Samenvatting
Samenvatting Literatuur Materieel Strafrecht 20/21
Samenvatting van de voorgeschreven literatuur voor Materieel Strafrecht uit het boek van De Hullu.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 28 pagina's
Voorbeeld 3 van de 28 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Materieel StrafrechtWeek I Culpa
Plaatsbepaling van het culpoze delict door de wetgever
Culpoze delicten zijn delicten waarbij schuld (culpa) is opgenomen als bestanddeel. Dit zijn
meestal misdrijven en kennen vaak een doleuze variant.
Culpa kent twee componenten:
- psychische component: dit ligt in de bewuste en onbewuste schuld. Er is sprake van
bewuste schuld als de dader de mogelijkheid had om de daad te voorkomen. Onbewuste
schuld kan als een psychisch manco worden gezien.
- normatieve component: men had zijn vermogens behoren te gebruiken, maar heeft dit
zonder opzet niet gedaan.
Grove schuld is nodig bij culpa. Verdachte was minder nadenkend, wetend en beleidvol dan de
gemiddelde mens.
Sinds 2006 is roekeloosheid als strafverzwaringsgrond toegevoegd voor de belangrijkste
culpoze delicten (art. 6 jo. art. 175 WVW). Het strafmaximum kon nu worden verdubbeld.
Vereist is zeer onvoorzichtig gedrag waarbij welbewust met ernstige gevolgen onaanvaardbare
risico’s worden genomen.
Inhoud van de culpa
In de wetgeving weinig te vinden over culpa. De rechtspraak geeft toelichting voor het begrip. Er
moet sprake zijn van een min of meer grove of aanmerkelijke schuld. Het gaat eigenlijk om de
verwijtbare aanmerkelijke onvoorzichtigheid.
Culpa kent twee kanten:
- Objectieve kant: het gaat hier over de vermijdbaarheid. De dader kon anders handelen.
- Subjectieve kant: het gaat hier over de verwijtbaarheid. De dader moest anders
handelen. Het normatieve aspect komt hier naar voren. Het gedrag was in strijd met de
geschreven of ongeschreven norm. Hierbij spelen de wederrechtelijkheid, geoorloofd
risico en Garantenstellung een belangrijke rol. Deze komt tot uiting in de noodzakelijke
voorzienbaarheid. Verdachte moest kunnen voorzien dat bepaald gedrag onvoorzichtig
was en tot bepaalde gevolgen had kunnen leiden. Het gaat hier dan om niet-nadenken,
misplaatst beroep op een goede afloop, misplaatste onoplettendheid, onverschilligheid of
roekeloosheid. Met gedragsvoorschriften kan de voorzienbaarheid makkelijk worden
geobjectiveerd.
Garantenstellung: als men handelt met een zekere verantwoordelijkheid, wordt de maatstaf
van onvoorzichtig gedrag mede daardoor bepaald. Je handelt bijvoorbeeld vanuit een bepaald
beroep, of als ouder. Men moet handelen als een criteriumfiguur. Als er sprake is van een
duidelijk negatieve afwijking is sprake van onvoorzichtigheid (dit is al zo bij een overtreding van
een gedragsvoorschrift).
,Culpa in de rechtspraak
Nadere uitwerking in de tenlastelegging
Elke vervolging voor een culpoos delict wordt gekleurd door de nadere omschrijving van de
culpa in de tenlastelegging. Voldoende is: ‘redelijkerwijs had kunnen begrijpen of vermoeden’.
Er zijn ook nog verschillende soorten vormen van schuld (roekeloosheid). Het hangt veelal af
van de bijzondere feitelijke en juridische omstandigheden van de casus in kwestie.
Het normatieve karakter van culpa
Het Verpleegsterarrest
Verdachte werd veroordeeld voor dood door schuld, want zij had haar taak als verpleegster om
te assisteren met grove onoplettendheid uitgevoerd. Ze had namelijk aan de assistente van de
chirurg het verkeerde flesje aangereikt voor de verdoving.
Requirante was volgens de HR aanmerkelijk tekortgeschoten in haar functie, omdat zij de nodige
oplettendheid moest betrachten en er op haar werd vertrouwd. De Garantenstellung speelde
hier een rol i.v.m. haar positie.
Dit is illustratief, omdat een nog al objectiverende toetsing van de culpa centraal staat.
Verklaring van de verdachte is zelf niet nodig. Er wordt minder gekeken naar de psychische
component.
Ook in het verkeer staat deze normatieve beoordeling voorop.
Medeschuld bij chirurg en assistente?
HR: ‘De eigen zelfstandige beoordeling van schuld moet echter wel voldoende kaliber hebben,
voldoende grof zijn, en dat aspect van de culpa kan onder druk komen te staan door schuld van
andere aan hetzelfde gevolg’.
Culpa en strafuitsluitingsgronden
HR overwoog in Verpleegsterarrest dat een beroep op AVAS had kunnen volstaan indien er
sprake was van een ontkenning dat de verdachte met grove onoplettendheid heeft gehandeld.
Alle strafuitsluitingsgronden bij culpoze delicten zijn bewijsverweren omdat de culpa
wederrechtelijkheid en verwijtbaarheid omvat.
’Gewone’ schuld aan een gevolg
Veel schuldzaken hebben betrekking op art. 6 WVW. Het verkeersdelict kent op zichzelf al een
zwaar strafmaximum, dat nog kan worden verdubbeld bij roekeloosheid.
Veelal zal de vraag zijn of er sprake is van een aanmerkelijke onvoorzichtigheid. De wettelijke
strafverzwarende omstandigheden uit art. 175 lid 3 WVW vervullen vaak een dubbelrol: ze
dragen bij aan het bewijs van de culpa en leveren tegelijkertijd een wettelijke strafverzwarende
omstandigheid op. Het bewijs ervan mag snel worden aangenomen.
Of schuld aan het verkeersgeval zoals genoemd in art. 6 WVW uit de bewijsmiddelen kan
worden afgeleid komt aan op het geheel van gedragingen van de verdachte, de aard en de ernst
, daarvan en de overige omstandigheden van het geval. Er kan dus niet worden aangegeven of 1
verkeersovertreding voldoende is voor de bewezenverklaring van schuld.
Schuld aan een gevolg in de vorm van roekeloosheid
Roekeloosheid: de zwaarste vorm van het culpoze delict waarin sprake is van zeer onvoorzichtig
gedrag waarbij welbewust en met ernstige gevolgen onaanvaardbare risico’s worden genomen.
Er wordt gekeken of door de buitengewoon onvoorzichtige gedraging van de verdachte een zeer
ernstig gevaar in het leven is geroepen, alsmede dat de verdachte zich daarvan bewust was,
althans had moeten zijn. De nadruk ligt verder op de omstandigheden van het geval en een
goede motivering. Er moet ook sprake zijn van meer dan 1 gedraging genoemd in art. 175 lid 3.
Rozemond: roekeloosheid is wanneer de verdachte zich met zijn gedragingen welbewust buiten
de orde van het normale verkeer plaatst ten koste van extreme risico’s voor andere
verkeersdeelnemers (kat- en muisspel, snelheidswedstrijd etc.). Concrete handvaten zijn echter
moeilijk te geven.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper deboraaaaaaaah. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen