Samenvatting
huid-, bot-,
wekedelen
&
hoofd-hals tumoren
(inclusief aantekeningen lessen)
Opleiding tot oncologie verpleegkundige van het Erasmus MC
Gebruikt boek:
“Oncologie, handboek voor verpleegkundigen”
,Inhoudsopgave
1. Huid oncologie........................................................................................................................................... 3
2. Bot en weke delen oncologie...................................................................................................................... 8
2.1 Aantekeningen bij de les primaire bottumoren en metastasen...................................................................11
3. Hoofd- halstumoren................................................................................................................................. 13
3.1 Aantekeningen bij de les epidemiologie en diagnose van hoofd/hals tumoren..........................................21
3.2 Aantekeningen bij de les onco-logopedie.....................................................................................................23
2
, 1. Huid oncologie
(hoofdstuk 15 boek “oncologie, handboek voor verpleegkundigen en andere hulpverleners”)
Huidtumoren worden onderverdeeld in;
- Basaalcelcarcinoom (75%)
- Plaveiselcelcarcinoom (13%)
- Melanoom (10%)
- Merkelcelcarcinoom (0,1%)
- Overige (1%)
Risicofactoren ontstaan huidkanker;
- Ultraviolet licht, huid die veel aan de zon is blootgesteld. Komt het meeste voor op
het hoofd (neus, lippen, oren), armen (handen) en benen.
- Ulcera, bijv. chronische ulcus cruris
- Röntgenstraling
- Contact met carcinogene stoffen, bijv. teer
Primaire preventie heeft als doel huidkanker te voorkomen. Dit kun je doen door;
- Voorlichting geven
- Vermijden van de zon tussen 11 – 15 uur
- Bedekkende kleding dragen in de zon
- Huid goed insmeren met zonnebrand
- Zonnebanken zijn ook schadelijk!
Secundaire preventie heeft als doel de diagnose huidkanker in een zo vroeg mogelijk
stadium te stellen. Tijdens de verzorging van patiënten alert zijn op;
- Rode, rasperig aanvoelende plekjes met korstvorming
- Langzaam groeiende wratachtige knobbeltjes
- Verandering van moedervlekken waarbij alert op;
Groter en dikker worden moedervlek
Kleurverandering moedervlek
Vormverandering, asymmetrisch en onregelmatig begrensd
Jeuk, steken of pijn bij de moedervlek
Korstjes of bloedende moedervlek
Basaalcelcarcinoom; gaat uit van de basale cellen van de epidermis, groeit langzaam en
metastaseert zelden. Komt het meeste voor op aan zonlicht blootgestelde lichaamsdelen
zoals de neus, oogleden en wangen. Kan ook op de romp worden aangetroffen.
Symptomen;
- Verheven glad, glazig bolletje met gelobde rand (nodulair basaalcelcarcinoom)
- Rode, soms wat schilferende plek met een nauwelijks waarneembaar opgeworpen
randje (romp)
- Vlak ulcus met iets verheven rand en infiltraat daaromheen
- Putje met omgevend subcutaan infiltraat (gevaarlijkste vorm, sterk infiltratieve groei
en wordt pas laat herkend)
Diagnostiek;
- Bij huidafwijking naar de huisarts, welke je doorverwijst naar de dermatoloog
- Diagnose stellen door middel van incisie of biopt
3