Samenvatting
Inkoop
§1.1, §1.3, §1.5, §2.2.1, §2.2.2, §2.2.3, §2.5,
H3, §4.1, §4.2, §4.3, §5.1, §5.2, §5.3, H6,
§7.2, §7.2, §7.4 en §7.5
Inkoop - Werken vanuit een ketenbenadering
Faber-de Lange, Pieters, Wijers
1
,Hoofdstuk 1 Inkoop in vogelvlucht 3
1.1 Begripsbepaling inkoop 3
1.3 De (noodzakelijke) meerwaarde van inkoop (blz. 31-33) 5
1.5 Inkoop in ontwikkeling (blz. 40-42) 5
Hoofdstuk 2 Inkoop in sectoren 6
2.2 Dienstverleners 6
2.5 Inkoopontwikkelingsmodel 7
Hoofdstuk 3 Sourcing 8
3.1 Sourcingbeleid 8
3.2 Sourcingstrategieën 9
3.3 Leveranciersbeleid 9
3.4 Samenwerkingsvormen binnen inkoop 9
3.5 Uitbesteden 11
Hoofdstuk 4 Inkoopproces 12
4.1 Rol inkoper 12
4.2 Initiële inkoop 12
4.3 Operationele inkoop 15
Hoofdstuk 5 Prijsstelling en inkoop 17
5.1 Kostenopbouw 17
5.2 Varianten van prijszetting 17
5.3 Total cost of ownership 19
Hoofdstuk 6 Ontdekken van patronen in inkoopuitgaven 20
6.1 Soorten goederen en diensten 20
6.2 Inkoopdiagnose of ‘spend management’ 20
6.3 Pareto-analyse 21
6.4 Formuleren van een inkooppakketstrategie 22
6.5 Accountportfolio 24
Hoofdstuk 7 Positioneren van inkoop in de organisatie 25
7.1 Inkooptaken in organisaties 25
7.2 Belang van inkoop verschilt per organisatie 25
7.3 Inkopen in intern afstemmen 26
7.4 Centraal versus decentraal inkopen 26
2
, Hoofdstuk 1 Inkoop in vogelvlucht
1.1 Begripsbepaling inkoop
Bij professionele inkoop redeneert de inkoper vanuit de bedrijfscontext. Dat betekent dat de
inkoop ertoe bij moet dragen dat de onderneming of instelling ten minste overeind blijft, maar
liever winst kan maken. Inkoop moet passen in de bedrijfsstrategie en moet rekening houden met
veranderingen in de nabije en verre toekomst.
Het begrip inkoop kun je op verschillende manier opvatten:
1. Als de aanschaf zelf: is inkoop het aangeschafte product en gaat het om de goederen of
diensten die het bedrijf of de instelling ingekocht hebben.
2. Als functie: is inkoop een functie, net als verkoop en productie. De inkoper is degene die de
inkoop doet.
3. Als afdeling: de inkoopafdeling, dat is de afdeling binnen het bedrijf die is aangewezen om
aankopen te organiseren.
Material requirement planning (MRP) is een bestellijst
In de geschiedenis van inkoop, is inkoop iets van alle tijden, maar de functie van inkoper is niet
altijd belangrijk geweest. Tot in de jaren negentig van de vorige eeuw was de rol van de afdeling
Inkoop beperkt. Tegenwoordig zijn bedrijfsprocessen veel complexer dan vroeger. Dat vraagt om
een beter uitgewerkte aansturing, daarin is inkoop een volwaardig bedrijfsaspect geworden.
De inkoop helpt de onderneming in de veranderende bedrijfsomgeving te overleven. Een bedrijf
stelt in het algemeen de volgende eisen aan inkoop:
- Inkoop moet ertoe bijdragen de kwetsbaarheid van de onderneming ten opzichte van
leveranciers, concurrenten en afnemers op de lange termijn te minimaliseren.
- Inkoop moet actief participeren in het vinden van leveranciers die in staat zijn om mee te
denken over toekomstige technologische ontwikkelingen.
- De inkoop moet er zorg voor dragen, dat leveranciers meerwaarde opleveren voor de
onderneming.
Tijd en geld zijn en blijven belangrijke elementen voor beoordelingen door een inkoopafdeling,
maar daarnaast is het zeker stellen dat leveranciers ook in de toekomst een positieve bijdrage
leveren van belang.
Een eenvoudige definitie van inkoop is: ‘Inkoop is alles waar een externe factuur tegenover staat.’
Deze definitie zegt weinig over de inkoper, en over de vraag hoe men tot de aanschaf komt. Wel
laat deze definitie duidelijk zien dat je via informatie van inkoopfacturen precies in beeld kunt
brengen wat een organisatie inkoopt.
Tot begin jaren negentig werd de opvatting gehanteerd dat het de taak van de inkoop was om
gewenste materialen en producten op tijd en tegen de laagste kosten binnen te halen.
Tegenwoordig bestaat inkoop niet meer zuiver en alleen uit het concreet aanschaffen van
goederen en diensten. Bedrijven bekijken inkoop vanuit de gehele bedrijfsvoering. Het gaat
bedrijven om de bijdrage aan het realiseren van de beste concurrentiepositie op de markt.
Inkoopfunctie wordt gedefineerd als: ‘Het van externe bronnen bedekken van alle goederen en
diensten die noodzakelijk zijn voor de bedrijfsuitvoering, de bedrijfsvoering en de instandhouding
van het bedrijf, tegen de voor de organisatie meest gunstige voorwaarden.’
Inkoop is een onderdeel van een organisatie, die op haar beurt weer een onderdeel vormt van een
keten van bedrijven, die uiteindelijk een product of dienst aan de eindconsument leveren.
Een inkoper moet zich de vraag stellen welke strategische, tactische of operationele dimensie bij
de aanschaf een rol speelt. Er zijn drie rollen:
- Strategisch: het vertalen van de bedrijfsstrategie naar een inkoopstrategie.
- Tactisch: het beheersen van een bestand van leveranciers.
- Operationeel: het inkopen zelf.
3