrijd.
Directe interactie met elkaar -> Groepsleden gaan regelmatig met elkaar om. ->
VB: iedere dinsdag, donderdag en zaterdag zien we elkaar met de voetbal en gaan
op stap.
Onderling afhankelijk door beïnvloeding -> Groepsleden hebben het gevoel dat
ze elkaar nodig hebben voor het bereiken van doelen. VB: Iedereen moet bij de
wedstrijd aanwezig zijn anders gaan we verliezen.
Gezamenlijk behoren tot eenzelfde categorie/identiteit -> Groepsleden moeten
het gevoel hebben met elkaar een groep te zijn: Wij zijn het enige echte
Oosterhoutse voetbalteam
Functies van een groep in het leven van mensen:
De drijvende kracht achter vakbonden en sociale bewegingen
Sommige individuele doelen kun je alleen bereiken met een groep. VB: je wilt een
heel groot feest organiseren maar je kunt dit niet alleen.
Geld verdienen en werken bij een organisatie. VB: werken bij een festival
Toegang tot sportfaciliteiten. VB: ik sluit me aan bij de sportschool en volg groep
lessen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fleurvangool. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
